‘Platform Garanti’de Bienal
etkinliği...
Platform
Garanti Güncel Sanat Merkezi, 8. Uluslararası İstanbul Bienali kapsamında
“Sensiz Bir Hiçim...” başlıklı projeyi 19 Ekim - 16 Kasım 2003
tarihleri arasında hayata geçiriyor.
Küratörlüğünü Regine Basha’nın yaptığı proje için İstanbul’a
davet edilen Daniel Bozhkov, Danica Phelps, Anton Vidokle ve Julieta Aranda
isimli 4 sanatçı, ilk olarak, 18 Ekim Cumartesi günü saat 19:00’da
Platform’da düzenlenen konferansa katıldılar.
Sanatçılar, “Sanatçılarla Konuşma” adlı konferansta belgesel ve
video gösteriminin yanısıra proje mekanlarıyla ilgili bilgileri aktardılar;
konferansın sonunda ise konuşmacılar ve dinleyiciler hep birlikte bienal için
üretilmiş, ‘sanat eseri’ simitleri yediler.
Bozhkov, Phelps, Vidokle ve Aranda, etkinlik süresince üretecekleri işleri
hem sergileyecek hem de Beyoğlu sokaklarında satışa sunacaklar.
Sanatçılar ve işleri
1996’dan bu yana bütün gelir ve giderlerini takip eden ve her çizimin bir
finansal hareketi belgelediği bir sistem oluşturan Danica Phelps, İstanbul’daki
tüm alışverişlerini aynı sistemle belgeleyecek ve yapacağı çizimlerin
birer kopyasını sergileyecek.
Bulgar kökenli New York’lu sanatçı Daniel Bozhkov, Bulgarca’da hâlâ
geçerliliğini koruyan ama artık kullanılmayan Osmanlıca kelimeler şeklinde
üretilen simit ve krakerleri, Beyoğlu’nda satışa sunacak.
Anton Vidokle ve Julieta Aranda ise “Popular Geometries” adlı özel bir
dergiyi hazırlamış ve basmışlar; sıra dağıtımda. Frankfurt’ta yayınlanan
“Revolver Archiv fur aktuelle Kunst” gazetesinin İstanbul versiyonunu oluşturacak
gazete, Türkçe ve İngilizce hazırlanmış.
19 Ekim’de başlayacak ve Uluslararası İstanbul Bienali’nin sona ereceği
16 Kasım tarihine kadar devam edecek “Sensiz Bir Hiçim…”,
Fluent~Collaborative, The Roy and Niuta Titus Foundation ve Artists Space (New
York) tarafından destekleniyor.
Proje mekanlarını gösteren harita, projelerin gelişim sürecini belgeleyen
video ve bilgi metinleri Platform’dan temin edilebiliyor.
“Sensiz Bir Hiçim…”
“Sensiz bir hiçim ... ”(“Without You I’m Nothing ...”), Amerikalı
stand-up komedyeni ve mizahçı Sandra Bernhard’ın bir mazoşisti hicvettiği
performansının adı. Aynı zamanda, sanatçı Felix Gonzalez-Torres’in
“izleyicisi olmadan … işim bir hiçtir” yorumuna atıfta bulunuyor.
Birbirinden tamamen farklı gibi görünen 2 cümle, 70’li yıllarda başlayıp
90’larda zirveye ulaşan, sanatçı ve performansçıların izleyicileri
‘katılımcı’ olarak algıladığı dönemi simgeliyor.
Satmak, satın almak ve takas yapmak, iki taraf arasında karşılıklı güven,
inanç ve çıkar ilişkisini kapsayan, bu yolla taraflar arasında karmaşık
bir bağ yaratan günlük uzlaşma araçlarıdır. Alışverişin merkezinde
arzu, gereksinim ve etiğe bağlı karmaşık bir dinamik yatar. Bu da
nihayetinde kişinin değer sistemini sorgulayan bir araçtır.
Geç kapitalist düzenin son aşamasında, küresel ekonomilerin dayattığı
hâkim güç, tüketim kültüründe etkili bir etik anlayışın işler hale
gelmesini gittikçe zorlaştırmaktadır. Ticari ekonominin diğer biçimlerinde
olduğu gibi, bu etki, uluslararası sanat pazarında da kendisini gösterir.
Piyasa ekonomisi İstanbul’da yaygın bir sivil girişim ve halk kültürüdür.
Antik pazarlarda belirli ürünleri ve yiyecekleri satanlar ile daha
‘Avrupai’ tatlar sunan modern dükkanların yanıbaşında, yiyecek içecek
satan seyyar satıcılarından, korsan ürünler pazarlayan sokak satıcılarına
kadar çeşitlilik gösterir ve birbirlerine bağlıdır.
Bu coğrafyada, serbest piyasa ekonomisinin birincil öneminin ‘kültürel
alışveriş’, hatta tam anlamıyla ‘uygarlık’ın kendisi olarak algılandığını
düşünmek, çok bâriz hatta romantik bir düşünce olarak algılanabilir.
Ticaret (sanat değil), değişik kültürlerin birbirlerinin kodlarını çözümlemede
ve toplumsal boyutlarını algılamada hâlâ en önemli çerçeveyi oluşturur.
Sanatçılar ve işleri hakkında
Daniel Bozhkov
New York’lu Bulgar sanatçı Daniel Bozhkov, toplum ‘tüketimi’ için
kendi DNA’sından katkılarla Bulgar yoğurdunu üretmekten ve paketlemekten,
15.yy’da Prag’da başarısız olmuş simyacılar hakkında bilgilerin
bulunduğu mobil bir turist danışma bürosunun yaratılmasına kadar çeşitli
projeler üretti.
“Sensiz Bir Hiçim...” de Bozhkov, annesine artık modern Türkçe’de
kullanılmayan, ama Bulgarca’da hala aktif olan Osmanlıca kelimeleri hatırlattırdı.
Bu eski kelimeler, bir tarife dayanarak, İstanbul sokaklarında satılan popüler
susam kaplı ‘simit’ biçimine getirilerek yenilebilir kılınacak. Ekmek
piktogramlarıyla Bozhkov, ekmek pişirimi ve tüketimin, sindirimin ve
tasdiklemenin kaçınılmaz metaforuyla, moderniteye yakalanmış bütün eski kültürlerin
birbirleriyle anlaşmak zorunda bırakıldığı bir koruma projesini amaçlıyor.
Danica Phelps
Çalışmalarında, genellikle yaratıcı değerin parasal değerle olan ilişkisiyle
ilgilenen Danica Phelps, 1996’dan beri bütün gelir ve giderlerini takip
ediyor. Oluşturduğu sistemde, her çizim bir finansal hareketi belgeliyor ve
her 1 dolar ince bir renk çizgisiyle, gelirler yeşil, giderler kırmızı,
kredi gri olarak temsil ediliyor.
İstanbul’da, marketlerde ve diğer Türk sanatçılarla yapacağı günlük
alım, satım veya takaslarını belgeleyecek olan Phelps, orijinal çizimlerinin
kopyalarını Platform’un duvarlarında sergileyecek.
Anton Vidokle & Julieta Aranda
Anton Vidokle & Julieta Aranda, “Popular Geometries” adlı özel basım
bir derginin yayın, tiraj ve dağıtımından elde edilecek ‘ütopik
vaatler’in görüntülerini çoğaltacak. Sanatçılar; eski seyahat reklamları,
bulundukları yerle ilgili herhangi bir referans vermeden ideal görüntülerle
tasvir edilen gezi yerleri gibi seçilmiş görüntülere, dünyadaki heybetli
soyut kamu heykelleri ve onları saran kamusal etkilerle ilgili haberlerine röportaj
da ekleyecek.
Frankfurt’ta basılan Revolver Archiv fur aktuelle Kunst‘un İstanbul örneği
olacak gazete, Türkçe ve İngilizce basılıp, Beyoğlu’nda halkın kullanımına
açık bir alanda ve Platform’da dağıtılacak.
Regine Basha
Austin, Teksas kökenli Regine Basha, 1996 yılından beri New York’ta bağımsız
kürator olarak çalışmaktadır. Sanat üzerine yazdığı makaleler art/text,
Performance Art Journal, aRude ve Modern Painters dergilerinde yayınlanmaktadır.
Basha, Arthouse’da Yardımcı Küratorlük görevini yürütmekte ve Austin
kökenli Fluent Collaborative isimli sanatçı grubunun kurucuları arasında
yeralmaktadır.
Regine Basha’nın projeleri arasında 2004 Mayıs ayında, Sculpture
Center’da ses üzerine düzenleyeceği “Treble” isimli bir sergi ve 2005 yılında
Arthouse’da Teresa Hubbard & Alexander Birchler’in işlerinin ilk ABD
sergisi yer almaktadır.
NTVMSNBC
|