Barajların olumsuz etkilerinin gözardı edildiğini belirten Doğa Derneği Genel Müdürü Güven Eken, insan vücudundaki damarlara bir tıkaç takılması sonucunda kan dolaşımının durması gibi barajların da doğanın can damarları olan akarsuları durdurduğunu söyledi.

Baraj setleri nedeniyle önü kesilen akarsuların, taşıdıkları su azaldığı için vadi boyunca uzanan alanları besleyemez hale geldiğini hatırlatan Güven Eken, "Barajlar elektrik enerjisi üretimi ve sulama açısından son derece önemli olmalarına rağmen, çevresel etkileri göz ardı edildiği takdirde insan ve çevre için hayati sorunlar oluşturabiliyor" dedi.

Eken, barajların, bir toplumsal soruna çözüm getirirken yeni ve telafisi mümkün olmayan sorunlar yaratabildiğinin altın çizerek, proje fizibilite çalışmalarının çok iyi yapılması gerektiğini ve doğal bir sulak alanı yok edecek baraj projelerinin hayata geçirilmemesi gerektiğini vurguladı.

Doğal değeri yüksek 305 alanla, Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından yapımı planlanan barajlar arasındaki ilişkinin ele alındığı bir araştırma yaptıklarını belirten Eken, 148 doğal alanın baraj inşaatından olumsuz etkileneceği kaydetti.

'Yeniden Planlama Gerekiyor'
Bu alanların yoğun olarak Akdeniz, Doğu Anadolu ve Marmara bölgelerinde bulunduğunu belirten Eken, "Doğal değeri yüksek alanlarda en büyük alan kaybına neden olacak Ilısu, Kayraktepe, Ermenek, Yusufeli ve Güllübağ ile Dipni barajlarının, telafisi mümkün olmayan sorunlar oluşturmaması için yeniden planlanması ve olumsuz etkileri giderilemediği takdirde iptal edilmesi gerekiyor" dedi.

Ilısu Barajı projesinin, toplamda yaklaşık 27 bin hektarlık alanı su altında bırakacağını söyleyen Eken, proje tamamlandığında dünyada sadece Eruh Dağları'nda yaşayan "Verbascum globiferum" isimli canlı türünün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacağını belirtti.

Göksu Nehri'nde yapılmak istenen Kayraktepe Barajı'nın, Göksu Vadisi'nin 12 bin, Ermenek Vadisi'nin ise bin 300 hektarlık alanını su altında bırakacağını hatırlatan Eken, "Projeyle 16 endemik bitki türü ve bir endemik sürüngen türünün de içinde bulunduğu 33 canlı türü tehlike altına girecek. Dünyada sadece bu bölgede bulunan 'Onobrychis mutensis' adlı bitkinin nesli yeryüzünden silinecek. Ermenek Vadisi'nin 6 bin 500 hektarı Ermenek Barajı ile sular altında kalacak. Dünyada sadece burada yaşayan 'Verbascum leuconeurum' isimli bitki türü barajın su tutmasıyla yok olacak" diye kaydetti.

Güven Eken, barajla Ermenek bölgesinde yaşayan 123 bitki ve hayvan türünün daha neslinin tükenme tehlikesiyle karşılaşacağını ifade etti.