|
Açıklama Raporu
Anahtar Kelimler: kültürel süreklilik, kıyı sürekliği, kentsel node, kentsel
artikülasyon
İçindekiler
1. Kentsel tasarım kararları
1.1. Proje alanının potansiyelleri
1.2. Makro ölçek kararları
1.3. Planlama ve tasarım ilkeleri
1.4. Kıyı kullanımı
2. Mimari tasarım kararları
2.1. Konsept
2.2. Meydan kullanımı
2.3. Tasarım kararları
3. 1/1000 ölçekli uygulama imar planı
4. Peyzaj tasarım ilkeleri
1. Kentsel tasarım kararları
1.1. Proje alanının potansiyelleri
Kent, doğa ve insanın oluşturduğu bir kozmos; bilim ve kültürün vazgeçilmez
parçasıdır. Tarih boyunca insanlar tarafından biçimlendirilip kimlik kazanırken,
kentsel mekanlar da insanları biçimlendirmiştir. Sayısız medeniyeti bünyesinde
barındırmış olan Antalya 21. yüzyılın eşiğinde, kozmopolit yapısıyla
biçimlenmeye ve biçimlendirmeye devam etmektedir. Asırlar boyu sayısız mitolojik
olaylarla içiçe yaşamış olan Antalya’da adım başı tiyatroları, mabetleri,
agoraları ve kaleleri ile ünlü antik kentlere rastlamak mümkündür. (Aspendos,
Perge, Faselis, Side, Olympos...) Bu medeniyetler zenginliği kentin
karakteristiğini oluşturan en önemli kültür değerleridir. Kente kimliğini veren
bir diğer husus da deniz-güneş-kum üçlemesinde kentin turizm işlevidir. Kıyının
kente kattığı anlam tartışılamaz. Proje alanı Kaleiçi’nden uzanan kıyının
kentten gelen aks ile kesiştiği noktada kentsel bir odak (urban node) olma
potansiyeline sahiptir. Tarihsel süreklilik, kıyı sürekliliği ve kültürel
sürdürülebilirlik planlamanın temelini oluşturmuştur.
1.2. Makro ölçek kararları
Alan bütüncül planlama yaklaşımı ile tüm kent düşünülerek tasarlanmıştır. Makro
ölçekte tarih, kültür ve kıyı değerleri en önemli veriler olarak
değerlendirilmiştir. Projede bu verilerin meydan konseptinde özümsenerek
kentliye sunulması hedeflenmiştir. Antalya kent makroformu ile tutarlı fiziksel
ve sosyal bütünlük sağlanmış, geçmişi geleceğe taşıyan çağdaş bir meydan
kullanımı önerilmiştir. Makro ölçekte kıyı sürekliliğinin korunması ve
güçlendirilmesi sağlanmıştır. Kaleiçinden gelen kıyı aksı meydanda özel bir
duraklama noktası oluşturmakta, merkezden ve konut bölgelerinden gelen kentliyi
çeşitli deneyimler yaşatarak kıyıya aktarmaktadır.
1.3. Planlama ve tasarım ilkeleri
- Kıyı sürekliliği
- Antik kentlerle sinerji
- Kentsel bütünleşme
- Kentsel geçirgenlik
- Meydan-kıyı bütünleşmesi
- Yeşil alanların sürekliliği
- Çevresel etkenlerle uyum (güneş, deniz, kum)
- Gece-gündüz, yaz-kış kullanım
- Yaya öncelikli mekan tasarımı
- Çok amaçlı işlevlendirme
- İnsan ölçeği
- Çağdaş mimari dil
1.4. Kıyı kullanımı
Geçmişte bünyesinde barındırdığı sayısız medeniyet, kıyı kullanımı ve turizm
Antalya’nın kimliğini oluşturmaktadır. Konyaaltı sahili sınırsızlığı ve
olağanüstü güzelliği ile tüm dünyaya malolmuş bir kıyıdır.
Kıyı dinamizmi en önemli potansiyel olarak değerlendirilmiş, meydan kentten
gelen referansların farklı bir dünyada buluşup kıyıya aktarıldığı bir kentsel
odak (urban node) olarak tasarlanmıştır. Mevcut durumda sahil yolunun
varlığından dolayı oluşan fiziksel kopuş, meydanın omurgasını oluşturan yaya
aksının kıyıya kadar uzanışı ile ortadan kaldırılmaktadır. Böylece kent kıyıya
bağlanırken meydanın omurgasının uzantısında tasarlanan yüzen iskele ile deniz
yolu ile gelen insanlar da meydana ve dolayısıyla kente rahatlıkla
ulaşabileceklerdir.
2. Mimari tasarım kararları
2.1. Konsept
Meydan arka yüzeydeki gridal sistemin, kent merkezinden gelen aks ve kıyı ile
kesişim noktasında geçmişin geleceğe uzantısı şeklinde yorumlanmıştır. Meydan
geçmişin izlerini, bugünün yaşantısını ve geleceğin beklentisini bir çizgide
buluşturan; kentin kimliğini güçlendiren ve kent yaşamını zenginleştirecek
unsurların yer aldığı bir mekan olarak tasarlanmıştır. Meydan kentsel gelişim
senaryoları içinde yeni bir yaşam biçimi ve çağdaş yapısıyla geleceğe gönderme
yapmaktadır.
2.2. Meydan kullanımı
Meydan insanın kentsel mekanı nasıl kullanabileceğini keşfettiği ilk alan
olarak, yüzyıllardan beri kentin kendi kendini teşhir ettiği mekansal
düzenlemelerle etkinlik göstermiş ve toplumsal deneyimlerin kazanıldığı mekanlar
olma özelliğine sahip olmuştur. Yüzyüze iletişimin en çok yaşandığı, kent ve
toplum kimliğinin oluşumunda en etkin mekanlardır. Meydanlar içinde bulundukları
kentin kimliğini oluştururken aynı zamanda fiziksel ve sosyal çevreyi geliştiren
çeşitli etkinliklerin de merkezi olmuşlardır. Projede değişen tasarım
anlayışının bir yansıması olarak, kentsel meydan yalnız toplanma-dağılma işlevi
için değil, aynı zamanda çevre ilişkilerini özümseyerek kentsel çekim merkezi
niteliğinde gündüz-gece yaşanabilecek, portatif kullanımlara olanak sağlayan,
çağdaş tasarım anlayışında tasarlanmıştır. Meydan kolay erişilebilir,
aktiviteleri ile çağımızın gereksinimlerine cevap veren, sosyal yönden güçlü ve
kimlikli bir yapıda ele alınmıştır. İçinde barındırdığı dinlenme mekanları,
aktivite alanları, heykeller ve ışık kuleleri ile günün her saati ve yılın her
mevsimi yaşayan ve her yaşta insana keyif veren bir merkez olarak
tasarlanmıştır. Meydanın kent içi meydanlardan farklı olarak bir yüzünün kıyıya
açılması en önemli potansiyel olarak değerlendirilmiş, meydan kıyının üst
meydanı olarak tasarlanmıştır.
2.3. Tasarım kararları
Projede çağdaşlıktan uzaklaşılmadan, kentin tarihi ve kültürel değerlerine bağlı
kalınarak bu değerlerin gelecek kuşaklara aktarılması hedeflenmiştir. Meydan
Kaleiçi’nin kıyı uzantısında tüm antik kentlerle sinerji içinde planlanmıştır.
Meydanın denizle bağlantısı çok net tanımlanmış, kıyıya paralel uzanan yapısı ve
aynı zamanda dik uzanan fonksiyonlarıyla kıyı kullanımı güçlendirilmiştir. Alan
yeri geldiğinde çok çeşitli aktivitelerin yapıldığı bir toplanma alanı (node),
yeri geldiğinde de kenti kıyıya bağlayan önemli bir eklemlenme (artikülasyon)
noktası olacaktır.
Tasarım kentin kıyıya doğru açılan bir boşluğunu vurgulamaktadır. Meydan gün
boyunca ve mevsimlerle değişen esnek bir kullanımına uygun, interaktif bir
kamusal mekan olarak tasarlanmıştır. Kentten gelen aktif ve pasif rekreasyon
koridorlarıyla desteklenmektedir. Meydanın planlanması gün içinde farklı
zamanlarda beklenen kullanımlara ve güneşle olan ilişkisine dayalıdır. Bu
günışığı zonları döşemede kullanılan farklı malzemelerin mozaiğinde yansıtılır.
Yerden 20 m yüksekliğindeki havalandırma kuleleri meydanın güçlü düşey
ögeleridir. Kuleler meydanın ortasına mozaiklerle kaplanan döşeme ile günün her
saatinde dinamik bir etki yaratacaktır. Meydanın kent içi meydanlardan farklı
olarak kentten gelen yayayı kıyıya, kıyıdan gelenleri ise kente aktarma gibi
önemli bir işlevi vardır. Meydan çağdaş yapısıyla geleceğe göndermede
bulunmaktadır.
İnsan üzerinde iyi ve rahatlatıcı bir etki bırakacak meydanın geleneksel
meydan anlayışında olduğu gibi kapalı, bütüncül bir mekan olma özelliğini
taşıması gerekir. Tasarımda meydanın tanımlanmasını ve rahatlatıcı etkiyi kent
meydanı etrafında kesintisiz dolanan kentsel ring ve üstündeki “saçak”
sağlamaktadır. Kent bağlantılarından gelen yaya alana ulaştığında bu saçak ile
karşılanmakta, yönlendirilmekte, çeşitli aktiviteler ve dinlenme mekanları ile
buluşturularak meydana ve kıyıya ulaştırılmaktadır. Antalya’nın iklim değerleri
gözönüne alındığında kentsel açık alandaki saçak örtüsü, altta mikroklimatik bir
ortam oluşturmakta, ışık ve gölge oyunları yaratmaktadır. Saçak ile bütünleşen
meydan böylece insanlara güven, rahatlama ve ait olma duygusunu başarıyla
verebilmektedir. Bu hafif konstrüksüyon ve meydandaki kuleler siluet olarak da
güçlü bir etki yaratmaktadır.
3. 1/1000 ölçekli uygulama imar planı
Uygulama İmar Planında alan “kent meydanı” olarak tanımlanmıştır. Emsal 0.80,
Hmax kuleler ve saçak sistemi hariç 5.5 metre olarak belirlenmiştir.
Plan notları şöyledir:
-Proje alanını ikiye bölen 20.50 m. genişliğindeki yolda araç yoğunluğunu
azaltmak üzere kısıtlı kullanım getirilmiştir. Bu yolda alternatif servis, proje
üst sınırında önerilen 10 m.’lik yoldan sağlanacaktır.
-Proje alanının sol sınırında bulunan ana arter, sahil yolu yayalaştırılmadığı
sürece araç trafiğine açıktır.
-Sahil yolu yayalaştırıldığı durumda proje alanının sol sınırında bulunan ana
arter de yaya kullanımına açılıp meydan ile bütünleşecektir.
-Uygulama ölçeğinde mimari tasarım kararlarına birebir uyulacaktır. Yapılarda m2
veya konum değişikliği yapılamaz.
-Uygulama ölçeğinde alanda bulunan sağlıklı mevcut ağaç dokusu korunacak, öneri
proje doğrultusunda gerekli görülen ağaçlar öneri yeşil alanlara
nakledilecektir.
-Öneri yapılarda hmax 5.5 metredir. (Kuleler ve saçak sistemi hariç)
-Otopark ihtiyacı meydanın altında 5000 m2’lik alanda karşılaşılacaktır.
4. Peyzaj tasarım ilkeleri
Alandaki mevcut ağaç dokusu korunacaktır. Bu tasarımın vazgeçilmez bir ögesidir.
Tasarımın gerektirdiği mekanlarda ağaçlar yeni oluşturulan yeşil alanlara
nakledilerek korunacaktır. Bitkisel tasarımda gölge oluşturmak, kitle-boşluk
etkisi yaratmak, renk-koku-doku özelliklerini ön plana çıkartarak estetik
alanlar elde etmek amaçlanmıştır. Proje alanında yörenin iklim özellikleri
dikkate alınarak yaya yönlendirmelerinde palmiye (washingtonia filifera,
chamaerops humulis) ve hurma (Phoenix dactylifera) türleri, gölge ve kitle
oluşturma amaçlı kullanımlar için ise, jacaranda (jararanda mimosifoli), japon
kavağı (Brachychiton populneum), peru biberi (schinus molle) ağırlıklı bitkisel
düzenlemeler tercih edilmiştir.
» Projenin çizim ve fotoğrafları
için tıklayın.
|
