Vurgun hattı
İGDAŞ'ın, 2 bin km'lik doğalgaz
hattı döşettiği 114 firmaya "Elle kazı yaptılar" gibi gerekçelerle
yüzde 50 fazla ödeme yaptığı ortaya çıktı. Zarar 100 trilyon TL
Kazdıkça pislik fışkırıyor' derler ya İGDAŞ da aynen öyle. Müfettiş
raporları, devletin üst kademelerindeki yetkililer gibi beni de şaşkına çeviriyor.
Son olarak İçişleri Bakanlığı Mülkiye Başmüfettişi Rıdvan Bayram'ın
hazırladığı rapor ulaştı elime. Başbakanlığın 8 Ekim 2001 tarih ve
34-7/603-93 sayılı onayı; İçişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı'nın
11 Ekim 2001 tarih ve 34-7/6060-32 sayılı görev emriyle soruşturmasına başlayan
Rıdvan Bayram'ın tespitleri; İGDAŞ'ta yaşanan akıl almaz bir vurgunu
ortaya koyuyordu...
Yaklaşık 700 trilyon gibi "astronomik" boyuttaki vurgun şöyle
gerçekleşti bu rapora göre:
NASIL SOYDULAR?
* İGDAŞ; 1994-2001 yılları arasında, doğalgaz boru hattı döşemek için
toplam 252 ihale açtı. Bu ihaleler sonucunda 114 firma görevlendirildi.
* İGDAŞ Yönetim Kurulu; 1 Kasım 1995 tarihinde aldığı bir kararla, İstanbul'u
3 bölgeye ayırdı. Anadolu, İstanbul ve Beyoğlu olarak adlandırılan bu bölgelerde
yapılan işlere "Bölgesel Zorluk Zammı" adı altında yüzde 15, 25
ve 35 oranlarında fazla ödeme yapılması hükme bağlandı.
* Aynı bölgede, birden fazla işin yapılması durumunda da "Dağınıklık
Zammı" adı altında, yüzde 27, 44 ve 62 oranlarında ekstra ödeme yapılması
kararlaştırıldı. Bu doğrultuda; Bayındırlık Bakanlığı'nın belirlediği
rakamlar ortalama yüzde 50 oranında yüksek hesaplandı ve müteahhit
firmalara bu değerlerden ek ödeme yapılmasına başlandı.
* Bununla da yetinmeyen İGDAŞ; ihale verdiği firmalara daha fazla para
verebilmek için farklı yöntemler geliştirdi. Örneğin; iş makinaları aracılığıyla
yapılan toplam 2 bin 150 kilometrelik doğalgaz boru hattı kazılarının
tamamı "elle" yapılmış gibi gösterilerek hesaplama yapıldı.
* Sonuçta; 7 yıl içinde yapılan işler için bugünkü kurla 200 trilyon
lira ödeme yapıldı. Bu ödemenin yarısı, yani 100 trilyonluk kısmı ise
usulsüz hesaplamalara gitti.
RAPORLA ORTAYA ÇIKTI
Konuyu soruşturan müfettiş; Türk Telekom ve Boğaziçi Elektrik gibi
"kazı çalışması" yapan diğer kurumlara başvurup; zorluk veya dağınıklık
zammı gibi uygulamalara gitmediklerini öğrenince; bu durumu rapor etti ve suç
duyurusunda bulundu.
Raporda; İGDAŞ'ın ihale verdiği 114 müteahhit firmadan çoğunun işleri
belli başlı birkaç taşerona yaptırdığının altı çizildi. İGDAŞ'ın
ihale verdiği firmaların büyük çoğunluğunun, çalışmaları yapacak iş
makinası ve altyapıya sahip olmadığı; firma seçiminde teknik yeterlilikten
çok "başka" unsurların dikkate alındığı vurgulandı.
YURTDIŞI KREDİSİ FAİZİYLE BİRLİKTE 600 TRİLYON OLDU
Başmüfettiş Rıdvan Bayram'ın raporunda; bir başka çarpıcı gerçek
de gözler önüne serildi. Buna göre; İGDAŞ; 1994 ve 2001 yılları arasında
yurtdışından 129 trilyon 594 milyar lira kredi aldı. Gecikme faizleriyle
birlikte 600 trilyonu bulan bu kredi İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin
Maliye Bakanlığı paylarından kesildi. Bir başka ifadeyle, İstanbul Büyükşehir
Belediyesi'nden; İGDAŞ'a 600 trilyonluk kaynak aktarılmış oldu. İGDAŞ; bu
astronomik borcun 20 trilyonunu ödedi. Bu 20 trilyonun 10 trilyonluk kısmı;
soruşturmanın açıldığı 9 Kasım 2001 tarihinden sonra verildi. İçişleri
Bakanlığı Başmüfettişi Rıdvan Bayram; bu yolsuzluklardan 21 Kasım 1994
tarihinden itibaren görev yapan tüm Büyükşehir Belediye Başkanları, Hesap
İşleri Daire Başkanları ve Gelirler Müdürleri'nin sorumlu olduğunu
belirterek yasal işlem yapılmasını talep etti. Bu rapor doğrultusunda; soruşturma
sonuç aşamasına yaklaştı. DGM kaynaklarından edindiğim bilgilere göre;
bayramdan sonra, İstanbul Büyükşehir eski Belediye Başkanı Recep Tayyip
Erdoğan, şimdiki başkan Ali Müfit Gürtuna ve kilit noktalardaki bürokratlar
hakkında yolsuzluk iddialarına ilişkin dava açılacak.
Sabah
|