|
Artık evler sırtta taşınıyor
 Roma'da
Quasar Tasarım Enstitüsü'nün yarattığı bir projeyle yaklaşık 2 bin evsize
sırtlarında rahatça taşıyabilecekleri karton bir ev verilecek. Parkta uyuyanlar
için de bankların üzerine yağmur ve güneşten koruyacak, açılır kapanır bir
materyal monte edilmesi planlanıyor.
Evi olmayanlara kartondan ev
İtalya'da ekonomik kriz nedeniyle de insanların bir anda işlerini, sosyal
pozisyonlarını ve evlerini kaybedebildiklerine dikkat çeken proje sorumlusu
mimar Orazio Carpenzano, karton-ev projelerinin soruna kökten çözüm
getirmediğini ancak aids'lilere prezervatif dağıtmak gibi bir işlevi olduğunu
söylüyor. Yaşamları her gün ve özellikle de geceleri riskte olan evsizlerin
güvenlik içinde barınabilmesini hedefleyen proje çalışmalarına Okinawa Dizayn
Akademisi de katıldı.
Evsizlere tıpkı salyangozların sırtlarında taşıdıkları kabuk gibi rahat
taşınabilen ev tasarımı fikrinin sahibi ise Quasar Enstitüsü'nün didaktik müdürü
Profesör Orazio Carpenzano. Carpenzano, Venedik'te mimarlık okumuş bir
Sicilyalı. Quasar Enstitüsü'nün yanısıra La Sapienza Üniversitesi'nde Mimarlık
Fakültesi'nde eğitim veriyor. Carpenzano'ya projenin felsefesini sorduğumuzda
ise "Artık göçebeliğin bin yüzü var. Villa Borghese'de (Roma'nın en ünlü parkı)
oyuklarda insanlar yaşamaya başladı. Metrolar evsizlerin yaşam alanlarından
biri, Napoli'de mahalli idareye ait yerlerde evsizlerin oluşturduğu topluluklar
sorun yaratmaya başladı. Amacımız politikanın yerini almak değil. Ancak kendi
kendime sormaya başladım. Bir tasarımcı olarak sosyal gerçeğe nasıl katkıda
bulunurum? Döner sandalye, portatif masa tasarımı yerine "homeless"lara ev
tasarlamak gerekli değil mi?" diye düşünmeye başladım" diyor. Carpenzano'nun
felsefesinde "Estetiği etik olana yaklaştırmak" yer alıyor. Öğrencilerini de bu
yolda yönlendiren Carpenzano, karton ev konusunda fikir cimnastiğini 20 kadar
öğrencisine yaptırıyor. Bu çalışmaya Japon Okinawa Dizayn Akademisi'nin
öğrencileri de bir "workshop" çerçevesinde katılıyor. Japonların origami yapma
tecrübesi, italyan yaratılıcılığı ile harmanlanınca ortaya ilginç tasarımlar
çıkıyor; fisarmoni gibi açılıp, kapanan bir ev, sırtta taşınabilen kartondan bir
çadır, iç içe açılabilen silindir biçiminde evler bunlardan bazıları.
Şu banklarda uyuma hadisesi için de parktaki bankların üzerine yağmur ve
güneşten koruyacak açılır-kapanır bir materyalin monte edilmesi projesi
üretilerek Roma Belediyesi'ne sunuluyor. Üretilen tüm tasarımlar içinde en çok
karton ev projesi gerçekleştirilebilir olma özelliğini taşıyor. Karton evin
sırtta taşınabilir olması, güneşli ya da yağmurlu havalarda tavanının açılıp
kapanma özelliği, içinde oturulabilecek bir yüksekliğe sahip olması, pencereleri
onu daha kullanışlı kılıyor. Carpenzano, "Yaşadığımız alanları, bu mekanlara
hayran olmak için değil yaşamak için düzenlemeliyiz. Mekan vücudun bir protesi
gibi olmalı" diyor. Öğrencilerini "karton ev" projesi ile gerçeğe yaklaştıran
Carpenzano bu proje üzerinde çalışırken "evsizler"e sıcak bir yuva değil,
güvenlikle uyuyabilecekleri bir alan yaratma fikrinin ağırlık taşıdığını
belirtiyor. Bu nedenle karton evin kenarlarına gece görünebilir olması açısından
fosforlu şeritler de konulmuş.
Sabah - Yasemin Taşkın |
