|
Radyodaki parazit deprem habercisi
Bilim müjdeyi verdi; yerkabuğundaki ve atmosferdeki elektrik aktivitleri
takip edilerek büyük depremleri önceden tahmin etmek mümkün olacak
ABD Uzay ve Havacılık Dairesi NASA’ya bağlı Ames Araştırma Merkezi
uzmanlarından Friedemann Freund, yerkabuğundaki katmanların deprem öncesi
elektrik ürettiğini, bu sinyallerin deşifre edilmesi halinde depremlerin büyüklüğü
ve tarihi konusunda kesin bilgiye ulaşılabileceğini söyledi.
2001 Amerikan Jeofizik Birliği toplantısında açıklanacak bulgulara göre,
yeraltından gelen bu sinyallerin deşifre edilmesi için fizik biliminde önemli
aşama kaydedilmesi gerekiyor.
Yerkabuğu altındaki kayalardaki stres düzeyinin yükselmesiyle yalıtkan
kayaların yarı iletken hale geldiğini söyleyen Freund’a göre, kayalarda
saniyede 300 metre hızla hareket eden elektrik akımı manyetik bir alan oluşturuyor.
Elektromanyetik dalgaların radyo dalgalarından bile düşük frekanslı olduğunu
vurgulayan Freund, gelişmiş antenlerle ölçümler yapılarak deprem
tahminlerinde bulunulabileceğini iddia ediyor.
Atmosfer de haberci
Yerkabuğunun altındaki bu değişim, atmosferde de gözlemlenebilen değişimlere
neden oluyor. NASA uzmanlarından Dimitar Ouzounov, deprem öncesi bu değişimin,
yerden 90 ila 300 kilometre yükseklikte, ince havadan oluşan ve serbest
elektronlarla pozitif iyonlar içeren iyonosfer tabakasında gözlenebileceğini
açıkladı.
Ouzounov’a göre, deprem öncesi, yerkabuğunda oluşan manyetik alan yüzünden,
iyonosferin üst katmanlarındaki elektronlar alt katmanlara iniyor. Bu yüzden
radyo ve TV yayınları parazitleniyor.
1999’daki Marmara depreminden önce de radyo - TV yayınlarının bazı bölgelerde
parazitlendiği dile getirilirken, Ouzounov’a göre, iyonosferde deprem öncesi
oluşan bu hareketlenme, uydularla takibe alınabilir.
Milliyet
|
