Mimar Friedrich Oesterle “Haydarpaşa Garı asla yıkılamaz. Bunu bir gün bile düşünmedik. Bence burası müze yapılmalı. Ama son kararı halk verecek” dedi. Kim bu Oesterle? Allah’ın Alman’ının Haydarpaşa Garı’nın kaderinde nasıl bir söz hakkı olabilir ki?

Ayrıca Türkiye’de kamuya ait bir bölgenin ve binanın nasıl değerlendirileceğine halk karar verir mi? Dönüşüm projesi dediğiniz, iktidarların ve yandaşları iş adamlarının istediğini yapmaktır! Halk şeffaflık ister... Halk kendisine nefes aldıracak yeşil alanı korunmuş modern kentsel dönüşüm projeleri arzular. Böyle projeler kamu yararı gözettiğinden, rant kapısını kapatır. Hangi iktidar bunu ister!

Dün birkaç gazeteci ile birlikte Haydarpaşa Garı’nda düzenlenen bir toplantıya katıldım. Ve ilk kez sivil toplum kuruluşları ve halkın katılımı ile Türkiye’nin gurur duyacağı bir projenin gerçekleşebileceğine inandım...

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’na (TCDD) devredilen ve üzerinde tarihi gar binasının da yer aldığı 1 milyon metrekarelik alanın nasıl bir kentsel dönüşüm geçireceğini (projeleri) halk adım adım izleyecek ve fikirleriyle projenin şekillenmesine katkıda bulunacak... Halk karar verme sürecine nasıl katılacak?

TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman’ın verdiği bilgiye göre ne yapılırsa yapılsın esas alınacak temel ilkeler şunlar: “Şehrin tarihi ve kültürel yapısı ile kentsel kimliği ve dokusunun bütünleştiği bir çözüm üretilecek. Başta Haydarpaşa Garı binası olmak üzere tescilli tüm tarihi binalar korunacak ve restore edilecek. Ve halen halka kapalı alanlar halka açılacak.”

Bu sözler 1 milyon metrekarelik alanda nasıl bir yapılaşma olacağını yeteri kadar açıklamıyor. İşte bu noktada Alman mimar devreye giriyor. Mimarın temsil ettiği kurumun adı Drees&Sommer. Yıllık 8 milyar doları aşan cirosuyla 800 kişinin çalıştığı bu firmanın asıl işi “kentsel dönüşüm” projeleri hazırlamak. Drees&Sommer, TCDD’nin (ihaleyle belirlenmiş) danışmanı.

Bu bölgenin nasıl bir dokuya bürüneceği, firmanın 2007’nin Ekim ayına kadar sürdüreceği çalışmayla ortaya çıkacak. Sonra mimarlık büroları istenen dokuya uygun proje hazırlayacak. Ardından da uluslararası bir ihale açılacak ve kazanan firma veya firmalar inşaata başlayacak.

Drees&Sommer’in temsilcisi mimar Friedrich Oesterle anlatıyor: “Öncelikle bu şehirde yaşayanlarla konuşmaya başladık. Anketler yaptırıyoruz. Sivil toplum kuruluşlarıyla bir araya geleceğiz. Çeşitli noktalarda çadırlar kurup halkla ilişkiler faaliyeti yürüteceğiz. Ve herkese soracağız: Nasıl bir dönüşüm hayal ediyorsunuz.”

Peki Alman mimar bu bölgede ne olmasını arzuluyor? Haydarpaşa Garı’nın kaderiyle ilgili ne düşünüyor? Yanıtı şu: “Bu bina asla yıkılamaz. Böyle bir yaklaşım da yok zaten. Bana sorarsanız, gar binası müzeye dönüştürülmeli. Bölge ise kültür-sanat etkinliklerinin merkezi olmalı. Trafik yoğunluğunu artıracak nitelikte büyük alışveriş merkezleri yapılmamalı. Yeşil alan ile iş yeri ve konut alan dengesini koruyacak projeler üretilmeli.”

İşin özeti şu: TCDD, gelirlerini modern demiryolu projelerine aktaracağı projeyi kapalı kapılar ardında hazırlamıyor. Katılımcı ve profesyonel bir süreç başlatıyorlar. İstanbul halkının görevi ise basit: Projenin her aşamasını, (bizzat kendileri için açılacak merkezlerde) öğrenmek, fikir beyan etmek ve sonuçlarını yakından takip etmek...