Çemberlitaş ölümden döndü
Yanlış onarımlar ve ilgisizlik nedeniyle yıkılma tehlikesi yaşayan 1700
yıllık Çemberlitaş Sütunu nihayet onarılıyor. İstanbul Büyükşehir
Belediyesi tarafından başlatılan onarım çalışmaları1 trilyon liraya mal
olacak ve Eylül 2004'te sona erecek.
Yıllardır kaderine terk edilen ve yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya
kalan tarihi Çemberlitaş Sütunu'na İstanbul Büyükşehir Belediyesi sahip
çıktı. Belediye sütunun onarım çalışmaları için 1 trilyon lira kaynak
ayırdı.
Çimento ve deniz kumuyla onarılmış
Tarihçiler tarafından Hıristiyanlığın özgürlük yolunu açtığına inanılan
Çemberlitaş Sütunu 325-328 yılları arasında İmparator I. Constantin tarafından
diktirildi. 1700 yıllık tarihi boyunca birçok yangın, deprem atlattı.
Bizans'ta da, Osmanlı İmparatorluğu'nda da çember bileziklerle ayakta
tutulmaya çalışıldı. Ancak sütun, son 32 yılda kaderine terk edildi. Bu
ilgisizliğin sonucu olarak da yüzeyi kaplayan parçalanma ve çatlaklar
tehlike yaratmaya başladı, onarım çalışmasının başlamaması durumunda sütunun
yıkılacağı tespit edildi.
Belediye tarafından yürütülen çalışmalarda bugüne kadar 1 ve 2.
kademe (cam küre boncuk ve AL2O3 ) diye adlandırılan yıkama-temizlik işlemleri
tamamlandı. Ancak elde edilen bulgular endişe vericiydi. Çünkü kir, is ile
yangınların sebep olduğu lavların pişirmesiyle oluşan siyah tabakanın
1700 yılda yaklaşık 1 milimetre kalınlığa ulaştığı tespit edildi. Bu
çalışmalar bir başka gerçeği de ortaya çıkardı: 1955 ve 1972 yıllarında
yapılan onarım çalışmalarında gövde çatlaklarına ve kırılıp dökülen
porfir taşı silmelerine siyah çimentolu deniz kumu ve blok tuğla dolgulu harçlar
yapılması sütunu yıkılmanın eşiğine getirmişti.
Çürüyen halkalar değiştirilecek
Eylül ayında tamamlanması planlanan çalışmalarda Çemberlitaş Sütunu'nun
çemberlerindeki geçen yıllar içinde zayıflayan bilezik, somun, cıvata, pul
gibi elemanlar değiştirilecek.
Çatlakların tespiti için Ultrasonik-GPR-Jeo Yer Radarı ile çalışmalar
yapılacak ve bunlar onarılacak. Henüz ilk aşamalarında olan çalışmalarda
ise sütun etrafına kurulan iskelelerde çeşitli üniversitelerden stajyer öğrenciler
görev alıyor. Olası kazaları engellemek için de öğrenciler bellerinden
halatlarla iskeleye bağlanıyor.
Akşam
|