İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Taşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarma Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sait Başaran, Moğolistan'daki Göktürkler'den kalma Orhun Abideleri'nin kopyalarını İstanbul'un çeşitli yerlerine yerleştireceklerini açıkladı.

Edirne'nin Enez İlçesi'ndeki arkeolojik kazı çalışmaları da yürüten Prof. Dr. Başaran, 2000 yılından beri koruma ve bakım çalışmalarını yaptıkları 'Türk' ve 'Türkçe' adının ilk kez geçtiği yazılı belge olarak kabul edilen abidelerin kalıplarını alacaklarını, daha sonra da bunları bu yıl içinde İstanbul'un tarihi ve turistik noktalarına yerleştireceklerini söyledi.

Orhun Anıtları'nın bire bir kopyalarının Türkiye'ye getirilip, İstanbul'a dikilmesi önerisi, bölgede incelemelerde bulunan Prof. Dr. Celal Şengör'ün oğlu Asım Şengör tarafından dile getirilmişti. Restorasyon adına yapılan yanlışları ve yağmayı dile getiren Asım Şengör, kitabelerdeki ilk yazılı "Türk" kelimesini parmakları arasına almış ve "Kitabelerin bire bir örnekleri İstanbul'a getirilip, dikilmeli" demişti.

Orhun Abideleri'nin bir örneğini Ankara'daki MHP Genel Merkezi'nin önüne diktiren Devlet Başçeli, açılışta özetle demişti: "Bu abideleri yaptırmakla, başlangıcı binlerce yıl öncesine dayanan büyük milletimizin ata toprağı Orta Asya bozkırlarından bir milli esinti, bir köklü şuur ve bir tatlı hatırayı son yurdumuza taşımış olduk. Bu, aslına sadık kalarak, aynı ebat ve görünümde yapılan ve dünya da benzerleri olmayan üç abidenin orijinalleri, Ankara'dan tam 5 bin 600 km ötede, ata toprağımız Orhun Vadisi ve Ötüken kıyısında sonsuza kadar seslenmeye devam edecek. Onun için, bu abidelerin bir diğer tanımı da ebedi taş ya da ölümsüz taş anlamına gelen 'bengütaş'tır."

Hürriyet duyurdu
Orhun Abideleri'nin Moğolistan'daki içler acısı halini, bu ülkeyi ziyaret eden Prof. Dr. Celal Şengör kamuoyu gündemine getirmişti. Hürriyet 27 Ağustos günlü nüshasında Bilge Kağan, Kültikin ve Tonyukuk anıtlarının durumunu, "Tanrı Türk'ü korusun" başlığıyla tam sayfa fotoğraflı olarak işlemişti.