|
"Hamzaname"
New York’ta
 İslam
sanatı içinde eşine rastlanmayan ve Moğol, Hint ve İran stillerini de
etkileyen "Hamzaname" resimleri, New York’ta oryantalizm rüzgârını
yeniden estirme iddiasında.
Emir Hamza’nın akıllara durgunluk veren maceraları New York’ta. 16.
yy.’da Moğolistan’da çizilen, birbirinden renkli, heyecan dolu, 74 X 58
cm’lik macera resimleri sonbaharda Brooklyn Sanat Müzesi’nin en ilgi çeken
gösterilerinden biri olmayı vaadediyor. Okuma yazma bilmeyen Moğolistan hükümdarı
Akbar’ın Hintli ve İran’lı sanatçılara on beş yıl boyunca çizdirdiği
1400 resimden bugüne ulaşanların sayısı 200’den fazla değil.
Sergilenecek resimlerin sayısı ise topu topu 58.
Argan Dev, Hamza’nın zırhlı sandığını getirir, Zümrüt Şah Büyük
Dağ’ın eteğine ulaşır, Kan emen Raim, Parlayan Zümrüt’le buluşur,
Antali büyücülerine sahte hekimlik yapan Mazmahil kılığına giren Ömer,
Songur Balki’nin önderliğindeki Ayyarlar ve Casus Lulu ile birlikte
hapishane bekçilerinin boğazlarını kesip Said Faruk Nizad’ı kurtarır.
Bunlar, 1557 ve 1572 yılları arasında çizilen on dört bölümlük dev masal
Hamzaname’nin Brooklyn Müzesi’ne ait dört resminin hikâyesi. Kiraz ve
selvi ağaçları, cinler, periler, halılar, seramikler, çatılar, rengârenk
kaftanlarla bezenmiş resimlerde Hazreti Peygamberin amcası olan Emir Hamza
nefes kesen bir maceradan bir başkasına atlıyor. Canavarlarla, devlerle, şeytanlarla
dövüşüyor...
Resimlerin 28 tanesi Avusturya Sanat Müzesi’nden New York’a getirildi.
Resimler ilk kez Avusturya dışında sergilenecekler. Hamzaname’nin geri
kalan kısmı İngiliz Müzesi, Al Sabah koleksiyonu ve Victoria & Albert Müzesi’nden.
Victoria & Albert Müzesi’nden gelen resimlerin çoğu kısa bir süre önce
Hindistan’da Çelum nehri kıyısındaki kulübelerin ve nehirdeki kayıkların
pencerelerinde perde niyetine asılıyken bölgeyi ziyaret eden müze görevlileri
tarafından keşfedilmiş.
İslam sanatı içinde eşine menendine rastlanan ve Moğol stilini olduğu
kadar, sonradan Hint ve İran stilini de etkileyen Hamzaname resimleri New
York’ta oryantalizm rüzgârını yeniden estirme iddiasında. İran ve Hint
stillerini birleştiren Hamzaname, canlı renkleri ve karmaşık şekilleriyle
Moğol resim sanatının başlangıcı olarak biliniyor. Sergide Hindistan’a
Moğol stilini getiren iki İranlı ustanın da resimleri yer alacak.
Serginin tarihçesine göre, Kuzey Hindistan’da Moğol İmparatorluğu’nu
kuran Babur’un oğlu Humayun, İran’da sürgüne gönderildikten sonra
Hindistan’a dönerken yanında İranlı sanatçılardan Mir Seyid Ali ve Abdül
Samat’ı getirdi. Bu iki sanatçının liderliğinde açılan atölyelerde çalışan
Hintli ve İranlı sanatçılar sonradan Hamzaname’yi çizdiler. Moğol hükümdarı
Akbar çocukluğunda dinlediği Hamzaname masallarının çizilmesini isteyince
bu sanatçıların atölyeleri de Hamzaname’in üretim alanı haline geldi.
Miiliyet
|
