Dev projede büyük
sorun
Türkiye'nin
enerji ihtiyacının yüzde 15'ini karşılayacak olan Adapazarı-Gebze Doğalgaz
Santralı bugün hizmete giriyor. Bugün hizmete girecek olan Intergen-Enka
ortaklığına ait doğalgaz çevrim santrallarına ucuz doğalgaz ve 16 yıl alım
garantisi verilmesi tartışma yarattı.
Türkiye'nin toplam elektrik üretiminin yüzde 15'ini sağlayacak olan
Intergen-Enka ortaklığına ait iki doğalgaz çevrim santralı bugün devreye
giriyor. Dev santrallara yönelik eleştiriler de en az elektrik üretim ve doğalgaz
tüketim rakamları kadar büyük. BOTAŞ'ın bu santrallara diğerlerine göre
daha ucuz doğalgaz verdiği ileri sürülürken, devletin 16 yıl elektrik alım
garantisi vermesi de 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'yla çelişiyor.
Yapımına 6 Nisan 2000'de başlanan Adapazarı-Gebze Doğalgaz Çevrim
Santralları bugün törenle devreye alınıyor. Adapazarı santralının yıllık
üretimi 6.33, Gebze santralının yıllık üretimi ise 12.66 milyar
kilovatsaat (kwh) olarak planlandı. Böylece iki santral 18.99 milyar kwh
elektrik, üretebilecek. Doğalgaz santrallarının üreteceği elektrik anlaşma
uyarınca 16 yıl boyunca Türkiye Elektrik Tüketim A.Ş (TETAŞ) tarafından
satın alınmak zorunda.
Fiyat doğalgaza bağlı
Santrallarda fiyat, yakıt (doğalgaz) fiyatı sabit tutularak hesaplanacak. Doğalgaz
fiyatındaki her artış doğrudan elektrik fiyatına yansıtılacak. Temel atma
töreninde, Enka Yönetim Kurulu Başkanı Şarık Tara'nın verdiği bilgiye göre,
Intergen-Enka bir kwh elektrik üretebilmek için BOTAŞ'tan alacağı doğalgaza
2.88 cent ödeyecek ve üreteceği bir kwh elektriği de 4.2 cent'ten TETAŞ'a
satacak. Benzer özelliklere sahip diğer santrallar, BOTAŞ'ın doğalgaz satış
fiyatının 2.88 cent'in üstünde olduğuna dikkat çekerek, Intergen-Enka
ortaklığının elektriği daha pahalıya satacağını öne sürüyor. BOTAŞ
ise Adapazarı-Gebze santrallarına ayrıcalık tanınmadığını savunuyor.
Ancak, edinilen bilgiye göre, devletin santrallarına bin metreküpü 146
dolardan doğalgaz satan BOTAŞ, Adapazarı ve Gebze santrallarına 160, diğerlerine
180 ile 200 dolardan doğalgaz veriyor.
Dev santralların alım garantisi 4628 sayılı Elektrik Piyasası Yasası'na
göre Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'na (EPDK) takılabilir. 3 Eylül'den
itibaren elektrikle ilgili lisans verme, tarife belirleme yetkisini eline alan
EPDK'nın santralların alım garantili eski sözleşmesini masaya yatırması
bekleniyor. 'Alım garantisi'nin 'serbest piyasa' koşullarına aykırı olduğuna
dikkat çekiliyor.
Radikal
|