|
Moda’nın tarihi güzellikleri, Büyükşehir
Belediyesi'nin yol projesiyle yok edilecek
Alımlı bir kadının gerdanındaki inci kolye misali duran güzel Moda
semtimiz, bugünlerde zor günler yaşıyor. Moda sahilinin otoyola dönüştürülmesi
için İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan köprü-kavşak
inşaatı, Moda'nın tüm güzelliklerini yok edebilir.
Kadıköy'ün önemli ana arterlerinden olan Yoğurtçu Çayırı Caddesi ile
Münir Nurettin Selçuk Caddesi'ne yapılacak "Köprü ve Karayolu Bağlantı
Yolu", bu yüzden Modalılar'ın büyük tepkisine neden oluyor.
Ben de doğma büyüme bir Modalı olarak, bu proje sayesinde yapılacak köprü
ve yolla, Moda güzelinin gerdanındaki inci kolyenin kopartılacağını,
Moda'nın kalan son güzelliklerinin yok olacağını söylemek istiyorum.
Bu projeye göre Şifa, Küçük Moda, Büyük Moda, Mühürdar ve eski adıyla
Kumluk bölgesi belki Rıhtım Boyu, görülüyor ki, yoğun bir trafiğe maruz
kalacak. Söz konusu bölgeler aktif bir trafik güzergâhı olacak ve Kadıköy'ün
trafik kapasitesi binlerce kat artacak. Kadıköy sahilleri, Hong-Kong'un kıyı
kesimlerindeki gibi son derece kalabalık bir hale gelecek, izdiham yaşanacak.
Çok merak ediyorum. Buna nasıl izin veriliyor?
ABD'de durum nasıl?
ABD’de sadece New York'ta, yedi büyük asma köprü inşa edildi, dünyanın
en uzun ve yüksek köprüsü de burada. New York'da 11 Eylül'de yıkılan Dünya
Ticaret Merkezi'nde bulunan Liman İdaresi'nde görev yapan, saldırıya uğramadan
birkaç ay önce emekli olan, 30 yıl liman mühendisi olarak çalışan bir Türk'ün
bana verdiği bilgiye dayanarak, sahilde köprü yapılamayacağını, yürürlükteki
yasanın buna izin vermediğini söyleyebilirim. Ayrıca, halkın manzara
seyretme özgürlüğünün doğal bir hak olduğunu, ancak iki yaka arasında
yapılan köprülerin çevrede yaşayan halkın manzarasını kapatması
nedeniyle inşa edilmesinin doğru olmayacağına dikkat çeken bu yetkili kişi,
yanlış olan bu projenin hayata geçirilmesini önlemek için basının bu
konuda aktif rol alması gerektiğini de vurguladı.
ABD'de sahillerde herhangi bir proje gerçekleştirilecekse, ilk olarak o bölgede
evleri, apartmanları, bahçeleri bulunan halkın bunu kabul etmiş olmaları
gerekir. Kabul etmedikleri takdirde proje hayata geçirilmez. Dünyanın hiçbir
yerinde halkın iradesini ve isteğini hiçe sayarak bir işe başlanmaz. Modern
demokrasinin öncüsü ve kurucusu olan ABD'de; senatörlerin Kongre'de ve
nerede olurlarsa olsunlar irticalen yaptıkları konuşmalarında rehberleri,
Anayasa'dır. Anayasa, her zaman kanun yapıcıların ceplerinde ve ellerinin
altında bulunur. Anayasa ile yasalara aykırı olarak konuşmamak ve söz söylememek
için senatörler ceplerinde küçük bir defter boyutunda basılı Anayasa'yı
taşırlar.
Halkın manzarasını engellemek, gürültü, hava ve çevre kirliliği
yaratmak, dünyanın hiçbir yerinde geçerli değildir ve olamaz da. Tanrı'nın
verdiği manzara doğaldır, bunu bozmamak gerekir. Ancak görüldüğü kadarıyla
Moda, Mühürdar ve Kadıköy sahillerindeki manzara, yol inşaatı nedeniyle
tahrip olacak.
Parasız inşaat ve hava parası
Projeden anlaşıldığına göre Şifa, Moda, Kadıköy, sahiline yol yapılacak.
Sahilin sahibi olmadığı için burada yapılacak çalışmalar kapsamında
kimseye herhangi bir para ödenmeyecek. Böylece projenin maliyeti de azalmış
alacak.
Bu yolla Moda'daki hava ve manzara satın mı alınacak? Bu soruların cevabını
kim verecek?
Atatürk'ün ve Mimar Prost'un Moda'sı
Bu projeyle yok edilmeye çalışılan Moda'yı, Büyük Önder Atatürk de çok
severdi. Büyük Önder Atatürk, Türk milletine çok şey verdi. Türk
denizciliğine Kabotaj Bayramı'nı armağan eden Atatürk'ün talimatıyla bu
bayram, Moda Koyu'nda son derece renkli etkinliklerle kutlanırdı. Atatürk,
"Moda Kalamış Koyu'nda 1 Temmuz tarihinde Kabotaj Bayramı'nı kutlamak için
Deniz Şenliği yapın, Ben de gelir izlerim" diyerek, bayram kutlamaları
yapılması için talimat vermişti. Tarihçilerimiz, bu konuda araştırma
yapabilir. Ben buna tanık olmuş bir Modalı'yım.
Moda'nın güzelliği, geçmişte sadece Atatürk'ün değil, birçok ünlü
kişinin de dikkatini çekmişti. 1937 yılında Moda İskelesi’nde bir basın
toplantısı yapan dünyaca ünlü şehircilik mimarı Prost da,
"Moda-Kalamış Koyu, dünyanın incisi. Doğal güzelliğini koruyun, bir
çivi bile çaktırmayın" demişti. Ama ne yazık ki Prost'un bu temennisi
gerçekleşmedi.....
'Valencia.......'
Türkiye'nin kültürel yaşamına renk katan, tarihi geçmişinde büyük
zenginlikler taşıyan Kadıköy'ün, Moda'nın geçmiş güzel günlerinin görüntüleri
gözlerimizin önünden geçerken, Kuşdili Çayırı'ndan başlayıp Moda'ya
kadar sahil boyu akıp giden, aralarında "Valencia" adlı eserlerin
de bulunduğu eski unutulmaz şarkıların nağmeleri, bugün gençliğimizin
hatıralarını bize yaşatıyor. Ancak Moda'ya yapılacak köprüyü ve yolu düşündüğümüzde
ise içimize büyük bir hüzün çöküyor.
Moda'nın güzelliklerinin yok olma olasılığı, bizi daha çok üzüyor,
geçmişi gözyaşlarıyla anıyoruz. Gençliğimizi, arkadaşlarımızı, gençlik
eğlencelerimizi ve dönemimizin popüler melodilerini, sevinç ve hüzün
duygularıyla karşılıyoruz.
İşte Valencia şarkısı, diğer melodiler ve daha pek çok Batı müziği
eseri, sadece bizim kuşaktan olanlara ve Kadıköylüler'e değil, dünyadaki
milyonlarca insana da geçmiş güzel günleri anımsatıyor.
O yıllarda Kuşdili Sineması'ndan, Hamdi'nin Gazinosu'ndan, Moda'da Bomonti
Gazinosu'ndan, Koço'nun müzikli bahçeli gazinosundan ve Moda Gazinosu'ndan yükselen
melodileri duyunca o zamanın yaşantısı ve saadet dolu geçmişi hatırlanıyor.
1930'lu yılların ardından 2. Dünya Savaşı sırasında da "Lili
Marlen" şarkısı çok popülerdi. Bu şarkılar şimdi tabii tarih oldu
ama unutulmadı.
Moda'ya Atatürk müzesi
Kadıköy'ün geçmişi çok zengin. Bu zengin ve renkli geçmişe fırsat
buldukça değiniyor, anılarımızı sizlerle paylaşıyoruz.
Bu haftaki yazıma bir öneriyle son vermek istiyorum. Moda-Kalamış Koyu'nda
Kabotaj Bayramı kutlamalarını başlatan Atatürk'ü anmak ve yaşatmak amacıyla
halen bir gecekondu görünümünde olan eski Moda Gazinosu binası, Modalılar
ve bizlerin de yardımıyla bir "Atatürk Müzesi" yapılamaz mı? Bu
müze, geçmiş anılarımızla ve eşyalarımızla zenginleştirerek, bir inanç,
kudret, kuvvet ve cesaret simgesi haline getirilemez mi?
Gazete Kadıköy - İskender Songur
|
