Yaz Okulu Koordinatörü
ODTÜ Mimarlık Bölüm Başkanı 
Doç.Dr. Selahattin Önür

Doç.Dr. Selahattin Önür
Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği ile 7 Şubat 2002 tarihinde İstanbul'da 7 üniversitenin mimarlık bölüm başkanları arasında çimentonun ve betonun daha iyi tanıtılması ve uygulanması ile ilgili üniversite-sanayi işbirliğinin başlatılması üzerine yapılan bir ön toplantıda değişik öneriler üzerinde durulmuştu. Bu önerilerden biri, Hollanda Çimento Endüstrisi (ENCI) tarafından 1998 yazında başlatılarak her yaz Üniversite (Delft; Eindhoven) ve Hollanda Mimarlık Enstitüsü ortaklığı ile düzenlenen ve değişik ülkelerden öğrencilerin katıldığı bir hafta süreli "Blitz Beton" çalıştayının, Hollanda dışında düzenlenme olasılığı nedeniyle, 2003 yazında Türkiye'de yapılması için girişimde bulunulması ve TÇMB'nin de bu düzenlemede yer almasıydı (TÇMB zaten son iki yaz 2000 ve 2001 çalıştayları için Türkiye'den iki öğrenciye destek sağlamıştı). TÇMB, bu öneriyi, köklü bir kararla, Türkiye ve KKTC mimarlık ve tasarım okulları öğrencilerinin katılacağı böyle bir yaz uygulamasının kendileri tarafından başlatılması ve düzenlenmesi şeklinde benimsedi. Edinilecek deneyim sonucunda, bu uygulamaya süreklilik ve uluslararası bir nitelik kazandırabilecekti.

Nisan 2002 içerisinde yapılan ilk toplantıda, "Çocuk ve Beton" (insanların imgeleminde bağdaştırılması zor iki kavram olmaları nedeniyle) teması ve ODTÜ Yerleşkesi içerisinde yapılmasına karar verilen uygulama için, ODTÜ Geliştirme Vakfı Anaokulu yanındaki koruluğun kıyısında hafif eğimli çorak bir alan seçildi. 22 Temmuz 2002 tarihinde 13 değişik okuldan gelen 21 öğrencinin katılımı ile başlayan stüdyo tasarım ve saha çalışmaları, 28 Temmuz 2002 tarihine kadar Doç. Dr. Abdi Güzer (ODTÜ), Yük. Mimar Semra Uygur ve Yük. Mimar Özcan Uygur ile Doç. Dr. Selahattin Önür'ün yönlendirme, gözetim ve yardımlarıyla sürdü.

İlk gün stüdyoda yapılan çalışmada, küçük grupların (3-4 kişi) takım olarak yapacakları yaratıcı tasarım çalışmaları için, düşeyde mekan tanımlayan, yüzey ve biçim nitelikleri ile çocuklarla iletişim kurabilecek duvar tasarımına yönlendirilmeleri benimsendi. Abdi Güzer, topoğrafya ile etkileşen ve her biri bir grup tarafından ayrı ayrı tasarlanan on metre uzunluğunda altı paralel duvar oluşturulmasını baz alan bir çalışma önerdi. Duvarlar arasındaki mekanlar, bu mekanlar arasındaki geçişler, topografya ve duvarların yükseklik sınırlaması yanısıra komşu gruplar arasındaki etgüdüm, sonuç olarak 10 x 10 m alanda elde edilebilen bir bütünden sözetmeye olanak verdi.

İlk üç gün stüdyo çalışması sonunda elde edilen 1/10 model, sahada profesyonel usta, işçi ve teknik araç gereç desteği alınarak 1/1 olarak öğrencilerin fiziki katılımları ile inşa edildi. Yedi gün süren tüm çalışma, planlanan gün ve saatte bitirildi.

Oldukça kısa bir sürede karar verilen ve gerçekleştirilen bu yaz uygulaması, gerek tüm organizasyon, gerekse bir haftalık bir çalışmada neler yapılabileceği konusunda önemli bir deneyim kazandırmıştır. Yurt içinden ve yurt dışından öğrencilerin katılacağı bu özgül çalışma ortamı, mimarlık ve tasarım öğrencisine, yaygın kullanımı olan bir yapı malzemesini daha erken, daha iyi ve yakından tanıma fırsatı vermesinin yanısıra, yaratıcı takım çalışmasına ve ilerdeki meslekdaşları ile sosyal ve kültürel etkileşimde bulunmaya olanak sağlaması bakımından önem taşımaktadır.

Y. Mimar Sema  Uygur

Y. Mimar Özcan Uygur

Y. Mimar Sema  Uygur ve Y. Mimar Özcan Uygur
"Beton ve Çocuk". Bu beraberlik ilk bakışta pek akla gelmeyen bir beraberlik olabilir. Çoçuk ve yeşil, çocuk ve ahşap dururken, niçin böyle bir beraberliğin seçildiğini anlamak için okulların açılışında ODTÜ İlköğretim okulu bahçesine uğrayarak bu merakımızı giderebiliriz.

Doç.Dr. Selahattin Önür ve Doç.Dr. Abdi Güzer ile birlikte moderatör olarak katıldığımız TÇMB Mimarlık Yaz Okulu'nun, gerçekleşme biçimi ve sonuçları açısından çok başarılı olduğu kanısındayız. Birbirlerini bu süreçte tanıyan, farklı üniversitelerden gelen 21 mimarlık öğrencisi bir arada çocuk ve beton konusunda verdiğimiz anafikir üzerinde tasarım ve imalatı bir hafta içerisinde gerçekleştirdiler.

Oyun alanının tasarımı ve üretimi ile birlikte; mimarlığın bütüncül bir tasarım olduğu, belirli kısıtlarının olabileceği, karar vermenin de tasarımın ana öğesi olduğu, tasarının bir ekip işi olduğu, tasarlanan bir ürünün gerçeklşmesinde ne denli emek ve özveri gerektiği, zihindeki düşüncelerin kağıttaki çizgilere, çizgilerin gerçekliğe ve ürüne dönüşüm süreci bu çalışma ortamında somut olarak yaşandı. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi'nden üç öğrenci arkadaşın tüm süreci belgelediği bu çalışma ortamının bizler açısından anlamı ise, mimar adayı genç meslektaşlarımızın, tasarımlarının gerçekleşmesini öğrencilik sürecinde yaşamış olmalarından duydukları mutluluğunu onlar ile birlikte paylaşmaktı.

Ortaya çıkan ürünün, betonun muhteşem bir malzeme oluşunu, bir tasarım ürünü olarak kullanıldığı sürece sınırsız olanaklar sunabileceğini genç arkadaşlarımıza anlatabildiğini düşünüyoruz. İnşa edilen modüllerde oynayan çocukların, beton duvarlar birer resim kağıdı gibi kullanmaları sürpriz olmayacaktır . Ortaya konulan ürünün, yaratıcı kullanıcıları tarafından yeniden yorumlanabiliyor olması da bu sürecin heyecan verici boyutlarından birisi olacaktır.

Bu çalışmanın gerçekleşmesine katkı koyan , emeği geçen herkese teşekkür ediyoruz. Bu birlikteliğin oluşmasına ön ayak olan Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği 'nin eğitime katkılarının devamını diliyoruz.