Bürokrasinin doğduğu yer
Arslantepe'de yapılan kazılarda dünyanın en eski kılıçları ve Yakın
Doğu'da bilinen ilk saray tipi bina bulundu. Araştırmayı yürüten Prof.
Fragipane, ‘‘Arslantepe, Mezopotamya gibi devletin doğması sürecinde yer
alan bir merkezdi. Buradaki çalışmalarla tarih yeniden yazılabilir’’
dedi.
Malatya yakınlarındaki Arslantepe kazı bölgesinde dünyanın en eski kılıçlarını
bulan İtalyan arkeoloji profesörü Marcella Fragipane, Arslantepe'yi keşfederek
tarihin yeniden yazılabileceğini söyledi.
1977 yılından bu yana Arslantepe'de çalışmalarda bulunan Roma La
Sapienza Üniversitesi Arkeoloji Fakültesi'nden Prof. Fragipane, ‘‘Kılıçları
10 yıl önce bulduğumuzda önemli olduklarını biliyorduk, ama konunun bütününü
anlayamıyorduk. Çalışmalar devam ettikçe anladık ki, sadece Mezopotamya değil
Arslantepe de devletin doğması sürecinin içinde yer aldı. Artık
Mezopotamya gibi, Anadolu'da da Arslantepe'de ilk kent yaşamı olduğunu
biliyoruz’ dedi.
Burasi Kompleks
Arslantepe’nin bir kompleks olduğunu da belirten Prof. Fragipane,
‘Birbirleriyle bağlantılı, farklı fonksiyonları olan bürolar, ayrıca 2
tapınak, gıda ambarları var. Burası bir sömürge yeri değildi, yerel bir
merkezdi’’ diye konuştu.
Kazılarda ortaya çıkarılan yapı ve malzeme sayesinde çerçevenin
tamamlanmaya başlandığını söyleyen İtalyan arkeolog, 2000 yılında çok
fazla sayıda mühür bulduklarını, bu delilleri araştırdıklarında,
Arslantepe'de yaşayanların halen yazmadıklarını anladıklarını söyledi.
Prof. Fragipane şunları kaydetti: ‘‘Arslantepe'de yaşayanların
yazmadan, sanki fatura gibi ticaretlerini mühürlerle belgelendiriyorlardı.
Diyebiliriz ki, görevli memur ticaret yapana mührü veriyordu, kontrole gelen
diğer görevli ise bu mührü kırıp bir kenara koyup sayıyorlardı.Bu görevlilerin
olması, belki de bürokrasinin doğuşu olarak düşünülebilir. ’’
Dünyanın en eski kılıçları
Arslantepe'deki kılıçların dünyanın en eski kılıçları olduğunu
belirten Prof. Fragipane, elde edilen veriler dahilinde bunların İ.Ö
3300-3000 yıllarına ait olduğunun anlaşıldığını söyledi. Fragipane,
‘‘Bazı kılıçlar gümüşten. O zamanlarda büyük metal teknolojisi olduğunu
anlıyoruz. Bulunan 9 kılıç, olağanüstü bir şekilde tek parça halinde ve
üzerleri işlemeli olarak çıkarıldı’’ dedi.
Hürriyet
|