|
Biz yıktık, biz yaparız
BM, Irak'ı yeniden yapılandırmanın 30 milyar
dolara mal olabileceğini hesaplarken, altyapının onarılmasından kamu sağlığına
kadar en önemli 8 ihalede sadece ABD şirketleri yarışıyor. İngiliz medyası,
''Bizim tekliflerimizi reddediyorlar'' diye veryansın ediyor.
ABD ve İngiltere'nin Irak'a başlattığı saldırı 9. gününe girerken ülkenin
yeniden yapılandırılması tartışmaları giderek büyümeye başladı. ABD
şirketleri başta olmak üzere birçok ülke Irak'ın yeniden yapılandırılmasından
aslan payını kapmak için şimdiden kolları sıvarken BM bu sürecin aşağı
yukarı üç yıl süreceğini ve 30 milyar dolara patlayabileceğini bildirdi.
ABD Uluslararası Gelişme Ajansı'nın (USAID), altyapının yeniden
kurulmasından kamu sağlığına kadar uzanan sekiz ana projeyi şimdiden
ihaleye çıkardığı bildiriliyor. USAID tarafından yapılan açıklamada, diğer
ülkelere ait şirketlerin bu süreçten dışlanmadığı belirtilirken ''Ne
var ki bu 8 ihalede yarışan ABD şirketlerinin sayısının fazlalığı dışarıdan
katılıma gerek bırakmadı'' denildi.
USAID'nin şu ana kadar 7.1 milyon dolarlık bir ihaleyi Uluslararası
Kaynaklar Grubu'na ve Ümmü Kasr Limanı'nın onarımı için 4.8 milyon dolarlık
bir diğer ihaleyi de Amerika Tahliye Hizmetleri adlı bir şirkete verdiği açıklandı.
ABD'nin yanında bu savaşa giren İngiltere'nin bile bu bol kârlı süreçte
ancak kırıntılarla yetinmesi gerekeceği gözlemciler tarafından ifade
ediliyor. İngiliz medyasına göre kendi şirketleri tarafından yapılan ihale
tekliflerinin çoğu reddedildi.
İngilizler hava alacak
İngiliz deniz nakliye şirketi P and Q'nun sözcüsü David Smith , USAID tarafından
açılan ihaleler için ''Biz de başvurduk ancak bize kazanamadığımız söylendi''
dedi.
The Wall Street Journal gazetesinde önceki gün yer alan habere göre, Fransız
şirketleri de ''Bush yönetiminin Irak'ı yeniden yapılandırma sürecinde
aslan payını ABD şirketlerine vereceği'' yolundaki haberler karşısında
paniğe kapıldı. Fransız Yatırımcılar Hareketi ve Fransa Ekonomi ve Finans
Bakanlığı'ndan gelen açıklamalarda, Fransızlar bu süreçte BM denetimi
altında yer almak istediklerinin altını çizmişlerdi.
Rusya Enerji Bakanı İgor Yusupov , ülkesinin Irak'taki petrol çıkarlarını
savunmaya kararlı olduğunu belirterek Irak'ta savaş sonucu bir rejim değişikliği
olması halinde, Rus şirketleriyle eski rejim döneminde yapılmış sözleşmelere
saygı gösterilmesini istediklerini bildirdi. Yusupov, Rus şirketlerinin savaş
biter bitmez Irak'a döneceklerini vurguladı.
Rusya payından vazgeçmiyor
Rus petrol şirketleri, Irak petrollerini işletmek üzere Saddam Hüseyin
rejimiyle toplam değeri 4 milyar doları bulan sözleşmeler yapmış
bulunuyor. Rus petrol sektörü, Irak petrollerinin tümüyle ABD şirketlerinin
denetimine geçmesinden ve eski sözleşmelerin iptal edilmesinden korkuyor.
Bu arada, ABD yönetimi de Irak'ta Saddam Hüseyin rejimine son verdikleri
takdirde Irak'ın kontrolünü BM'ye bırakmayacağını kesin bir dille ifade
etti. ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell , ''Biz koalisyon ortaklarımızla
birlikte bu büyük yükü, gelecekte alacağı şekil hakkında söz sahibi
olmamak için üstlenmedik. Aslında, BM tarafından atanmış biri, birdenbire
bütün operasyonun sahibi olsun diye, her şeyi BM'ye devretmeyi düşünmüyoruz
" diye konuştu.
Cumhuriyet
|
