Uluslararası sanat gündeminde bir
Türk kilim tasarımcısı
Modern kilim tasarımcısı
Belkıs Balpınar'ın bir yapıtı, Eylül ayında Washington'daki Dünya Bankası
giriş duvarında yer alarak Dünya Bankası Çağdaş Sanat Koleksiyonu'na
eklendi. Uluslararası sanat dergisi Cartier Art ise, ilk sayısında Balpınar'ın
çalışmalarına özel bir yer verdi.
Geleneksel kilim dokuma teknikleri ile bilgisayar teknolojisinin olanaklarını
buluşturarak, kilimde yeni bir sanatsal formun öncülüğünü üstlenen Belkıs
Balpınar'ın bir kilimi, Washington'daki Dünya Bankası'nın girişinde yer alırken,
Balpınar'ın çalışmaları uluslararası sanat dergisi Cartier Art'ın ilk
sayısında 10 sayfalık özel bir dosya konusu oldu. Sanatçının, Dünya
Bankası'nın talebi üzerine gerçekleştirdiği ve açılışı geçtiğimiz günlerde
yapılan Balpınar'ın duvar kilimi aynı zamanda, Dünya Bankası Çağdaş
Sanat Koleksiyonu'na eklendi.

İngilizce ve Fransızca olarak yayımlanan, ayrıca İtalyanca, Almanca,
Japonca ve Çince özetlerle yarım milyon adet basılan Cartier Art dergisi
ise, Milano'dan Manhattan'a çeşitli galerilerde sergilediği kilimleriyle tanınan
Belkıs Balpınar'ın yapıtlarına ve sanat serüvenine geniş yer verdi. Balpınar,
Amerikalı yazar Henry Miller, Japon tasarımcı Issey Miyake gibi ünlü
isimlerin konu edildiği dergide, Türkiye'den yer alan ilk sanatçı oldu.
Cartier Art yazarlarından Hugh Hawes'un "Kilimi Yeniden Dokumak"
başlıklı yazısında, Balpınar'ın kilim sanatına getirdiği çağdaş ve güçlü
yoruma dikkat çekilirken, sanatçının geleneksel kilim dokusuna yeni bir görsel
dil kazandırdığı belirtiliyor. Balpınar'ın kilimleri, uzayda kıvrılan,
üst üste gelen dev sarmal spiraller ile üç boyutlu bir özellik kazanıyor.
Balpınar, yapıtlarında kimi zaman halı dokusu da kullanarak boyutları
zorluyor.
Uzun yıllar müzecilik ve sanat tarihi araştırmacısı olarak çalışan
Belkıs Balpınar, kilimin, sanat yaşamında özel bir yeri olduğunu söylüyor
ve "Geleneksel bir el sanatını, çağdaş bir şekilde kullanabilmek için,
geleneksel formların dışına çıkabilmek gerekir. Geleneksel kilimler, kuşaktan
kuşağa geçen motifleri, sembolleri üzerinde taşıyor. Ben ise, 21. yüzyıl
insanı olarak, kendi bilinçaltımdan gelenleri bu doku üzerinde ifade etmeye
çalışıyorum" diyor.
1963'te İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Tekstil Bölümü'nden
mezun olan Belkıs Balpınar, 1963-68 yılları arasında halı tasarımcısı
olarak çalıştı; 1968-1973 yılları arasında ise İstanbul Türk ve İslam
Eserleri Müzesi Halı ve Kilim Seksiyonu Şefi olarak görev yaptı. Vakıflar
Halı ve Kilim Müzesi'nin kuruluşunu gerçekleştiren Balpınar, 1986'da
Modern-Kilim tasarım ve üretim çalışmalarına başladı. 1993-1996 döneminde
ise Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nde halı ve kilim üzerine
dersler verdi. Balpınar'ın Türk halı ve kilimlerini konu alan çok sayıda
kitap ve makalesi bulunuyor.
Türkiye'de İstanbul Milli Reasürans Sanat Galerisi ve Bodrum Kalesi'nde
sergiler gerçekleştiren sanatçı, Ankara Resim ve Heykel Müzesi'nde açılan
uluslararası "Earth and Fiber" (Toprak ve Lif) sergisine katıldı.
Yapıtlarını New York, Washington, Stockholm, Caracas, Milano gibi çeşitli dünya
kentlerindeki galerilerde sergileyen Balpınar'ın çalışmaları pek çok
yerli ve yabancı yayında yer aldı.
|