Bir yılı geride bırakırken, 2004 yılında Türkiye ve Dünya’daki mimarlık gündemini belirleyen olayları sıraladık.

Türkiye’deki Önemli Mimarlık Olayları

Zümrüt Apartmanı’nın yıkılması
2 Şubat 2004'te kendi kendine yıkılan Konya’daki Zümrüt Apartmanı 2004 yılının unutulmayanları arasında yer aldı. Sonrasında yayınlanan raporda binanın kendi kendini bile taşıyamadığı ve kalitesiz malzeme kullanıldığı ortaya çıktı.

Arkitera Mimarlık Merkezi’nin Gaudi’ye kabul edilişi
Avrupa Birliği'nin Culture 2000 (Kültür 2000) programı tarafından desteklenen ve dokuz ülkeden on dört kurumun üye olduğu GAUDI Network (Governance, Architecture and Urbanism as Democratic Interaction - Demokratik Bir Etkileşim Olarak İdare, Mimarlık ve Şehircilik Ağı)’a Arkitera Mimarlık Merkezi 19 Mart 2004 tarihine üye olarak kabul edildi.

Kadir Topbaş’ın İBB’ye Başkan Seçilmesi
Eski Beyoğlu Belediye Başkanı Mimar Kadir Topbaş 28 Mart’da yapılan seçimler sonucunda İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na seçildi. Böylece İstanbul’da mimar başkan ile yeni bir dönem başlamış oldu.

Ulusal Mimarlık Ödülleri
Türkiye’deki en prestijli mimarlık ödüllerinden olan ve Mimarlar Odası tarafından iki senede bir verilen Ulusal Mimarlık Ödülleri 12 Nisan’da Ankara’da yapılan bir törenle sahiplerini buldu. Sinan Ödülü bu dönem Behruz Çinici’ye verildi.

Seyfi Arkan’ın Ayhan Apartmanı, Muammer Onat’ın Taksim Eczanesi, Ertuğrul Arf’in Bossa apartmanının yıkılması
Türkiye’deki modern mimarinin en güzel örneği olan bu yapılar 2004 yılı içinde birer birer yıkıldılar. Otel yapılmak için yıkılan Ayhan Apartmanı, kafe yapılmak için yıkılan Taksim Eczanesi ve Adana’daki Bossa Apartmanı.

Gökkafes’in Yıkım Kararı Alınması
Gökkafes yargı tarafından verilen yıkılma kararının ardından Türkiye gündemini uzunca bir süre meşgul etti. En son Başbakan Gökkafes’te yapılan bir toplantıya katılmama kararının alması ardından tartışma yeniden alevlendi. Konu Arkitera Forum’da yıkılsaı-yıkılmasın diyenler tarafından uzunca bir süre tartışıldı.

THBB Mimarlık Ödülleri
Türkiye Hazır Beton Birliği’nin 15. yılında verdiği Mimarlık Ödülleri, 10 Haziran 2004 tarihinde yapılan bir törenle sahiplerine verildi. Ödülde esas amaç betonun tasarıma ve mekana etkisi gözönünde bulundurulmasıydı. Büyük Ödül'e Antalya Golf Kulübü ile Cafer Bozkurt'u, Onur Ödülleri'ne ise Enza-Zaden Tarım Ar-Ge Araştırma Merkezi'yle Özden Egel-Hande Egel'i, ODTÜ Ar-Ge Binası ile Boran Ekinci'yi ve TED Ankara Koleji Yerleşkesi - Lise ile Semra Uygur-Özcan Uygur çifti layık görüldü.

Ahmet Piriştina’nın Kaybı
İzmir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina 14 Haziran’da geçirdiği kalp krizi sonucu vefat etti. İzmir’de yaptığı başarılı çalışmalara imza atan Piriştina pekçok belediye başkanın aksine her zaman mimarlarla yakın bir diyalog içindeydi. Ahmet Piriştina, İzmir Belediye Başkanlığı görevi süresince pek çok proje gerçekleştirerek alt yapı sorunlarını çözmede önemli adımlar attı. Bu dönemde İzmir'in doğal kaynaklarını, tarihi eserlerini korumaya yönelik gerçekleştirilen projelerle tarihi eserler sırayla hayata döndürüldü.

Europan’a Türkiye’nin Katılımı
Avrupa'da on yedi ülkenin katılımı ve iki ülkenin ortaklığı ile ulusal ve uluslararası olmak üzere iki aşamalı düzenlenen, kazanan projelerin uygulanmasını amaçlayan ve sektöre yeni atılan genç mimarları destekleyen bir mimarlık yarışması olan EUROPAN organizasyonunun Türkiye ayağının sekreteryasını Arkitera Mimarlık Merkezi üstlendi.

Arkitera Mimarlık Merkezi’nin ICAM’a kabul edilişi
ICAM (International Confederation of Architectural Museum-Uluslararası Mimarlık Müzeleri Konfederasyonu)’a 17 Eylül 2004 tarihinde üye olarak kabul edildi.

İstanbul Mimarlık Festivali
Türkiye’nin ilk mimarlık festivali 4-9 Ekim 2004 tarihleri arasında İstanbul’da düzenlendi. Arkitera Mimarlık Merkezi tarafından düzenlenen ve küratörlüğünü Aykut Köksal’ın yaptığı festival yoğun bir ilgi ile izlendi. Festivale bir hafta boyunca yerli-yabancı 100’den fazla katılımcı katıldı, 6.000’den fazla ziyaretçi tarafından izlendi.

AMV Genç Mimar Ödülü
Türkiye’nin ilk genç mimar ödülü 4 Ekim 2004 tarihinde yapılan bir törenle sahiplerini buldu. Dünya Mimarlık ve Şehircilik Günü’nde ve 1. İstanbul Mimarlık Festivali’nin açılış gününde verilen ödülün bu seneki sahipleri Boğaçhan Dündaralp, Hasa Çalışlar-Kerem Erginoğlu, Hilmi Güner-Hüseyin Bütüner. AMV Genç Mimar Ödülü Sergisi Arkitera Platform toplantıları ile birlikte kentleri geziyor. Şu ana kadar sergi 1. İstanbul Mimarlık Festivali, Diyarbakır, Antalya ve Ankara’da gezildi.

Mimarlar Odası’nın 50. Yılı
1954 yılında kurulan TMMOB Mimarlar Odası 2004 yılı içinde 50. yılını kutladı. Bu kapsamda Türkiye genelinde çeşitli etkinlikler düzenlendi.

Ağa Han Mimarlık Ödülleri Han Tümertekin’e
Han Tümertekin tarafından tasarlanan B2 Evi bu sene ödül kazanan yapılar arasında. Ödül kazanan yapıların tasarımcıları, sahipleri ve işverenleri 27 Kasım 2004 tarihinde Hindistan’da yapılan bir törenle ödüllerini aldılar.

İstanbul Modern Sanatlar Müzesi’nin Açılması
İstanbul Modern Sanatlar Müzesi 11 Aralık’ta Karaköy’deki 4. Antrepo’da açıldı. İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) çatısı altında kurulan müze toplam 8000 m²’lik bir alanı kapsıyor. Müzenin mimari tasarımını Tabanlıoğlu Mimarlık üstlenmiş.

2004’de Dünya’daki Önemli Mimarlık Olayları

Pritzker Ödülü’nün Zaha Hadid’e verilmesi
26 yıllık geçimişi olan Pritzker Ödülü ilk kez bir kadın mimara verildi. Hadid’e ödülü 31 Mayıs’ta St.Petersburg Hermitage Müzesi’nde yapılan törenle verildi.

Atina Olimpiyat Oyunları
28. Yaz Olimpiyatları 13-29 Ağustos 2004 tarihleri arasında Atina’da gerçekleşti. Santiago Calatrava’nın tasarladığı Olimpiyat Stadı adeta son dakikaya yetiştirildi. Öncesinde yetişti, yetişmesi, Atina’yı olimpiyat köyünü şantiyesinin tozu kapladı gibi haberler bütün dünya basınında yer aldı.

Venedik Mimarlık Bienali
9. Venedik Mimarlık Bienali 12 Eylül-7 Kasım 2004 tarihleri arasından düzenlendi. Metamorph temasına odaklanan bu seneki bienali küratörlüğünü Kurt Foster üstlendi. Her zaman olduğu gibi iki ay boyunca Dünya’nın her yerinden mimarlar, öğrenciler bienali izlemek için Venedik’e akın ettiler.

Pekin Mimarlık Bienali
Pekin’deki ilk mimarlık bienali 20 Eylül - 6 Ekim 2004 tarihleri arasında Exhibition at National Gallery'de gerçekleşti.

Avrupa Mimarlık Festivali
The Institute of Architectural Culture (I.C.A.R.) tarafıdan organize edilen 1. Avrupa Mimarlık Festivali 15-16 Ekim 2004 tarihleri arasından gerçekleşti. Festival başlığı altında GAUDI (Governance, Architecture and Urbanism as Democratic Interaction)’ye üye ülkeler bu tarihler arasında kendi ülkelerinde mimarlık etkinlikleri düzenlediler.

İngiltere Kraliyet Altın Madalyası Frei Otto’ya
2005 Kraliyet Altın madalyası Alman Mimar Frei Otto’ya verildi. İngiltere Kraliçesi tarafından onaylanan ve mimari açıdan uluslararası bir etkiye sahip olan bir veya bir grup kişiye veriliyor. Frei Otto'ya ödülü, 16 Şubat 2005 tarihinde RIBA'da sunulacak.

Praemium Imperiale Ödülü Oscar Niemeyer’e
Japon Sanat Birliği'nin dünya çapında sanattaki başarısı, uluslararası sanattaki etkisi ve toplumu zenginleştirmedeki rolü için yılda bir kez sanatçılara verdiği bir ödül olan Praemium Imperiale bu sene mimarlık alanında Brezilyalı mimar Oscar Niemeyer’e verildi.

MOMA Yeniden Açıldı
New York’taki Modern Sanat Müzesi MOMA 75. yılına Japon mimar Yoshio Taniguchi tarafından tasarlanan yeni yüzüyle merhaba dedi. 1929’da kurulan geçtiğimiz 75 yıl boyunca pekçok önemli esere ev sahipliği yapan müze bundan sonra da bu misyonu üstlenmeye devam edecek.

Ağa Han Mimarlık Ödülleri
Her üç senede bir verilen ve Dünya’nın en prestijli ödülleri arasında gösterilen Ağa Han Mimarlık Ödülleri bu sene 7 yapıya verildi. Ödüle layık görülen projeler: İskenderiye Kütüphanesi, Burkina Faso’da İlkokul, İran’da Mülteciler için Kum Torbasından Barınaklar, Yemen Al-Abbas Cami Restorasyonu, Kudüs Eski Kenti Yenileme Programı, B2 Evi, Petronas Kuleleri.

Les Halles Bölgesi Yarışması Sonuçlandı
1970’lerde büyük umutlarla inşa edilen fakat şu anki hali ile hiçte hoşa gitmeyen bir yer olan Les Halles için Paris Kent Yönetimi tarafından açılan yarışma açılmıştı. İlk aşamanın ardından Jean Nouvel, OMA, Seura, MVRDV finale kalmıştı. Geçtiğimiz günlerde sonuçlanan yarışmayı Fransız ekip Seura’nın kazandığı açıklandı.

Güney Asya Depremi
Son kırk yılın en büyük, yüzyılın en büyük dördüncü depremi olarak tarih geçen Güney Asya Depremi 2004 yılının son günlerine damgasını vurdu. Ölü sayısı her geçen artarken yapılan açıklamalarda bölgenin haritasının değiştiği, Endonezya’da bazı yerleşim yerlerinde hiçbir canlı izine raslanmadığı şeklinde.