Bakü-Ceyhan’ın
temeli atıldı
Hazar
petrollerini Türkiye üzerinden batı pazarlarına taşıyacak, Bakü-Tiflis-Ceyhan
petrol boru hattının temeli Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de törenle atıldı.
Hattın temel atma törenine Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Azerbaycan
Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Eduard Şevardnadze
katıldı. Cumhurbaşkanı Sezer törende yaptığı konuşmada, Doğu-Batı
Enerji koridorunun bel kemiğini Bakü-Tiflis-Ceyhan hampetrol boru hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum
doğalgaz boru hattı ve Hazar geçişli doğalgaz boru hattı tasarılarının
oluşturduğunu söyledi.
Sezer, Doğu-Batı Enerji Koridoru’nun Hazar havzası ülkelerinin petrol
ve doğalgaz kaynaklarının uluslararası pazarlara, çevreye uygun, istikrarlı,
kesintisiz, güvenli ve ekonomik yollardan taşınmasını sağlayacağını söyledi.
Bu tasarıların yaşama geçirilmesine yönelik çalışmaların başlatıldığı
dönemlerde bazı çevreler tarafından hayalci olmakla eleştirildiklerini hatırlatan
Sezer, şöyle konuştu:
“Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan, müttefiklerinin de desteğiyle Hazar
havzası enerji kaynaklarını batıya taşıyacak olan Doğu-Batı Enerji
Koridorunu yaşama geçirmek için her türlü özveriyi göstermişler, çabalarını
inanç ve kararlılıkla sürdürmüşlerdir. Bu özverili ve kararlı
tutumumuz, bugün meyve vermiştir. Doğu-Batı Enerji Koridoru tasarısı geri
dönülmez noktaya ulaşmıştır.
Bundan sonra bölgemizin kalkınmasına ve halklarımızın gönencine katkıda
bulunacak yeni efsaneler bulmalı, bunları da yaşama geçirme yönünde
birlikte çalışmalıyız.”
Toplam yatırım 2.95 milyar dolar
Azeri ana üretim petrolünü taşıyacak BTC projesi toplam 2.95 milyar dolar
bir yatırımı öngörüyor. Yaklaşık 1.500 çay ve dere ile kesişecek hattın
en yüksek noktasının 2.700 metre yükseklikten geçmesi ve Ceyhan’da deniz
seviyesine inmesi öngörülüyor.
Tahmini olarak 30 ay sürmesi beklenen boru hattının inşaatına, 2003’ün
ilk yarısında başlanılıp 2004’ün sonunda bitirilmesi, hattan ilk petrolünse
2005’in bahar aylarında akması planlanıyor.
BTC hissedarları, Ağustos 2002’de İngiltere’nin başkenti Londra’da
biraraya gelerek Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı şirketini (BTC Company) oluşturan
anlaşmayı imzaladı. BTC Company’nin Başkanlar Konseyi’ne SOCAR Başkanı
Natık Aliyev başkanlığında faaliyet gösteriyor.
BTC Company’de yer alan yabancı petrol şirketlerinin hisse dağılımıysa
BP yüzde 38. 21, SOCAR yüzde 25.00, Statoil yüzde 9.58, Unocal yüzde 8.90,
Petrol sektöründe ‘Binyılın projesi’ olarak adlandırılan BTC, uzun ve
yorucu bir müzakere sürecinin sonunda hayata geçiriliyor. 2.5 milyar doların
üzerinde bir finansmanı olan BTC’nin ‘ticari açıdan finanse
edilebilir’ hale gelmesi uzun sürdü.
Projenin hayata geçirilmesine ilişkin paket anlaşmalar, 18 Kasım 1999’da
İstanbul’da düzenlenen AGİT Zirve toplantısı’da sonuçlandırıldı.
Zirve sırasında imzalanan İstanbul Deklarasyonu’na dönemin ABD Başkanı
Bill Clinton da gözlemci sıfatıyla imza koymuştu.
NTVMSNBC
|