Bankalardan 6 Mart 2007'den önce konut kredisi kullananların, "Konut Finansmanı Kanunu'na" tabi olmak isteyip istememeleri konusunda, bugün akşam saatlerine kadar tercih yapmaları gerekiyor.
Tutsata dahil olmak istemeyenler, bugün mesai saati bitene kadar ilgili banka şubelerine dilekçe verecek. 6 Mart'tan önce kredi kullanıp dilekçe vermeyenler, yeni kanuna göre kredi kullanmış sayılacak.
Uzmanlar, tüketicilerin, sistem hakkında çok iyi bilgi sahip olduktan sonra tercihlerini yapmaları konusunda uyarırken, sistemin en önemli avantajının, "tutsata dahil olan kredilerden faiz üzerinden alınan yüzde 5 tutarındaki banka ve sigorta muameleleri vergisinin (BSMV) tahsil edilmemesi" olduğuna işaret ediyorlar.
Tüketici Hakları Derneği (THD), "tutsatın dar ve orta gelir grubundaki tüketiciler için uygun olmadığını" belirtirken, yasanın "tüketiciler açısından güvence verebilecek bir içeriğe sahip olmadığı gerekçesi" ile tüketicilere sisteme dahil olmamaları yönünde tavsiyede bulunuyor.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürü Özcan Pektaş ise konut almak isteyen tüketicileri, "faiz oranına göre değil, yıllık maliyet oranına bakarak hangi bankadan kredi kullanacağına karar vermeleri" konusunda uyarırken, eski sistemde kalacak tüketicilerin BSMV ödemeye devam edeceğine işaret etti.
Eski sistemde, bir projeden alınan konut için kullanılan bağlı kredilerde, müteahhit ve banka, kullandırılan kredi tutarına bağlı kalmaksızın, konutun ayıplı çıkması halinde 5 yıl süreyle sorumluyken, yeni sistemde, banka, sadece verdiği kredinin tutarı kadar ve 1 yıl süreyle sorumlu olacak. Ama müteahhidin, konutun tamamı için 5 yıl süreyle sorumluluğu devam edecek.
Finansman kanunundan önce kullanılan kredilerin erken ödenmesi halinde, hiç bir şekilde üst sınırı yüzde 2 olarak belirlenen "erken ödeme ücreti" talep edilmeyecek.
Tüketici, yeni sisteme geçse de geçmese de eski sözleşmelerde, tüketici aleyhine, faiz, vade ve diğer konularda hiç bir şekilde deşiklik yapılamayacak.
Ödenmeyen kredilerin takibi açısından eski ve yeni sistem arasında da fark bulunuyor. Eski sistemde, İcra ve İflas Kanunu'na göre, 2 taksitin ödenmemesi halinde, bir hafta içinde muacceliyet durumu ortaya çıkıyor ve bu süre sonunda banka rehni paraya çevirme yoluna gidebiliyor.
Yeni sisteme göre, taksitlerin 2 ay ödenmemesi halinde, bankalar 1 ay muacceliyet süresi veriyor. Ayrıca bankalar, rehnin paraya çevrilmesi veya diğer varlıklar açısından haciz uygulaması başlatabiliyor.
Yeni sistemde, tüketicinin hakkını araması açısından, yatırılması gereken teminat oranları artırıldığı için sistem bir basamak daha zorlaşıyor.
Şekerbank bireysel bankacılıktan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Abdurrahman Özciğer, BSMV istisnası nedeniyle, yeni sistemin tüketicinin yararına olduğu yönünde görüş bildirmişti.
Özciğer, "Geçmişte kullanılan krediler Tüketici Kanunu'na tabi, erken kapama komisyonu yok. Müşterilerin şimdi (Ben mortgage yasasına tabi olmak istemiyorum) demesi, onların boşu boşuna BSMV ödemelerine neden olacak" açıklamasında bulunmuştu.