Gündem

Konut

Tarih: Ocak 2009 Derleyen: Deniz Boran
Konut Sorunu


İnsanın en temel ihtiyaçlarından olan barınma gereksinimine karşılık gelen konut, tarihsel ve toplumsal belirlenimi olan bir mekan iken kapitalist üretim ilişkileri içinde özgül, yapısal bir soruna dönüştüğü gibi servetin yeniden üretiminde (birikiminde) kullanılan ekonomik bir kaynak haline de dönüştü. Barınma ihtiyacıyla özdeşliğinden kaynaklanan barınaklıktan çıkıp, maddi üretim alanının bir unsuru haline gelerek metalar alanına dahil olması, konutun toplumsal niteliğini geriletse de konut sorununun toplumsal niteliğini derinleştirdi.

Engels, Konut Sorunu (1872) adlı gelişmekte olan sanayi kapitalizminin 19. yy farklı Avrupa metropollerinde yarattığı konut sorununu tartıştığı ve kırsal yaşamının hızla çözülüşünü ortaya koyduğu kitabında şu bölüm çok dikkat çekiyor: "Büyük modern kentlerin genişlemesi, bu kentlerin belirli kesimlerine, özellikle merkezi konumlu bölgelere yapay ve çoğu kez çok büyük ölçüde artan bir değer vermiştir; bu bölgelerde yükselen binalar, bu değeri artıracak yerde düşürmektedirler, çünkü artık değişen koşulları karşılayamamaktadırlar."

Bir tüketim nesnesi olarak üretilen konut, tüketim alanı için de bir sorun haline geliyor. Hızlı nüfus artışı ve il kırsal nitelikli toprakları da içerecek düzeyde sınırları genişleyen kent toprakları konutun toplumsal olarak yeniden üretilmesi açısından önemli bir kaynak haline gelse de aynı kent toprağının konut inşasının yanı sıra işyeri, fabrika, ofis, avm inşasında da kullanılıyor olması kapitalist ekonomide serbestlik esasına göre çalışan bir emlak piyasasının varlığını gerektirdi.

Mevcut emlak piyasası içinde değinmeden geçemeyeceğimiz toplu konut olgusu ise devlet müdahalesi ile ilişkili bir süreci bünyesinde barındırıyor. Çünkü konut sorunu, piyasa mekanizması içinde çözüm olanakları sınırlı olan toplumsal bir sorun olan konut sorununa yönelik kamu eliyle yapılan müdahaleler toplu konut uygulamaları olarak karşımıza çıkıyor ve konut gereksinimleri karşılanamayan kesimlerin barınma sorununu çözebildiği ölçüde olumlu bir katkı olarak görülüyor. Genellikle bir planlama sorunu olarak tartışmaların merkezine düşen toplu konut uygulamalarında, TOKİ'nin ülkedeki toplam konut üretimi içerisindeki dikkat çeken oranı ise bu uygulamaların önemli bir kentsel ve bölgesel gelişme aracı olduğu düşüncesini kuvvetlendirse de uygulamalar arzu edilenin, ihtiyacın niteliksel ve niceliksel beklentilerine yeterli bir cevap olamıyor.


Konut
Konut
Gündem Arşivi
Dönem için hazırlanan gündemlerin listesi aşağıdadır. Ayrıntılarına ulaşmak istediğiniz gündem başlığını listeden seçiniz.