Yeni ümidimiz ‘sessiz deprem’
Bilim
adamları, büyük depremlerden 15 - 20 dakika önce, felaketi haber veren
zararsız ‘sessiz deprem’ler olduğunu ortaya çıkardı...
Kanada Yerbilim Araştırma Enstitüsü uzmanı Herb Dragert ve ABD’li Alan
Linde’in büyük depremlerden önce ve sonra, yerkabuğunun kilometrelerce altında
‘sessiz ve derinden’ hareketler olduğu iddiası, bu konuda ümit yarattı.
Bu bilim adamlarına göre, fay kırılmadan 15 - 20 dakika önce başlayıp
ciddi sarsıntılar yaratmayan ve bazen depremden sonra da devam eden sessiz
yeraltı kaymaları oluyor. Hassas aletlerle tespit edilebilecek bu sessiz
kaymalar, yerkabuğunda depreme kıyasla çok daha hafif ve şok dalgaları üretmeyen
düşük titreşimli sismik devinime neden oluyor. Bilim adamları, büyük bir
depremden 15 - 20 dakika önce gelecek uyarının çok önemli avantajlar sağlayabileceğini
belirtiyor.
‘Önceden tespit ederiz’
Türk yer bilimciler de, benzeri çalışmaların Türkiye’de yapıldığını
söylüyor. Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şükrü
Ersoy, bunu heyelan öncesi, dağın tepesinde gerilme ve çatlaklar meydana
gelmesine benzeterek konuyla ilgili şu bilgileri verdi: "Bu çatlaklara
bakarak heyelanı kestirebiliriz. Afet İşleri de Bolu bölgesinde benzeri çalışmalar
yapıyor. Faylar içine yamulma ölçer cihaz koyarak deformasyonu tespit ediyor
ve hareketliliği görüyorlar. GPS cihazlarıyla, yerdeki hareketliliği
izleyerek yorum yapılabiliyor. Bunlar bize önceden tahmin etme imkânı
verebilir."
Milliyet
|