Proje Müellifi
Mucip Ürger
Ali Özer

Yardımcı
Gürhan Uçaroğlu

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Merkezi Araştırma Binası tasarımında temel hedef, program elemanları, strüktürel yapı, mekanik sistemler ve çevresel girdileri bütünlük içinde harmanlayan bir yapı, açık alan bütünü elde etmektir.

Yapı için seçilen arazi, güneyde ve doğuda, ileride yoğun kullanıma sahip olması muhtemel yaya yolları, batıda teknokent kompleksinin ana arteri ve Bilkent bağlantı kavşağı ile çevrilidir. Proje, bu çok referanslı duruma cevap olarak, içinde bulunduğu bağlamdan şekillenen, bir yandan da bu bağlamı dönüştüren ve ilişkilendiren bir yapı arayışındadır. Yapının programının ve kullanım amacının gerektirdiği standardizasyon, esneklik ve teknik altyapı desteği ise, bu arayışla birlikte yapıyı şekillendirir.

Bina, doğu batı doğrultusunda uzanan üç kütle ve bunları birbirlerine bağlayan ana bir dolaşım hacminden oluşur. Minimum hiyerarşiye sahip bu yapı bütünü, dört tarafından bağlamıyla ilişki kurar. Basit ve net bir strüktürel organizasyona sahip bu kütlelerden güney yönünde konumlanan, servis mekanlarını, ana girişi ve binanın sosyal alanlarını barındırır. Bu birim, çevresindeki yaya aksları ile bütünleşerek, sınırlar dahilinde kullanılabilir yüzeyi mümkün olan en verimli şekilde kullanır, yapıyı ve çevresini bir "sosyal odak" haline getirir. Geri çekilen zemin kat, yaya aksı ve kaldırım ile birleşerek yapının kavşakla buluştuğu alanda bir meydan tanımlar. Geniş giriş ve fuaye mekanı geçirgen çeperleriyle iç ve dış arasındaki bağlantıyı güçlendirir. Farklılaşan bu birim çevre ile yapının araştırma birimleri arasında bir geçiş bölgesi oluşturarak, binanın çalışma ve rahatlama alanları arasında bir arayüz oluşturur.

Kuzey yönündeki iki kütle ise değişime ve dönüşüme açık, teknik alt yapısı her türlü yeniden düzenlemeye elverişli iki “kutu” sunar. Tüm yapı yalın bir mantıkla, süreli kullanıcısı için kalıcı bir alt yapı, geçici bir içsel düzen sunar.

Bu kütlelerden herbiri, içerisinde servis hacmi ve ofis alanı barındıran 60 m²'lik standart bir temel birimin tekrarından oluşur. Servis hacmi, mekanik tesisat şaftı, sistem odası, depolama, arşiv, karanlık oda veya ek soğutma grupları için elverişli bir alan sunar. Hafif bölücü paneller sayesinde bu iki parçalı birim, ikili, üçlü, dörtlü ve sekizli olarak birleştirilerek kullanıcıların değişken alan isteklerine cevap verir. Bu otonom standart birim kurgusu sayesinde sabit servis alanlarına bağlantılı her türlü dönüşüm olasıdır. Servis için ayrılan hacimlerin ihtiyaca göre her seferinde yeniden organize edilebilme imkanı sunması, hem birimlerin, hem de üç ana kütlenin zonlanmasına imkan verir.

Programda istenilen laboratuvar mekanları güvenlik açısından binanın birinci katına yerleştirilmiş, çeker ocakların getireceği ekstra tesisat yükü, servis hacimlerinde çoğaltılan şaft adetiyle karşılanmıştır.

Yapıdan ayrı olarak istenilen atölye birimleri, yapının üç ana kütlesinin doğrultusunda doğu yününde konumlandırılmıştır. Bodrum kat kotunda tasarlanan alan, toprağa gömülerek, atölye birimlerinin ve atölye avlusunun çevreyle direk ilişkisini keser. Ancak, alan güçlü dolaşım ve servis bağlantılarıyla ana yapıdan servis alacak şekilde tasarlanmıştır.

Yapının üç ana kütlesini birbirinden ayıran avlular atölye birimleri, yapı ve çevre bağlanıstını sağlarlar. Geri çekilen bodrum kat hizasıyla birleşen bu avlular, bodrum kattaki birimlerin dışarıdan direk kullanımına da imkan sunar.

Yapı prestij ve ekonomiyi aynı anda sağlamak amacıyla kompozit bir sistemle tasarlanmıştır. ODTÜ yerleşkesinin prestij aksı olacak teknokent ana arterine bakan cephede kullanılan giydirme cephe sistemi yan cephelerde standart duvar döşeme sistemi kullanılarak devam edilmiş, yapı maliyeti düşürülmüştür.

Yapı Yaklaşık Maliyeti: 5981 m² Xİmaj Galerisi

Pafta Düzeni	Pafta Düzeni	Çalışma Alanı
Vaziyet Planı	Diyagram	Bodrum Kat Planı
Zemin Kat Planı	Birinci Kat Planı	Kesit
Kesit	Sistem Kesiti	Silüet
Batı Cephesi Görünüş	Doğu Cephesi Görünüş	Kuzey Cephesi Görünüş
Güney Cephesi Görünüş	Perspektif	Perspektif
Perspektif	Perspektif	Perspektif

ODTÜ Merkezi Araştırma Binası Davetli Mimari Tasarım Yarışması