Sirkeci-Harem hattında hizmet vermesi amaçlanan ve yapımı süren dört yeni arabalı vapurun ilki olan Suhulet'i görmek için Tuzla'daki Çeksan Tersanesi'ne gittik. İDO Genel Müdürü Dr. Ahmet Paksoy heyecanla bize gemiyi gezdirdi.
Gezdirirken, sözlerinden bu geminin Türk işçisinin elinden çıkmış olmasından duyduğu gurur anlaşılıyordu; bugüne kadar İDO'nun araçları Norveç, Singapur ve Avustralya'da yapılıyordu: "Suhulet Türk zekasının denizciliğe bir yansıması.
Tersanedeki işçisinden tasarımını yapan mühendise kadar herkes Türk teknolojisini daha ileri götürmek için çalıştı."
Köprülere alternatif oluşturduğu için Harem-Sirkeci hattında kullanılacak olan bu gemiler dışarıdan baktığınızda Boğaz'da sefer yapan diğer gemilere şekil olarak benzese de aslında çok farklı. Malum Boğaz'da akıntı var, lodos var, poyraz var... Tehlikeli bir su yolu; yılda 55 bin gemi geçiyor.
Hayvan barınağı bile var
İşte bu nedenlerden dolayı, yeni arabalı vapurların manevra kabiliyeti çok yüksek. Pervane sistemi sayesinde kendi ekseninde 360 derece dönebiliyor. Ve bu onu o kadar seri yapabiliyor ki altı saniyede tam gaz yola geçebiliyor. Paksoy bu özelliklerinden dolayı gemi için "akrobat, cambaz" terimlerini kullanıyor. Hızı ve manevra kabiliyeti sayesinde, normalde vapurla 20-30 dakika süren yolculuk sekiz dakikada tamamlanıyor.
Suhulet trendleri de takip ediyor. Bildiğiniz gibi çevrecilik yükselişte. Suhulet de çevre duyarlılığı olan bir gemi. İçindeki makineler çevreci anlayışla seçilmiş, denizde canlılara zarar vermeyen cinsten boyalar kullanılmış. Ayrıca alıştığımız duman görüntüsü bu gemide yok.
Paksoy'un "engelsiz" diye nitelendirdiği geminin kullanım alanları fiziksel engellilerin ihtiyaçları dikkate alınarak düzenlenmiş. Geniş koridor aralıkları, özel asansör ve yer kaplamasının yanı sıra uyarı levhaları engellilere özel uygulamalardan bazıları.
Yolculuk kısa olsa da, yolcuların manzaranın keyfini çıkarabilmesi için panaromik camlar yerleştirilmiş. Gemide evcil hayvanlarıyla seyahat edenler için barınak bile var.
Suhulet'in anlamının "kolaylık" olduğunu söyleyen Paksoy şöyle diyor: "Metropol insanı zamanla yarış halinde yaşar. Bir insanın yaşamını kolaylaştırmak istiyorsanız ona zaman kazandırın. Biz İstanbullulara trafikte harcadıkları zamanı Suhulet ile geri vereceğiz. Bu gemi adının hakkını verecek bir teknoloji ile donatıldı."
Geçmişe selam
Paksoy "Suhulet ismiyle geçmişe bir selam gönderdik" diyor. Bu gemi, adını 1871'de kullanılmaya başlayan ilk arabalı vapur olan Suhulet'ten alıyor. 1851'de kurulan ve vapurla taşımacılık yapan Şirket-i Hayriye'nin müdürü Hüseyin Haki Efendi, Genel Müdür İskender Bey ve Hasköy Tersanesi başmimarı Mehmet Usta, o güne dek benzeri görülmemiş bir vapur tipi yarattı.
Bu yeni tasarım, düz ve alçak bir güvertenin iki ucundaki rampalarla, güvertenin tamamını taşıtla doldurmaya imkan sağlıyordu. Proje çizilip İngiltere'deki tersaneye gönderildi. Ve böylece, 1871'de 26 baca numaralı Suhulet doğdu. Hizmetten alındığı 1958 yılına kadar Sirkeci-Harem hattında hizmet veren Suhulet, 87 yıl boyunca binlerce araç ve yolcuyu iki yaka arasında taşıdı.