Rusya’nın en büyük şirketi Gazprom, korumacıların ve şehir sakinlerinin, projenin mimarı kim olursa olsun şehrin mimarisini bozacağı tartışmalarını bir kenara atarak, 1 Aralık Cuma günü şehrin en yüksek binasını Londra’dan katılan RMJM'in tasarlayacağını duyurdu.
RMJM’in kazanan önerisi, burgulu bir cam kule ve Neva Nehri üzerinde, şehrin en önemli anıtlarından biri olan Smoly Katedrali’nin karşısındaki bir arazi üzerine inşa edilecek bir iş ve konut mekezinden oluşuyor.
Şu anki tasarımıyla, 300 sene önce Muhteşem Pedro tarafından 120 metrenin biraz üzerinde inşa edilen Peter ve Paul Katedrali’nin üzerine 400 metresiyle yükseliyor.
Gazprom’un başkanı Aleksei B. Miller, projeyi diğer önemli binalar olan olan Amirallik, St. Isaac Kilisesi ve Peter ve Paul Katedrali’le birlikte “St.Petersburg’un yeni sembolü” olarak açıkladı.
“Bu yeni proje, yeni ve modern bir medeniyette yaşayan St. Petersburg için yeni bir zihniyete hayat verecek” diyor Mr.Miller, şehrin valisi Valentina I. Matviyenko ile birlikte görünerek. “Şehirde yaşayanlar yeni ekonominin nabzını, yani çağdaş dünyanın nabzını hissedecekler .”
Gazprom, RMJM’in önerisini, diğer öneri getirmiş beş saygın mimar olan Paris’ten Jean Nouvel’i; Roma’dan Massimiliano Fuksas’ı; İsviçre’den Jacques Herzog ve Pierre de Meuron’u; Rotterdam’dan Rem Koolhaas’ı; ve Berlin’den Daniel Libeskind’inin önerilerine tercih etti.
Yarışma haftalarca süren acımasız tartışmalar yarattı. Gazprom üst düzey yetkilileri, şehir yetkilileri ve uzmanlarla, şirketin İngiliz Kıyısı’daki merkezinde seçim komisyonunda toplantı halindeyken dahi, bir küçük protesto grubu, palyoço ve akıl hastası kıyafetlerine bürünerek ve ellerinde, üzerinde alaycı bir ifadeyle “Deliler Şehri’ yazan bir pankartla bir balıkçı teknesi içinde Neva Nehri boyunca bir aşağı bir yukarı gösteri yaptılar. (Proje Gazprom Şehri olarak anılıyor.)
Protestocular
Seçim panelinde de uzlaşmazlıklar sürüyordu. Jüri olarak davet edilen Japon mimar Kisho Kurokawa, Cuma günü, St. Petersburg siluetini daha alçak bir ölçekte koruyan ve incelenen tüm projelere karşı çıkan iki sayfalık bir rapor okudu. Daha sonra jüriden istifa etti ve oradan ayrıldı. Daha sonra kendisiyle yapılan bir telefon söyleşisi esnasında, şehrin mevcut bina yükseklik limitinin “eski şehrin kültürel değerinin korunması adına en hassas konu olduğunu” söyledi.
Mimar seçilmeden önce, proje pekçok cepheden saldırı aldı, ve hala aşılması gereken güçlükler mevcut.
St. Petersburg Mimarlar Birliği, State Hermitage Müzesi direktörü ve diğer koruma grupları projeyi mahkemeye götürmekle tehdit etti. Bu hafta, şehir meclisinin üç üyesi ülkenin genel savcısına başvurarak, projenin bütçe yönetmeliklerini ve şehir planlamanın o bölge için getirdiği yükseklik kısıtlaması olan 45 metreyi ihlal ettiğini bildirdiler.
Kanun yapıcılardan Mikhail I. Amosov, Gazprom’un önerdiği gibi bir gökdelenin inşa edilmesinin şehrin iki yüzyıldır değişmeden kalabilmiş yataydaki görüntüsüyle bağdaşmayacağına dair, Cuma günü görüşünü ortaya koydu.
“Sonuç olarak, St. Petersburg’un önceki nesillerden bize miras kalan şeklini kaybedeceğiz,” dedi Mr Amosov, Gazprom kararını açıkladıktan sonra.
İngiltere, Şangay, Pekin, Singapur, Hong Kong gibi bölgelerdeki çok sayıdaki ofisleriyle RMJM Dünya’nın ilk 15 mimarlık firmalarından. Halen, Moskova’da 46 katlı bir iş kulesi inşa etmekte olan firma St. Petersburg projesiyle Rusya’daki varlığını önemli ölçüde büyütecek.
RMJM’in İngiltere’deki müdürü,Tony Kettle, bir telefon görüşmesinde, kulenin, özellikle şehrin vurgu yapan yükseklileri ve Barok mimari etkisini uyandırarak, St. Petersburg’un silueti göz önünde bulundurularak tasarlandığını söyledi.
Ve “Biz zarifçe göğü delen yeni bir kule yarattık”dedi.
Mr. Miller ve Ms. Matviyenko, RMJM’in seçiminin tamamen anonim olduğunu belirttiler ve Kurukawa’nın istifasından hiç bahsetmediler. Planlamacılar Internet üzerinden oy verenlerin de RMJM’in tasarımına yöneldiklerini söylüyor.
Tasarım seçilmiş olmasına rağmen, tam detaylar hakkında verilmiş kararlar mevcut değil. RMJM’in Moskova direktörü Philip Nikandrov, projenin en çelişkili özelliği olan yüksekliğinin hala değerlendirilmekte olduğunu söyledi.
Şehrin en ünlü yerlisi Devlet BaşkanI Vladimir V. Putin’in yakın destekçisi olan St. Petersburg valisi Ms. Matviyenko, projeyi eleştirenlere karşı şiddetle savundu. Vali, proje alanının, UNESCO tarafından kültürel anıt olarak tanınan şehrin tarihi merkezinin dışında kaldığını söyledi. Ayrıca, şehrin, Moskova’yı tamamen değiştiren enerji destekli gelişim patlamasından, Gazprom’un yeni satın aldığı petrol şirketi için inşa edeceği merkez sayesinde faydalanacağını ekledi.
“Büyük firmalar gelmezse, şehri finansal ve ekonomik bir merkeze dönüştürmezsek, hiç bir zaman bu kaynaklara sahip olmayacağız ve şehrin merkezindeki emsalsiz mimari miras gözlerimizin önünde sessizce dağılacak” dedi.