|
'Dört halat kopsa da köprüde
tehlike yok'
Boğaziçi Köprüsü'nün güvenliği tartışması büyüyor. Yetkililer,
'Kimse korkmasın' diyor ama bazı bilim adamları daha 'temkinli' konuşuyor
Boğaziçi Köprüsü'nde fırtına nedeniyle halat kopunca, dün yetkililer
basının karşısına çıktı ve ortak bir dille "Köprü sağlam, endişe
etmeyin" mesajı verdi. "Dört halat kopsa bile tehlike yok"
diyen yetkililer, rüzgârın hızı 120 kilometreyi aşınca köprünün kapatılacağını
açıkladı.
Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü'ndeki toplantıda konuşan Bayındırlık
ve İskan Bakanlığı Müsteşarı Sabri Özkan Erbakan, 23 Ocak'ta rüzgârın
saatteki hızının 120 kilometreye ulaşması ve sıcaklığın eksi 5 dereceye
düşmesi nedeniyle askı halatının yerinden kurtulduğunu söyledi.
Bir askı halatının fonksiyon dışı kalmasının köprünün güvenliği
açısından risk taşımadığını söyleyen Erbakan, "Taban plakasının
yırtılması, özellikle çelik malzemelerde görülen yorulma nedeniyle
meydana geldi. Onarılarak orijinal dizayn şartlarına getirilmesi mümkün
olduğundan endişe duyulmasına gerek yok" dedi.
Köprünün gerek projelendirme ve tasarımında, gerekse açıldığı
tarihten bu yana gözlenen davranışlarında hiçbir hata ve yapı güvenliğini
tehlikeye sokacak bir arıza ile eksikliğin bulunmadığını belirten Erbakan,
"İstanbullular Boğaziçi Köprüsü'nü hiçbir kaygı ve korkuya kapılmadan
güvenle kullanabilirler" diye konuştu.
Köprünün 10 - 15 yıllık periyotlar içinde davranış kontrolü ve
teknik denetimlerinin yapıldığını söyleyen Erbakan, şöyle devam etti:
Onarıma başlandı
"Yerinden kurtulan askı halatının yırttığı taban sacındaki hasarın
onarılması çalışmalarına başlandı. Bu hasarın orijinal dizayn ve şartlarında
onarılması çalışmaları, önümüzdeki günlerde tamamlanacaktır. Bu
kapsamda, köprünün uzun halatlarının bağlandığı taban saçlarında süpersonik
ölçümleme denilen hassas ve prezisyon test ve deneylerine başlandı. Gerekli
olması halinde plakalar yorulma şartlarına göre takviye edilecektir."
AKP Trabzon Milletvekili ve eski Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörü
Prof. Dr. Aydın Numanoğlu ise simülasyonla 4 halatı daha kopardıklarını
belirterek, "Köprünün karşılıklı 4 halatı kopsa bile tehlike yok.
Ayrıca üzerindeki trafiği azaltmak da gerekmez" şeklinde konuştu.
Karayolları Genel Müdür Yardımcısı Cahit Turhan da, köprünün 162.5
kilometrelik rüzgâr hızına göre dizayn edildiğini belirterek, şunları söyledi:
"Ağır vasıtalar geçerken prensip olarak 120 km. hızdaki rüzgâr yüküne
köprünün kapatılması kararı alındı. Bugüne kadar köprü böyle bir rüzgâr
yüküne maruz kalmadığı için kapatılmadı. Ancak 22 Ocak gecesi ölçüm
cihazımız rüzgâr hızını 122,3 km. ölçtü. Köprü trafiğe kapatılmadı
zaten üzerinde tek tük araç geçiyordu. Ancak bundan sonra rüzgârın hızı
saatte 120 kilometreye eriştiğinde prensip olarak karar alıp kaparıtırız."
Deprem mühendisliği uzmanı olarak toplantıya katılan Boğaziçi Üniversitesi'nden
Prof. Dr. Mustafa Erdik ve Prof. Dr. Nuray Aydınoğlu ile İTÜ'den Yücel
Odabaş da korkulacak herhangi bir şey olmadığını söyledi.
Japon uzman: Köprü emniyetli
KarayollarI 17. Bölge Müdürlüğü'ndeki toplantıya asma köprü uzmanı Uno
Nayomon da katıldı.Boğaziçi Köprüsü'nde inceleme yaptığını belirten
Japon uzman şöyle konuştu:
"Köprü tablesi içerisinde herhangi bir hasar yok. Köprü askı halatının
arızası dışında bir sorun olmadığını düşünüyorum. Köprü sağlam
ve halatın yerinden çıkması rüzgâr nedeniyle olmuştur. Askı halatı rüzgârda
sağa ve sola savrulduğundan kopmuştur. Boğaziçi Köprüsü, Severn Köprüsü'nden
çok daha emniyetlidir. Ancak çelik yüzeylerde kısmı korezyonlar gördüm.
Bu bölümlerin boyanması gerekiyor. Onarım ve bakıma önem verilmeli."
Japon uzman Nayomon, gazetecilerin sorusu üzerine askı halatını
yenilemenin en güvenlisi olduğunu söyledi.
'Yırtılmanın nedeni rüzgâr'
Köprüdekİ arıza nedeniyle eleştiren proje sorumlusu İngiliz William Brown
da toplantıya telekonferansla katıldı. Yırtılmanın rüzgâr ve kar
nedeniyle meydana geldiğini söyleyen Brown, köprüdeki rüzgâr titreşimini
azaltan dantellerin artırılacağını açıkladı. Yaptığı iki köprünün
yıkıldığı ve Kraliyet Raporu'nda sorumlu tutulduğuna yolundaki soruya ise
eski asistanı Harun Hantul yanıtladı. Hantul, görevini tam olarak yerine
getiremediği için Brown'a verilen olumsuz Kraliyet Raporu'nun sadece evrak
eksikliğinden kaynaklandığını iddia etti.
'Röntgenle incelenmeli'
• Prof. Dr. Hasan Boduroğlu: Halat aşırı yükleme nedeniyle kopmuş
olabilir. Boğaziçi Köprüsü'nün ikizi olan Bristol'daki Severn Köprüsü'nün
de aşırı yükleme nedeniyle kabloları koptu ve tüm kablo uçları
yenilendi. Bizim köprüde de çıplak göz ve ultrason yerine, röntgen sistem
uygulanmalıdır.
• Prof. Dr. Erdoğan Uzgüder: Yeterli aralıklarla denetim yapılsaydı, bu
sorunlar yaşanmazdı. Severn Köprüsü'nde gereken tadilat yapıldı, tüm askı
bağlantıları kabloları değiştirildi. Çatlakları öğrenip üzerinde çalışmak
gerekli.
• İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Başkanı Cemal Gökçe: Bir
plakada oluşan bir problemin, büyük bir faciaya neden olacağını söylemek,
acele verilmiş bir karar olur. Ancak diğer bağlantı kablolarında ve
plakalarında çatlak olmaması, yeni bir çatlak ve kopmanın olmayacağı
anlamına gelmemelidir.
'Bir halat daha koparsa kapanmalı'
BoĞazİçİ Köprüsü inşa edildiği dönemde Amerikan 'Amman Whitney' şirketinin
Ortadoğu Temsilcisi olan Yüksek Mimar - Mühendis Orhan Erdil, 1981 yılında
dönemin Başbakanı Süleyman Demirel'i uyardıklarını, ancak yetkililerin,
"Biz köprü yapmasını biliyoruz" yanıtıyla karşılaştıklarını
kaydetti. Erdil, şunları söyledi: "O zaman herkes bu plana karşı çıktı,
ama İngiliz firma ve Türkiye temsilcisi herkesi yanlış yönlendirdi. Köprünün
mutlaka röntgeni çekilmeli ve bir halat daha koparsa köprüyü mutlaka
kapatmalı."
Milliyet - Ümran Avcı
|
