Cehennem sıcağı ve susuzluk; bu yaz böyle geçecek. Yapabileceğimiz iki şey var: Birincisi suyu tasarruflu kullanmak için tesisatımızı elden geçirmek... İkincisi, yağacak yağmurların suyunu biraz olsun biriktirmek...
Dünyada ölçüler var:
- Kişi başına kullanılabilir su miktarı yılda 3 bin metreküpün üzerinde olan ülkeler 'yeterli suya sahip ülke' sayılıyor.
- Bu rakam 3 bin metreküple bin metreküp arasındaysa o ülkeye 'su sıkıntısı çeken ülke' deniliyor.
- Bin metreküpün de altındaysa, 'kurak ülke' kategorisine giriyor.
Türkiye nerede? Türkiye'de kişi başına kullanılabilir su potansiyeli yıllık ortalama olarak 1600 metreküp. Demek ki mevsimin kurak geçmediği zamanlarda bile Türkiye "su sıkıntısı çeken ülkeler" kategorisindedir. 2007 yılını ise "kurak ülkeler" kategorisine düşmüş olarak geçireceğiz.
İki kötü haber
Daha kötüsü var; iki kötü haber:
- ASKİ'nin raporuna göre, önümüzdeki yirmi yılda, nüfus artışı ve sosyal gelişme sebebiyle, Türkiye'de kişi başına su kullanım miktarı iki katına çıkacak! Çocuklarınızın, torunlarınızın yaşacağı Türkiye'yi düşünün lütfen!
- Önümüzdeki yirmi yılda su ihtiyacımız iki kat artarken, küresel ısınma yüzünden Akdeniz havzasında kurak ve sıcak iklim oluşacak! Ortalama sıcaklık kış aylarında 2 derece, yaz aylarında 2-3 derece artacak! Yağışlar hem azalacak, hem düzensizleşecek; şurası susuzluktan kavrulurken, orasını sel basacak! Erozyon artacak, tarım alanları çölleşerek yüzde 40 kadar küçülebilecek! Barajlarda elektrik üretimi azalacak!
Bu rakamları Elektrik İşleri Etüd İdaresi'nin TBMM Küresel Isınma Komisyonu'na sunduğu rapordan aldım.
Felaket adım adım geliyor; ne yapabiliriz? Büyük politikalar var; devletlerin ve uluslararası kuruluşların uygulayacağı...
Bir de evimizde kendimizin yapacağı işler.
Evimizden başlamak
Ankara'da oturan ve her gün duş alan dört kişilik bir aile, Türkiye geneli için önemli bir örneklemdir sanıyorum. Böyle bir aile günde ortalama 657 litre su kullanıyor; kabaca ayda 20 ton...
Bu 20 tonun kabaca 10 tonu banyoda, 5 tonu tuvalette harcanıyor! 1 tonu da musluktan akıyor.
Birkaç okuyucum yazdı bana; görüştüğüm mimar Özlen Doğangönül gibi uzmanlar da doğruladı: "Tuvalet rezervuarlarının şamandıralarını ayarlayarak ya da içine 1.5 ila 2 litrelik dolu şişeler yerleştirerek hacmini küçültmek; her sifona basıldığında bu şekilde 1.5 ila 2 litre su tasarruf etmek... Muslukları su israfını önleyecek şekilde kullanmak..."
Bu basit uygulamalarla, milyonlarca ailenin, büyük iş merkezlerinin, kamu binalarının sağlayacağı su tasarrufunu düşünün.
Daha iyi tedbir, gelişmiş ülkelerde hızla yaygınlaşan "küçük ve orta ölçekli yağmur suyu kullanımları"nı geliştirmektir. Bu konuda Özlen Doğangönül ve Cengiz Doğangönül'ün yazdığı "Küçük ve Orta Ölçekli Yağmursuyu Kullanımı" adlı bilimsel kitabı tavsiye ederim, bilhassa belediyelere, kampus ve site yöneticileri ile müstakil ev sahiplerine....(www.teknikyayinevi.com.tr)
Alarm zilleri çalıyor: Churchill'in 20. yüzyılda petrol için söyledikleri, 21. yüzyılda su için geçerli: "Bir damla kan, bir damla su!"