Dönüşüm projesi OMA tarafından yapılan Zollverein kömür yıkama tesisi ziyaretçilerini, bir zamanlar kömürün taşındığı rota üzerine yapılan parlak bir merdivenle yönlendiriyor.

Avrupa’nın en büyük kömür madeni işletmeciliklerinden biri olan Zollverein iki, genç, Alman mimarın, Frit Schupp ve Martin Kremmer’in 30’larda çizdiği planlara dayanılarak inşa edilmişti. Yapının öngörülen kullanım süresi, altında bulundurduğu kömür yatağının tükenme süresiyle bağlantılı olarak 20 yıldı. Fakat UNESCO Dünya Mirası listesine girip, korunmaya alınıp, OMA tarafından yoğun bir restorasyon geçirdikten sonra yapı ziyaretçilere sergi alanı, konuk merkezi ve bir restoranla servis vermeye başladı.

OMA’daki projenin ortaklarından Floris Alkemade yapıyı devasa bir makineye benzetiyor: “Zollverein insanların değil kömürün giriş yapacağı bir yer olarak tasarlandı, hatta bazı yerler o kadar makineyle doluydu ki, ulaşmak imkansızdı. Yapının 7 katına da ulaşım sağlamak için bazı makineleri kaldırdık ve düşey sirkülasyona izin veren çelik bir merdiven yerleştirdik. Merdiven penceresiz, sığınak gibi olan kömür saklama depolarına da ulaşım sağlıyor.Yapının geri kalanında özellikle dışardan görünür müdahelelerimiz çok az. Eklediğimiz şeyler yürüyen bir merdiven ve çatıdaki cam toplantı odası. Aslında bina çok değişmedi sadece eskiden taşıma bantları ile en üst kata çıkarılan ve arındırma süreci için yavaş yavaş aşağı inen kömürdü bugün ise ziyaretçiler yürüyen merdivenle en üst kata çıkıyorlar ve merdivenle her kattan geçerek aşağı yönlendiriliyorlar.”

OMA, yapıdaki dönüşümün en önemli belirtisi olan yürüyen merdivenin, binadaki işlev değişikliğinin sembolik karşılığı olması için çok uğraşmış. Kruppe ile birlikte geliştirilen teknolojiyle, daha önce Seattle Halk Kütüphanesi’nde uygulandığı gibi basamaklar ve korkuluk panelleri turuncu ışıkla aydınlatılmış. Merdiven özellikle geceleri dökme çelikten bir ırmağı hatırlatıyor. Geçtiği 24 metrelik açıklıklıka Avrupa’daki kendini taşıyan en uzun merdiven. Merdivenin boyanmamış prefabrike çelik iç bölmeleri, korkuluk panellerine yerleştirilmiş hafif turuncu ışık çubuklarının yansımasıyla renkleniyor.