|
“Bir Bilanço”
80’li Yıllarda Türkiye’de Sanat Üretimi
Karşı Sanat’ın kuruluşundan bu yana üstlendiği toplumsal belleği canlı tutma
işlevi içinde düzenlenen “Bir Bilanço” başlıklı sergi 80’li yıllarda görsel
sanatlar alanındaki gelişmeleri, bu üretimin temellendiği siyasal, ekonomik,
toplumsal, kuramsal gerçeklere doğru açılarak, modernizm ve post-modernizm
olgularını irdeleyerek gündeme getiriyor.
80’li yılların sanat üretimi günümüzdeki sanat üretimine bireysellik, açılım,
çeşitleme, kavramsallık, uluslar arası iletişim ve kurumlaşma sağlayan bir
altyapı olarak değerlendirilmelidir. Ancak, yaratıldığı ve gösterildiği zamandan
bu zamana kadar kitleyi bilgilendiren bir müze ya da sanat merkezi bağlamında
görünmeyen ve sahip çıkılmayan bir üretim olma sakıncasıyla karşı karşıyadır.
Sanat üretiminin sürekliliği ve bağlamlılığı gibi yapısal değerlere saygı duymak
açısından bu dönemin üretimini tanıtmak ve taşımak kaçınılmazdır. Günümüze değin
hiçbir dönemde toplum kendisine sunulmak üzere üretilmiş bir yapıt topluluğunu
istediği zaman bir bütün olarak ve belirli sınıflamalar içinde görebilme hakkına
sahip olamadı; bunun kültürel açıdan sakıncalı bir bellek ve sorumluluk boşluğu
yarattığını biliyoruz. Bu durum, yalnız genç kuşakların geçmişe/köklere gönderme
yapma olanağını kısıtlamıyor, aynı zamanda ilklere sahip çıkma iddiası
taşıyabilen kişi ve kuruluşlara haksız bir olanak veriyor. Bu olumsuzlukların
bir an önce giderilmesi gerekiyor.
Sergi, Türkiye’de demokrasinin bütünüyle yitirildiği, şiddetin ve krizli
ekonomik süreçlerin yaşandığı, iletişim, medya ve tüketim kültürünün yerleşmeye
başladığı 80’li yıllarda, her şeye karşın söylen(e)meyen söylendi mi,
anlatıl(a)mayan anlatıldı mı, im-alem, çoğulluk ve göndermeler gerçekleşti mi,
gibi sorulara belgeler ve yapıtlarla yanıt vermeyi amaçlıyor.
Özgür düşünce ve ifadenin, yaratıcılık haklarının, düşünce/sanat üretimi
aracılığıyla eleştirinin bir kez daha kısıtlanması girişimlerini yaşadığımız
günümüzde bu sergi, topluma geçmişe bakarak yeniden biçimlenme olanağı da
vermektedir. Türkiye’nin bu kültürel olumsuzluğu aşması için sanat bir kez daha
işlevini yerine getirmektedir.
Bu sergi bundan da öte, günümüzün hızlı değişim içindeki görsel-işitsel-nesnel
kültürü bağlamında durmadan yıpranan düşünsel/kuramsal belleği ve yaratıcı
üretim birikimini toplumun gündeminde tutmak, kurulmakta olan modern/çağdaş
sanat müzelerinin/merkezlerinin içerik sorunlarına bilimsel ve belgesel bir
katkı ve çözüm önermek, yetişmekte olan sanat ve kültür yöneticileri için
görünmeyen bir üretimi görünür kılarak, araştırma ve yorum yapmalarını sağlamak
ve kuşkusuz, 80’li yıllardaki üretimiyle, Türkiye kültür ortamına ivme
kazandıran sanatçıları ve belki artık var olmayan yapıtlarını toplumun dikkatine
sunmak gibi özellikler içermektedir.
Sergi, bir süreç olarak tasarlanmıştır; tam ve eksiksiz olma iddiası
taşımamaktadır. Açık kaldığı süre içinde ilgilenen kişi ve kuruluşlara sergiye
katkı sağlayabilir, görsel ve metinsel malzemeyi tamamlayıcı katkılarda
bulunabilir.
Sergi kitabı, sergi süresi boyunca konferans, söyleşi ve diğer belge
katkılarıyla beslenecek ve yayınlancaktır.
Beral Madra
|
