|
Tuz gölü için 80 milyon dolarlık
proje
Türkiye'nin tuz üretiminin yüzde 64.8'ini karşılayarak, 4 milyar dolarlık
bir tuz satışı yaratan Tuz Gölü, "Entegre Çevre Koruma Projesi"
ile yok olmaktan kurtarılmaya çalışılıyor.
Konya Çevre Müdürlüğü'nden edinilen bilgiye göre, dünyanın yıllık
tuz üretiminin 180 milyon ton olduğu düşünüldüğünde, her yıl 200
milyon ton tuzun oluştuğu Tuz Gölü'nün önemi ve potansiyeli daha net anlaşılıyor.
Bu yüksek potansiyele rağmen gölden üretilen tuz miktarı iç ve dıştaleple
sınırlı kalıyor. Sadece Şereflikoçhisar ve Cihanbeyli ilçelerinde, yaklaşık
6 bin 500 kişi geçimi bu sektörden sağlarken, aile fertleri ile bu rakam
yaklaşık 25 bin kişiye ulaşıyor.
Uzunluğu 80-100 kilometre, kapladığı alan ise 90 bin ile 120 bin hektar
arasında olan Tuz Gölü, aynı zamanda kuşlar için çok önemli biryaşam
alanını oluşturuyor.
Tuz Gölü, kış aylarında yükselen su seviyesi ile su kuşları için
uygun bir kışlama özelliği taşıyor. İlkbaharda göl içinde oluşan
adalarda ve göl kıyısındaki bataklıklarda suna, angıt, çamurcu, kılıçgaga,
martı, gümüş martı, bataklık kırlangıcı gibi pek çok kuş kuluçkaya
yatarken, diğer yandan göl, Türkiye'nin en büyük flamingo kolonisinin kuluçka
alanını da oluşturuyor.
Geçmiş yıllarda yapılan araştırmalarda ve gölün havadan çekilen fotoğraflarında,
bölgede 10 bin çiftten fazla flamingonun yuvalandığı ve kuluçkaya yattığı
belirlendi.
Bölgenin atıkları Tuz Gölü'ne ulaşıyor
Beyşehir Gölü'nün taşkın suları, Konya-Çumra Ovası drenaj suları ve
Konya kapalı havzasının sularını tahliye etmek amacıyla Devlet Su İşleri
Genel Müdürlüğü'nce 1974 yılında 185 kilometre uzunluğunda bir ana
tahliye kanalı yapıldı.
Sonraki yıllarda kanala, yapılış amacının dışında, başta Konya
ilibaşta olmak üzere çevresindeki yerleşim merkezlerinden evsel ve endüstriyel
nitelikli atık sular deşarj edilmeye başlandı. Ana tahliyekanalına günlük
verilen Konya'nın atık su debisi 120 bin metreküpe ulaşırken, yapılan
analizlerle bu suların Konya çıkışından itibaren insan sağlığı için
önemli bir tehlike oluşturduğu anlaşıldı.
Ayrıca, atık suların deşarj edildiği kanalın toprak zemine sahip olması
nedeniyle, sıvı atıkların bir bölümünün süzülerek çok yakın olan
yeraltı sularına karıştığı ve ciddi tehlike oluşturduğu tahmin
ediliyor.
Yapılan araştırmalarda, gölde kirliliğe neden olan unsurlar arasında,
azot, deterjan, yağ, gres, organik madde, serbest kükürt, nitrat, florür, ve
civa gibi tehlikeli maddeler olduğu tespit edildi. Uzmanlar, söz konusu
unsurların belli bir konsantrasyona ulaşması halinde Tuz Gölü'nün bir daha
geri dönülemeyecek şekilde kirletilmiş olacağını tespit etiler.
Tarım alanları tehlikede
Göldeki kirlenmenin yanı sıra, uzmanlar ana tahliye kanalındaki kirli sudan
yapılan kontrolsüz sulamanın da, tarlaların ilerde ıslahı mümkün
olmayacak şekilde, verimsiz ve çorak arazilere dönüşmesi sonucunu doğuracağı
konusunda uyarıda bulunuyor.
Konya ve Aksaray ile Cihanbeyli ile Şereflikoçhisar ilçelerinin atık
sularının yanında, Konya merkezde bulunan iki organize sanayi bölgesinin
sanayi atıkları da halen ana tahliye kanalına verilmeye devam ediliyor.
Göl, İspanya kredisi ile kurtulacak
Göldeki kirlenmenin önüne geçmek için de yapılan çalışmalar son yıllarda
önemli ölçüde hız kazandı. Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılması
planlanan Atık Su Arıtma Tesisi'nin ÇED süreci tamamlanarak, arıtma
tesisinin inşaası ile ilgili ihale yapıldı. Konya'nın atık sularının arıtılacağı
dev tesisin 28.4 milyon dolara mal olması beklenirken, tesisin yapımına başlamak
için İspanya kredisinin onayı bekleniyor.
Bakanlar Kurulu, 2 Kasım 2000'de Tuz Gölü'nü ''Özel Çevre Koruma Bölgesi''
ilan ederken, ''Tuz Gölü Entegre Çevre Koruma Projesi'' için İspanya hükümetinden
çevre yatırımlarında kullanılmak üzere 80 milyon dolarlık bir kredi alındı.
İspanya-Türk finansal protokolü çerçevesinde işlemleri Çevre Bakanlığı
''Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı'' tarafından yürütülenproje
kapsamında, Cihanbeyli ve Kulu ilçelerinde yapılması planlanan Atık Su Arıtma
Tesisi ile ilgili ÇED süreci de tamamlandı. Proje gerçekleştiğinde Konya
merkez, Altınekin, Cihanbeyli ve Kulu ilçelerinin kanalizasyon sularının arıtılması
ve katı atıkların Tuz Gölü'ne zarar vermeden bertaraf edilmesi mümkün
olacak ve doğal Tuz kaynağı ve doğal yaşam alanı olan Tuz Gölü kurtarılacak.
Hürriyet
|
