Yalvaç'ın kültür gösterisi
'Korumada ilk amacımız; eski ev ve mahallelerdeki yaşamın sürmesi...
Bunun için hem geleneksel yapıları, hem de aynı semtleri yeniden çekici kılan
bakımlarını ve çevre düzenlemelerini gerçekleştiriyoruz...''
Yıllardır Yalvaç 'a sevdalanan mimar Osman Aydın, o gün de ülkenin dört
bir yanından gelen ''Tarihi Kentler Birliği'' (TKB) üyelerine ve dostlarına,
''başarılarının sırrını'' böyle anlatıyordu...
Öncelikle cepheleri ve çatıları ''bakımdan'' geçmiş ''500'den fazla''
eski evin bezediği sokaklarda ''hayranlıkla'' dolaşan yaklaşık 300 kişilik
katılımcı topluluğa Belediye Başkanı Tekin Bayram da en çarpıcı
''sonucu'' şöyle özetliyordu: ''Artık eski evlerin fiyatları artıyor; diğer
semtlerdeki apartman daireleri ise ucuzlamaya başladı...''
Demek ki korumanın sadece ''tek yapı'' ölçeğinde değil, ''kent bütününde''
hedeflenmesi, toplumdaki ''uygarlık tercihlerini'' de etkiliyordu.
Yalvaç'ta, TKB'nin de ilkeleri arasındaki; ''kültürel değerlerin
turistik amaçlardan önce kent insanının kimlikli yaşam ortamı için
korunması'' kararının sosyal kazanımları yaşanıyordu...
''Anlatan meydan''da karşılama
TKB'nin 23-25 Ekim 2003 günlerindeki ''Göller Bölgesi buluşması'' nın, ilk
günü antik Sagalassos kenti ve aynı geçmişle yaşayan Ağlasun ziyaret
edildi.
Oradan Isparta 'ya geçilerek tarihi Damgacı Sokak ve İmam Hasan Sokak 'lar
incelendi... ''Süleyman Demirel Basın Merkezi'' nin de restore edilen tarihi
bir konakta oluşturulması çok anlamlıydı... Aynı gece Eğirdir 'de ağırlanan
konuklar, göl kenarındaki 8 katlı ''ilkel'' apartmanlaşmayı ''hüzünle''
seyrettiler...
Yalvaç ise izleyen günlerindeki ev sahipliğine tüm belediyeleri ''kıskandıran''
bir ''kültür gösterisi'' yle hazırlanmıştı...
En gösterişli projesi de ''Yalvaç'ı Anlatan Meydan'' dı...
Yıllardır belediyenin katkılarıyla süren kazılarla ortaya çıkarılan
ve Aziz Paulus 'un Hıristiyanlık tarihindeki ilk ''vaazını'' verdiği
kilisenin de bulunduğu Pisidia Antiokheia bile herkesi artık önce burada karşılıyor...
Çünkü, kentin antik ve yakın tarihi, meydanı çevreleyen ''tanıtma''
panolarında sergileniyor... Eski kültür emektarlarının da anıldıkları ve
yöresel sanatların tanıtıldığı bölümlerle birlikte adeta bir ''açık
halk akademisi'' işlevini üstlenen ''Anlatma Meydanı'' nı gezenler, ''Atatürk''
heykelinin etrafında sanki hep birlikte ''uygarlığı'' kucaklıyorlar....
Yaşatılan "mahalle fırınları"
Belediye, sadece eski evlerin bakımıyla yetinmeyip aynı mahallelerdeki
geleneksel ''Yalvaç fırınları'' nı da 20 ayrı yerde yeniden yapmış... Üst
katlarında kadınlar için oturma odalarının bile düşünüldüğü bu fırınlarda,
evlerde hazırlanan her 12 ekmek hamurundan biri ''pişirme ücreti'' olarak fırıncıya
kalıyor...
Yine aynı buluşmaya yetiştirilen ''Kültür Evi'' restorasyonunda ise
perdelerden yastıklara kadar tüm yerel eşyayı, konağın bulunduğu ''Kaşyukarı
Mahallesi'' sakini ''Yalvaçlı kadınlar'' , kendi evlerinden sağlamışlar...
1840'tan beri kenti süsleyen ''Tıraşzade Konağı'' , geçen yıl adeta
''yıkılmak'' üzereyken aile adına Mustafa Çakır tarafından belediyeye bağışlanmış...
Açılış töreninde, konağı elbirliğiyle donatan 30 kadın adına Hacer
Abla 'ya, Şefika Külcü 'ye, Sevim Kocagöncü 'ye ve bu imecenin gönüllüsü,
belediye başkanının eşi Gülsüm Bayram 'a teşekkür ödülleri verildi...
Anadolu tarihinde kadının üretkenliğini ve şefkatini içermeyen bir
uygarlık zaten yoktu ve bu gerçek, Yalvaç'ta da yineleniyordu...
Çocuklar ve kuşlar için...
Kültür gösterisinin diğer bir açılışı da 30 yıllık kitap, belge ve
bilgi birikimini bağışlayan Yalvaç Ural 'ın adının verildiği ''Çocuk Kütüphanesi''
ydi... Ardından, kentin ''kuşçuluk'' geleneğine armağan edilen ''Kuş
Evleri Parkı'' gezildi...
O gece tarihi ''Çınaraltı kahveleri'' ndeki görmüş geçirmiş Yalvaçlılarla
yurdun dört bir yanından gelen diğer tarihi kent sakinlerinin derinleşen
sohbetleri adeta bir ''Anadolu kucaklaşmasına'' dönüşmüştü.
Bütün bu gözlemlerin de ''değerlendirildiği'' toplantılarda ise hemen
herkes, ''darısı tüm tarihi kentlerimizin başına'' diyerek kürsüden
indiler...
Belediye Meclisi 'nin, kent kültürüne katkıları nedeniyle Prof. Dr.
Metin Sözen , Prof. Dr. Fahri Işık ve Prof. Dr. Aykut Çınaroğlu için geçen
yıl aldığı ''fahri hemşerilik'' kararlarının ''beratları'' sevgi dolu
alkışlarla verildi...
Isparta Valisi İsa Parlak, Burdur Valisi Rasih Özbek ve Afyon Valisi
Muzaffer Dilek 'in yanı sıra aynı zamanda Ispartalı olan Siirt Valisi Nuri
Okutan ile Mardin Valisi Temel Koçaklar, devletin temsilcileri olarak tarihsel
mirasa olan ''kamusal bağlılıklarını'' belirttiler...
Kocaeli Üniversitesi Rektörü Baki Komsuoğlu ile birlikte,belediye başkanları,
sivil örgütlerin sözcüleri ve kültür insanlarının bütün bu çalışmaları
övgüyle değerlendirdikleri toplantılarda, iki ''mesleki'' konuşma ise
TKB'nin ''Yalvaç Kararları'' na da ışık tutuyordu.
TKB danışmanlarından Prof. Dr. Zekai Görgülü, hemen tüm uygulamalarda
gözlediği ''öncelikle planlamayı savunan duruşun'' en önemli karar olduğunu
vurguladı... Eğirdir Dağ Komando Okulu Komutanı Tümgeneral Selahattin Uğurlu
'nun kendi mesleği açısından söyledikleri ise en uzun alkışları alıyordu:
''Tarihi mirası savaşlar da yok ediyor... Ben de savaşın tarafında olmama
rağmen bu nedenle barışı savunuyorum...''
Cumhuriyet - Oktay Ekinci
|