|
Müzemize giren, çıkamaz!
 Atina'nın
ünlü tapınağı Parthenon'a (en solda) ait kabartmalar, British Museum tarafından
bu ülkeye iade edilecek. Bergama'dan götürülen Zeus Sunağı Berlin'de
sergileniyor.
Metropolitan'dan Louvre'a, müzeler 'başka ülkelere ait eserleri iade
etmemek' için deklarasyon imzaladı. En son 'Elgin Mermerleri'nin Atina'ya
iadesi kararlaştırılmıştı
'Elgin Mermerleri' olarak bilinen Parthenon frizlerinin (kabartma) British
Museum'dan Yunanistan'a iadesi için karar alınması, ünlü müzeleri 'içlerinin
boşalması' korkusuyla karşılaştırdı.
18 ünlü müzenin yöneticileri ellerindeki koleksiyonların 'dünya yararı
adına' 'evrensel müzeler'de kalması gerektiğini belirten bir deklarasyon yayımladı.
Antikçağın ünlü heykeltıraşı Phydias tarafından yapılan, Atina'daki
Parthenon frizlerinin iadesi kararının müzelerinin boşalması sonucunu doğuracağını
gören müzelerden Chicago Sanat Enstitüsü, Bavyera Eyalet Müzesi-Eski ve
Yeni Pinakotek, Berlin Eyalet Müzeleri, Cleveland Sanat Müzesi, Los Angeles J.
Paul Getty Müzesi, New York Solomon R. Guggenheim Müzesi, Los Angeles County
Sanat Müzesi, New York Metropolitan Müzesi, Boston Güzel Sanatlar Müzesi,
Paris Louvre Müzesi, New York Modern Sanatlar Müzesi, Floransa Opificio delle
Pietre Dure, Philadelphia Sanat Müzesi, Madrid Prado Müzesi, Amsterdam
Rijksmuseum, St. Petersburg Eyalet Heritaj Müzesi, Madrid Thyssen-Bornemisza Müzesi
ve New York Whitney Museum of American Art yöneticileri 'eserleri geri vermeme'
üzerinde anlaştı. British Museum belgeye destek verdi, ancak imzalamadı.
'Uluslararası kullanımda'
Deklarasyonda eski uygarlıkların evrensel kıymetinin bugüne ait olmadığı,
bu kültürlere ait sanat eserlerinin, büyük müzelerde uluslararası toplumun
yaygın kullanımına açmak için bulunduğu belirtildi. Deklarasyonda,
"Bu müzeler heykelleri gösterime çıkarmasaydı, Yunan kültürü bu
kadar çok övgü toplamazdı" denildi. Bu güç birliği, mahkeme kararları
karşısında yasal bir hak sağlamamasına karşın 'uluslararası dayanışma'
olarak nitelendiriliyor.
Aralarında Türkiye, Etiyopya, Nijerya ve Yunanistan'ın da bulunduğu pek çok
ülke, topraklarından sökülüp başka ülkelerdeki müzelerde sergilenen
eserlerinin iadesini istiyor.
Türk Kültür Bakanlığı yetkilileri, 'Elgin Mermerleri'nin Yunanistan'a
iade kararından sonra, mücadeleyi hızlandırma kararı aldıklarını açıkladı.
Yetkililer, British Museum'un 'Elgin Mermerleri'ni geri vermesinin, aynı müzedeki
Bodrum Mouselleum'u, Didim Apollon Tapınağı'nın frizleri, Berlin Bergama Müzesi'ndeki
Zeus Sunağı ve Rusya Puşkin Müzesi'nde ortaya çıkan 'Troya Hazineleri'nin
geri alınması için örnek oluşturduğunu söyledi. Metropolitan Müzesi'ndeki
363 parça Karun Hazinesi, mahkeme sonucu Türkiye'ye getirilebilmişti.
Dionysos Heykeli de geçen ay anavatanına dönmüştü. Yurtdışında 431
tarih hazinesi daha var.
Sürgündeki eserler
Almanya'daki Boğazköy Sfenksi, Bergama Zeus Sunağı, Afrodisias-İhtiyar Balıkçı
Heykeli; Rusya'daki Troya Hazineleri; Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Menil
koleksiyonunda yer alan Zeugma Mozaiği'ne ait parçalar, Herakles Heykeli'nin
üst yarısı; Danimarka David Samling Müzesi'nde bulunan Diyarbakır Müzesi
Sfenks Figürini, Akşehir Seydi Mahmut Türbesi'ne ait sanduka, İstanbul
Nuruosmaniye Yazma Eserler Kütüphanesi'nden çalınan Kuran yaprakları ve
Cizre Ulu Camii kapı tokmağı, Türkiye'nin iadesi için çalışmalar yaptığı
eserlerden bazıları.
Radikal
|
