Amerika Birleşik Devletleri: 1973 yılında geniş kanuni düzenlemeler getiren ilk eyalet Arizona oldu. Bundan sonra Kaliforniya eyaleti 1994’te iş yerlerinde, 1998’de tüm kapalı alanlarda sigara kullanım yasağı getirdi. Amerikan eyaletlerinin 35’i bugün bir çeşit sigara yasağı uygulanıyor. Kaliforniya’nın bazı şehirlerinde, özel konut iç mekanları hariç tüm şehirde yasak uygulanıyor.
Almanya: Almanya’da 16 eyaletten 8’inde 1 Ocak 2008’den beri kamu binaları, hastaneler ve restoranları da kapsayan sigara yasağı uygulanıyor. Ulusal yasak, 1 Eylül 2007 tarihinde tüm toplu taşıma araçları ve federal hükümet binalarını kapsar şekilde uygulamaya girdi, yasağa uymayanlara 1.000 Euro’ya kadar ceza uygulanıyor. Restoranlarda sigara içenler için kapalı ayrı bölümler yaratılması mecbur edilirken, kafe ver barlardaki yasak uygulamaları ise eyalet yönetimlerine bırakıldı. 1 Ocak 2008 itibariyle toplam 8 eyalette toptan yasak yürülüğe girmesine rağmen birçok yerde uygulamada gevşeklik söz konusu olduğu söyleniyor. Örneğin Berlin’de Temmuz 2008’e kadar ceza kesilmeyecek ve sigara içenler için ayrı bir yer ayıracak kadar büyük olmayan işletmeler toptan yasaktan muhaf tutulabilecek.
İstatistiklere göre Almanlar’ın yaklaşık üçte biri içici ve bu sebeple yılda 140 bin kişi ölüyor. Bu sayı trafik kazaları, alkol, uyuşturucu ve AIDS’den ölenlerin toplamından çok daha fazla.
Almanlar diğer Avrupa ülkelerine nazaran en uzun süre yasağa karşı koyan millet. Kişisel özgürlükler ve Nazi Almanyası’nın uyguladığı sigara yasağı uzun süre bunu için karşı argüman olarak kullanıldı.
Kaynak: Deutsche Welle - World, NOS, Telegraaf, Volkskrant.
Avustralya: Avustralya’da sigara ülkenin en güzel ve meşhur plajlarından Manly’de, Mayıs 2004’te yasaklandı. Sidney’in dünyaca ünlü Bondi plajı da buna benzer bir uygulamaya geçmek üzere. Tüm havaalanları, kamu binaları, sağlık kuruluşları ve çalışma mekanlarının yanında birçok eyalette restoranlar ve alışveriş merkezlerinde de sigara kullanımı çoktan yasak.
Bhutan: Himalaya Krallığı Bhutan, halihazırda dünyada tütün satış ve kullanımının toptan yasak olduğu tek ülke. Bu hamlenin Budist hükümet tarafından tümden tütün kullanmayan bir halk olmaya yönelik amacının bir parçası olduğu düşünüyor. Şu anda dünyanın en zor erişilebilir, en az gelişmiş ve en fakir ülkelerinden olan Bhutan’da muhabirlerin dediğine göre tütün daha ziyade çiğnenerek tüketiliyor.
Birleşik Krallık ve İrlanda: İrlanda Mart 2004’te yürürlüğe koyduğu yasakla ulusal ölçekte tüm kapalı alanlarda sigara yasağı getiren ilk ülke oldu. Hükümet, yasak uygulamaya girmeden önce 11 ay işletmelerin gerekli önlemleri almaları ve mekansal düzenlemeleri yapmaları için zaman tanıdı. 2008 yılında yasağa getirilen yeni düzenlemelerle kamusal alanda zaten yasak olan reklam, dükkan içlerinde de uygulanacak, tütün ürünleri gözlerden uzak kapalı dolaplarda saklanacak.
İngiltere ve İrlanda’nın küçük yerleşimlerindeki barların iflasın eşiğinde gezdiği bildiriliyor. Hükümetlerin son yıllarda yoğunlaştırdığı alkol kontrolleriyle birlikte barlardaki sigara yasağı insanların daha çok evlerinde vakit geçirmelerine sebep oluyor. 300 nüfusa sahip bir kasabada örneğin bu eğilimler bar sahiplerini iflasa sürüklüyor.
“The Pub is the Hub” (Pub Buluşma Noktasıdır) bu gidişi durdurmaya çalışan bir girişim. Bu girişimin sahipleri kasaba merkezinde hayatın önemli olduğu ve korunması için çalışmalar yapılmasını savunuyor ve hükümetten de destek alıyor. Örneğin, ayakta kalmakta zorlanan barlar geçici olarak Prens Charles’ın “ziraat severler fonu”ndan ödenek alabiliyorlar. Uzun vade için barların yeniden işlevlendirilmesi yönünde çalışmalar yapılıyor. Bu kapsamda bazı barlar yaşlılar için basit yemekler çıkarırken, gençlere internete erişim olanakları sağlıyor. Bazıları ise kasaba hayatında önemli başka aktivitelere ev sahipliği yapıyor, kuru temizlemeci, kilise, kreş postane ve eczane görevlerini üstleniyor.
İskoçya’da yasaklar 26 Mart 2006’da yürülüğe girdikten sonraki bir ayda yapılan teftişlerde toplam 15.000 kafe, bar ve restorandan 3 tanesine ceza kesildi. İngiliz Kanserle Savaş Derneği’nin açıklamalarına göre içicilerin %35’i yasak nedeniyle daha az sigara içiyor. İskoçya yasağın yürürlüğe girdiği 2006 yılında, sigarayı bırakmaya çalışanlar için 13,5 milyon Euro harcadı.
Galler’de ise yasak 2 Nisan 2007’de uygulamaya kondu. Bu yasa, belirlenen yerlerde sigara yasağı levhaları yetersizliği, yasak olan yerlerde siagara içilmesi ve yasak olan yerlerde sigara içilmesine engel olmada yetersizliği suç kapsamına alıyor.
Kaynak: Wikipedia, Algemene Dagblad, Smoking Ban Wales, Misset Horeca.
Çin Halk Cumhuriyeti: Bugün dünyada içilen her 3 sigaradan biri Çin’de içiliyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün konvansiyonlarına imza atarak daha önce defalarca yürürlüğe sokulmaya çalışılan kamusal mekanlarda sigara yasağı 2008 yılında tekrar ele alınıyor. Olimpiyatlar için ulaşılmasına çalışılan temiz hava değerlerine katkıda bulunacağı düşünülen yasağın yüksek tütün kullanım oranları yüzünden gerçekçi olmadığı söyleniyor.
Kaynak: Tree Hugger
Fransa: Sigaraya karşı ilk adımı 2003 yılında fiyatları %20 arttırarak atan Fransa, 1 Şubat 2007’den itibaren geçerli olacak şekilde iş yerlerinde ve diğer kamu yapılarında sigara kullanımını yasakladı. 1 Ocak 2008 yılında bu yasak kafe, bar ve restoranları da kapsayacak şekilde genişletildi. Fransa’da yasağa uyulmayacağı yönündeki beklentilerin boş çıktığı, 2007’den beri tütün tüketiminin azaldığını bildiriliyor. Yasak çerçevesinde, sigara yasağı olan yerlerde sigara içenlere 450, mesuliyet alanlarında sigara içilmesine göz yumanlara ise 750 Euro ceza kesiliyor.
Hindistan: Hindistan, alternatif tütün kullanımlarının popüler olduğu bir ülke. 112 milyon sigara içicisinin yanında 96 milyon tütün çiğneyen bulunan ülkede uygulanmaya çalışılan sigara yasağı daha çok küçüklere tütün ürünlerinin satılması ve reklam konularında sınırlamalar getiriyor.
Hollanda: Kamu yapılarında yasak olan sigara kullanımı 1 Ocak 2004’te yürüklüğe giren “dumansız iş yeri” kuralıyla genişletildi, iş yerlerindeki özel sigara içme alanları kaldırılarak tümden yasak uygulanmaya başlandı. İçinde birden fazla insan çalışan kafe, bar ve restoranlar da yasak kapsamına alındı fakat bu tür iş yeri sahiplerinden gelen tepkiler sonucu uygulama 1 Temmuz 2008’e kadar ertelendi. Bu yasa uygulamaya konduğunda bu tür işyerleri sigara içenler için ana mekanın dışında kapalı yerler yaratabilecekler fakat buralarda yalnız işyeri sahiplerinin kendileri çalışabilecek.
İran: İran’da da tütün kullanımından çok reklam ve satışıyla ilgili sınırlamalar var. Lakin uygulamada bu sınırlama ve yasakların etkisinin çok düşük olduğu söyleniyor. Yasaklar büyük oranda görmezden geliniyor. Gençler arasında sigara kullanımı ise gün geçtikçe artıyor.
İspanya: Yılda 50.000 kişinin tütün kullanımına bağlı hastalıklardan öldüğü İspanya’da 1 Ocak 2006’dan beri genişletilmiş sigara yasağı uygulanıyor. Buna göre, iş yerleri, dükkanlar, okullar, hastaneler, kültür merkezleri ve toplu taşıma araçları yasak kapsamında. 100 m²’den büyük işyerlerinde ise ayrı sigara içme mekanlarına izin veriliyor.
İsveç: Sigara içenler için ana mekan içinde tecrit edilmiş ve havalandırması ayrı mekanlar oluşturulmasına izin veren bir başka ülke ise İsveç. maliyetinden ötürü birçok işyerin bu yolu tercih etmediği belirtiliyor. İsveç’te siagara yasağı göreceli olarak az tepki almış ve desteklenmiş çünkü orada daha yaygın olan tütün kullanım yöntemi, dudak altı (snus).
İtalya: Kıta Avrupası’nın güneyinde en erken yasaklardan biri 10 Ocak 2005’te İtalya’da yürürlüğe girdi. Kafe, bar ve restoranlarda ayrı ventilasyonu olan tecrit edilmiş alanlara izin verilmesine rağmen bir çok işletmeci bunun çok pahalı olduğu gerekçesiyle bu uygulamaya yanaşmıyor. Bu ve başka birçok sebeple birçok işyeri sahibi tarafından hoş karşılanmayan yasanın uygulanmaya başlamasıyla tütün satışlarının %20 oranında düştüğü rapor edildi.
Japonya: %25 oranıyla Japonya, gelişmiş ülkeler arasında sigara tüketiminde üst sıralarda yer alıyor. Dünya Sağlık Örgütü Konvansiyonu’na 2004 yılında imza atarak sigara tüketimini azaltmak için söz veren hükümet hala çok başarılı olmuş sayılmaz. Bunun en başta gelen sebeplerinden birinin dünyadaki üçüncü büyük tütün firması olan Japanese Tobacco’nun hükümet üzerindeki baskısı olduğu dile getiriliyor.
2002 yılında Tokyo’nun belli kalabalık caddelerinde geçerli olan yasak için bu tütün üreticilerinin de desteğiyle sigara tüketilebilecek kapalı ve yarı açık mekanlar tahsis edildi. Kamusal mekanda uygulanan yasaklar içinden en çok tepki alan ise taksilerde uygulanması istenen yasak oldu. Ocak 2008 itibariyle bu alanda da ilerleme kaydedildiği bildiriliyor.
Kaynak: Japan Inc., HDR Japan,
Kanada: Hükümet istatistiklerine göre 15 yaş üstü sigara kullanım oranı %21 ile dünyadaki en düşük oranlardan biri. Kamusal Sağlık kuruluşlarına göre bu düşüşün sebebi son yıllarda uygulanan sigara karşıtı sert önlemler. Çalışma mekanlarında ve bazı kamusal alanlardaki sigara yasaklarının yanında sigara paketleri üzerinde sigaranın iç organlarda yarattığı hasarı gösteren görsel uyarılar yer alıyor.
Karadağ: %40 ile Avrupa’daki en yüksek içici oranına sahip ülkelerden biri olan Karadağ’da yerleşmiş denebilecek bu alışkanlığın azalması ümidiyle 2004’ten beri kamusal alana yönelik yasak uygulanıyor.
Kenya: Resmi verilere göre Kenya’da her yıl 8000 içici ve 4000 pasif içici sigara sebebiyle hayatını kaybediyor. Sigaraya bağlı hastalıkların devlete kesilen faturası, ülkenin tütün ürünlerinden sağlanan gelirin yaklaşık 5 katı. Kamusal mekanlarda tütün kullanımını yasaklayan düzenlemeler 2006 yılında uygulanmaya konduktan kısa bir süre sonra tütün üreticilerinin baskısıyla askıya alındı Dünya Sağlık Örgütü desteğiyle yapılan anlaşmalarla 5 ay sonra yasak tekrar devreye girdi. Hükümet sigara kullanımını azaltmak için %15 vergi artışı ile kiliseler, okullar, barlar, restoranlar ve spor stadyumlarında ceza uyguluyor.
Kaynak: Bio-Medicine
Küba: 7 Şubat 2007’de toplu taşıma araçları, dükkanlar ve diğer kapalı alanlarda yasaklandı. Küba halkının yarısından fazlasının sigara kullandığı ve önlenebilir kanser ölümlerinin %30’unun sigara kullanımına bağlı olduğu düşünülüyor. Küba lideri Fidel Castro, sağlık sorunları sebebiyle 1986’da sigarayı bırakmıştı.
Norveç: 1 Haziran 2004’te kafe bar ve restoranları da kapsayan yasağın uygulamaya konmasıyla çalışanlara dumansız mekan sağlanması ve sigara kullanımının sosyal olarak denormalize edilmesi amaçlandı. Erken ve sıkı uygulamalara rağmen Norveç’te her 3 kişiden biri içici ve tütün satış oranları artmaya devam ediyor.
Singapur: Sigara yasağının en geniş şekliyle uygulandığı bir başka ülke Singapur. 2005 yılında, tüm iş yerleri ve toplu taşıma da dahil tüm kamusal mekanlarda uygulamaya konan yasaklar 2007 yılında açık alanları ile birlikte kafeler ve barları da kapsayacak şekilde genişletildi.
Venezuela: Dünyanın en çok sigara tüketen ülkelerinde olan Venezuela’da sigara yasağı 31 Mayıs 2007’de yürürlüğe girdi.
Genel kaynak: BBC News
Sigara Yasağı
Bütün yorumları forumda okuyun!Bütün yorumları forumda okuyun!