|
Ergonominin temel amacı performansın en yüksek düzeye
çıkarılmasıdır. Başka bir deyişle maksimum performansı (verimlilik,
doyum) minimum insansal maliyet ile (stres, yorgunluk, kazalar) elde etmektir.
Çalışma ünitesi, çalışan kişinin verimini
maksimumda tutacak şekide planlanmalıdır. Kişi motivasyonu bozulmadan çalışabilmelidir.
Motivasyon, insan davranışlarının belirli amaçlar için gönül güçlerinin
arttırılması olarak tanımlanmaktadır. Motivasyonun amaçları ise; çalışanların
kuruluşta kalmalarının, yaratıcı potansiyel güçlerini kullanmalarının
ve iş başarım düzeylerinin arttırılmasını sağlamaktır.
İşteki memnuniyet, işin kapsamı ve iş ortamına
karşı bireyin olumlu tutumlarının tümüdür. Çalışan kişiler işteki
memnuniyetleri derecesinde verimli olabilirler. Ergonomik olarak planlanan çalışma
alanları bu memnuniyeti arttırmaktadır.
Bril'e göre işteki tatmini, verimi, iletişimi
etkileyen faktörler:
İş verimi ve işteki tatmin
- Kişisel çalışma alanındaki taban alanı genişliği
- Isı ve hava kalitesi
- Çalışma ünitesindeki ışıklandırma
- Sağlık ve güvenlik anlayışı
- Çalışma alanına başkalarından gelen fiziksel etkiler üzerindeki kişinin
kontrolü
- Çalışma alanında kişinin kimi veya kaç kişiyi gördüğü
- Gürültü
- Diğer çalışanlarla iletişimin kolaylığı ve kalitesi
- Çalışma alanında konfor
- Çalışanların yer değişim sıklığı
- Bakım kalitesi
- Tasarım kararlarının alındığı süreçte yer alabilme
İletişimde Kolaylık ve Kalite ve Diğerleriyle
Karşılıklı Çalışma(Interaction)
- Çalışılan alanın çevresinin kapatılma derecesi (bölücülerin,
duvarların, panellerin v.b. sayısı ve yüksekliği)
- Büronun yerleşim düzeni
- Konuşma mahremiyeti
- Fiziksel çevrede yansıtılan durum
Stout'a göre verimin artması sadece teknolojiyle sağlanmaz.
Verimlilik, insan, yönetim ve teknolojiyi içeren geniş bir yelpaze ve
ergonomik çalışma alanıyla belirlenir.
Verimi etkileyen faktörler (Stout):
İnsan Faktörü:
- Psikolojik ihtiyaçları tatmin edebilme
- İlgi, amaç,değerler, motivasyon
- Grup dinamiği ve psikolojisi
- İşe ve kuruma karşı tavır
- Dış etkenler ve sorunlar
- Ödeme ve diğer teşvik edici şeyler
- Beceri, bilgi, eğitim, tecrübe
- İnsan-araç sistemi
- Sağlık, stres, sabır, dayanma sınırı
- İşe karşı ilgi veya işi sevmeme
Yönetim Faktörleri:
- Yönetmelikler ve iş akışı
- Kontrol, uygulama, geri besleme
- Yönetim stili, yönetici ve büro personeli ilişkisi
Teknolojik Faktörler:
- Araçlar, makineler ve teknolojik bilgi
- Belirli bir teknolojinin belirli bir işe uygulanabilirliği
- Teknoloji kullanımı sonucunda mali tasarruflar sağlanması ve diğer
faydalar
- Teknolojilerin ortak birleşimi sonucunda elde edilen faydalar
Çalışma verimini etkileyen faktörlerden biride kişide
sinirlilik yapan elektrostatik boşalmalardır. Bunun önlenmesi için bazı önlemler
alınmalıdır:
- Döşeme kaplamalarında antistatik sprey kullanılmak.
- Çalışma ünitesindeki nem oranını ayarlamak için nem dengeleyici
kullanmak.
- 5.000-6.000 volt'a kadar dayanabilen antistatik kaplama malzemeleri ile zemini
kaplamak
- Araçları karbonla beslenmiş altlıkların üzerine koymak
- Bilgisayar terminali çevresindeki trafik yoğunluğunu başka bir yere kaydırmak.
|
