|
Kumpir Eken Belediye !
Ege Belediyeler Birliği yönetim kurulunun temmuz ayı olağan toplantısı,
toplantıya katılan belediye başkanları içine düştükleri açmazın, artan
sorunların ve parasızlığın belediyeleri ve dolayısıyla kentleri getirdiği
durumu, içinde bulundukları iflası konuşuyorlar. Belediye başkanları MHP yönetimindeki
İller Bankası'ndan gelmesi gereken belediye paylarının (ki bu paylar yasa
ile belirlenen ve kentte yaşayan halkın parasıdır) her ay azaldığını,
bazı aylar hiç para gelmediğini söylerken, özellikle küçük kasaba ve ilçe
belediyelerinin aylardır işçi maaşlarını da ödeyemedikleri konuşuluyor.
Görünen o ki; Hükümet, Bayındırlık Bakanlığı'na
bağlı İller Bankası eliyle belediye paylarını keserken, SSK ve benzeri bazı
kurumlarda başlattıkları icralarla belediyelerin elinde kalan, satılabilir
son varlıkları ele geçirmeye çalışıyor. Merkezi idareden para alamayan,
kentte toplanan paraların yatırıldığı banka hesaplarına el konulmuş
belediyeler tam bir çıkmazı yaşıyor.
Hazineden 'bütçe gereği' gelmesi gereken payları alamayan belediyeler çalışanların
maaşlarını ödeyebilmek için yeni para kaynaklarına gereksinim duyuyor.
Çözüm arayışlarında en çok başvurulan yöntem, (kaldıysa) satılabilir
taşınmazları SSK el koymadan satabilmek ve elde edilecek gelirle maaşları
ödeyebilmek. Banka boşaltmalarla girilen krizden çıkmanın yolu (?) olarak gösterilen
'satılabilir her şeyi satmak' politikası, hükümet tarafından sistemli bir
biçimde belediyelere de dayatılıyor. SSK bazı belediyelerle anlaşmalar
yaparak, borcuna karşılık belediyelerin elinde kalan son taşınmaz ve satılabilir
mallara el koyuyor.
Uzun yıllar içinde edinilmiş, tapusu belediyenin
olan fakat kentin öz varlığı niteliğindeki binalar, arsalar, araziler elden
çıkarılıyor. Ülkedeki diğer bir çok kurumda olduğu gibi belediyelerde de
tam bir iflas süreci yaşanıyor. Gündemini, kentin sorunları, yapılacak yatırımlar,
planlama ve uygulamaların oluşturması gereken yerel yöneticiler, maaşları
denkleştirme, borçları kapatma gündemleri ile zaman dolduruyorlar.
Yaşanan bu süreçte olumluya giden tek gelişmenin
'partisi ne olursa olsun' belediye başkanlarının düşüncelerindeki değişim
olduğu görülüyor. Belediyelerin kurtuluş reçetesi olarak tanıtılan,
yerel yönetimler açısından bir 'Reform' olduğu iddia edilen ve fakat 15
dakikada 1 yasa ortalaması olan TBMM'den iki yılı aşkın süreden bu yana çıkarılamayan
yerel yönetimler yasa tasarısına umut bağlamanın yanlışlığı artık
belediye başkanlarının ortak görüşü haline geliyor.
Beldesine, kentine hizmet verecek belediyelerin bütçeden paylarına düşen
gelirin artması bir yana son aylarda sıfıra kadar düşmüş olması bir çok
belediyeyi zor duruma düşürürken, yaşanan sıkıntılara geliştirilen yeni
çözümlerin en ilgincinin toplantıda Ödemiş Belediye Başkanı Mehmet Eriş
tarafından aktarılan olduğu kesin. Bir çok belediye elindeki arazileri
satarken, Ödemiş ilçesinin beldelerinden Çaylı kasabasının belediyesi
elinde kalan araziye kumpir (patates) ekerek değerlendirme yoluna gitmişti.
Artık umutlar "kumpirin iyi para etmesinde"
Belki bu kez maaşlar zamanında ödenebilir.
Belki de çok para kazanılır ve kentin gereksinimlerine sıra gelebilir.
Belki de artık çözümün özelleştirmelerde değil emekte olduğu görülür.
Necati UYAR
TMMOB Şehir Plancıları Odası Genel Başkanı |
