Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği bir süredir TaTuTa adlı bir proje yürütüyor. TaTuTa’nın asıl adı “Ekolojik Çiftliklerde Tarım Turizmi, Gönüllü İşgücü ve Bilgi Takası Projesi.

Proje ilk etapta Türkiye’de ekolojik tarımla uğraşan çiftçileri desteklemeyi, uzun vadede ise ülkedeki ekolojik tarımı yaygınlaştırmayı, doğal kaynakların kullanılmasını teşvik etmeyi ve böylelikle de sürdürülebilir yerel kaynakların korunmasını hedefliyor. Projeye bu niteliklerinden dolayı Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Küresel Çevre Fonu Küçük Destek Programı (GEF-SGP) tarafından her aşamasında destekleniyor.

Proje çerçevesinde, Samsun, Rize, Datça, Isparta gibi Türkiye’nin farklı noktalarından 69 çiftlik bir sistem altında toplanıyor. Şehir hayatını bırakıp kırsala yerleşmiş birkaç örneğin dışında çiftlikler çoğunlukla önceden beri tarımla uğraşan yerli halka ait. Burada çiftçiler içinde bulundukları yöreye göre değişen tarımsal üretim yapıyorlar.

TaTuTa ise bu çiftliklere gönüllü veya ziyaretçi akışını sağlıyor. İstekliler Buğday’ın internet sayfasını veya dernek tarafından ücretsiz dağıtılan TaTuTa rehberini inceleyerek çiftlikler hakkındaki bilgilere ulaşabiliyorlar. Çiftliğin kime ait olduğu, nerede bulunduğu, çiftliğe nasıl ulaşıldığı, hangi aylarda ne tip işlerin yapıldığı gibi detaylı açıklamalara göre, ziyaret edilmek istenen yer ve tarih belirlenebiliyor. Ziyaretçiler geçirdikleri süre boyunca gönüllü olurlarsa sürmekte olan işlere yardım ediyorlar, karşılığında da hiçbir katkı payı ödemeden çiftlikte konaklıyorlar. Eğer ziyaretçi olurlarsa belli bir ücret karşılığı çiftlik yaşamını deneyimleyebiliyorlar.

Bu noktada proje, şehir ve kırsal yaşam arasında bir bağ kurulması açısından ayrı bir önem taşıyor. Çiftlikler modern zamanlarda unuttuğumuz bir yaşama şeklinin ve bu yaşam içinde kendiliğinden oluşmuş yapılarını içeriyor. Farklı doğa şartlarına göre şekillenmiş olan bu yapılar, unutulan yerel mimarlık örnekleri olarak özellikle dikkat çekiyor. Ege çiftliklerindeki yağhanelerin kusursuz taş işçiliği ya da Karadeniz’deki yayla evlerinin orman kokan ahşap döşemeleri, mimari değerlerimizin hala az da olsa yaşadığını gösteriyor. Son dönemlerde çevresel faktörlerin etkisiyle giderek daha da önem kazanan ekolojik mimarinin Türkiye’deki örnekleri olarak okunabilecek çiftliklere ulaşmak için www.bugday.org  adresini ziyaret edebilirsiniz.