Deprem Tahmini Projesi'nin başkanlığını yürüten Yrd. Doç. Üstündağ, çalışmalarında, büyüklüğü 5'in üzerindeki depremlerin 12-24 saat öncesinde yüzde 75 kestirilebildiğine dikkat çekti. Üstündağ, "Ancak bu, hasar verici depremi yeriyle birlikte tahmin edebildiğimiz anlamına gelmiyor" dedi.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Elektrik-Elektronik Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Berk Üstündağ başkanlığında yürütülen, ''Kayaç Gerginlik İzleme Yöntemi ile Deprem Tahmini Projesi'' kapsamında elde edilen verilerle 5 büyüklüğünün üzerindeki depremlerin 12-24 saat öncesinde yüzde 75 oranında kestirilebildiği bildirildi. Proje yürütücüsü Berk Üstündağ, halen pilot olarak yürütülen projenin ''bilimsel mutfağı'' nda, Deprem Konseyi Başkanı Prof. Dr. Haluk Eyidoğan 'ın da aralarında yer aldığı çok sayıda bilim insanının bulunduğunu, birçok disiplinden kişilerin de projeye katkı sağladıklarını söyledi. Proje kapsamında kurulan 18 istasyondan 11'inin halen veri gönderdiğini anlatan Üstündağ, 5 yıldır devam eden projede son 3 yılda pozitif gelişmeler yaşandığını vurguladı. Üstündağ, çalışmada, büyüklüğü 5'in üzerindeki depremlerin 12-24 saat zaman diliminde kestirilebildiğine dikkati çekti. İstasyon sayısının artırılması ve geçmişe yönelik verilerin daha fazla olması gerektiğine işaret eden Üstündağ, şöyle devam etti: ''Riskli dönem tahminlerinin yüzde 75'inde 5 ve üzerindeki büyüklükte deprem oluyor, tahminlerin yüzde 20'si yanlış çıkıyor. Ancak bu, hasar verici depremi yeriyle birlikte tahmin edebildiğimiz anlamına gelmiyor. Yine de umut verici gelişmeler var. Dünyada bilgi-işlem altyapılarının gelişme hızını göz önüne aldığımızda beklenenden daha az zamanda yerin sismik etkinliğinin tahmin edilebilir hale gelebileceğini düşünüyoruz. Deprem tahmini açısından önümüzdeki 5-10 yılın önemli gelişmelere gebe olduğunu düşünüyoruz.''

Manyas ve Gemlik hissedildi
Üstündağ, Manyas Gölü ve Gemlik Körfezi depremlerinden önce birkaç gün farklı veriler elde ettiklerini vurgularken ''O dönem öncesinde orta vadeli istasyon kayıtlarımızda inceleme yaptığımızda periyodik değişimlerin dışında bir değişim olduğu gözlendi. Birkaç istasyonda şekilsel olarak bir farklılık olduğu görüldü'' dedi.

Depremlerin coğrafyasını, yani nerede olacağını tahmin edemediklerini anlatan Üstündağ, depremin yerinin tahmin edilebilmesi için daha yaygın bir istasyon ağı ile ölçme düzeni ve meydana gelen depremlerin iki katı sürede veri toplamaya ihtiyaç olduğunu belirtti. Üstündağ, büyük depremlerin yaklaşım zamanıyla ilgili erken uyarıda bulunmak için büyüklüğünün yanı sıra yerinin bilinmesi gerektiğini ifade ederek ''Yani yakın zamanda dünyadaki hava durumu tahminleri gibi yer durumu tahminleri de söylenebilir durumda olacak'' diye konuştu. Proje kapsamında henüz 5 büyüklüğünün üzerinde, kamusal bir tedbir alınmasını gerektiren veriler olmadığına dikkati çeken Üstündağ, ''17 Ağustos ya da 12 Kasım depremlerine benzer hasar vereceğini düşündüğümüz büyüklükte bir depremle ilgili veri elde edersek, bir miktar yanılma payı, bir olasılık dahilinde olsa bile insani yükümlülüğümüz gereği ilgili kişilerle paylaşırız'' diye konuştu.