Ozon tabakasını kurtarmak için son yılların en önemli adımı atıldı: 200 ülke zararlı kimyasallardan daha kısa sürede kurtulma konusunda anlaştı.
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), 200'e yakın ülkenin ozon tabakasına zarar veren ve küresel ısınmayı hızlandıran kimyasallardan kurtulma konusunda anlaştığını açıkladı. Anlaşma, Kanada'nın Montreal kentinde, ozon tabakasının incelmesine yol açan kimyasalların yasaklandığı Montreal protokolünün 20'nci yılı dolayısıyla yapılan konferansta gerçekleşti.
Ozonu kurtarmak için...
Çin'in de aralarında bulunduğu hükümetlerin, tehlikeli hidrokloroflorokarbonlarla (HCFC) ilgili yasakların artırılması için anlaşma imzaladığını açıklayan UNEP Başkanı Achim Steiner "Bu son beş, altı yılda çevre üzerine uluslararası bir tartışma süreci sonunda atılan en önemli adım" diye konuştu.
Toplantıda ABD'nin heyetlere, ozon tabakasına zarar veren hidroflorokarbon üretimi ve kullanımından aşama aşama vazgeçilmesiyle ilgili takvimin, gelişmiş ülkelerde 2030 yılından 2020'ye, az gelişmiş ülkelerde de 2040'dan 2030'a çekilmesi önerisi kabul edildi. Bugüne kadar 1987 yılında imzalanan Montreal Protokolü'nde belirtilen takvim uygulanıyordu.
Eski ve yeni Montreal anlaşmalarının ortak amacı, ozon tabakasındaki deliğin genişlemesini durdurarak küçülmesini sağlamak, böylece dünyayı ve insanları cilt kanserine neden olan ve küresel ısınmayı hızlandıran güneş ışınlarından korumak.
Zararlı kimyasala son
Anlaşma hem üretim durdurma, hem de üreticilerin kloroflorokarbonlar(CFC) yerine kullandığı HCFC'leri tümüyle ortadan kaldırılmalarına yönelik hedefler içeriyor. Anlaşmaya göre gelişmekte olan ülkeler HCFC üretimini ve elinde kalan kimyasalların tüketimini 2016 yerine 2013'e kadar donduracak; 2030 yılındaysa bu üretimi tümüyle ortadan kaldırmış olacak. Gelişmiş ülkelerse HCFC tüketimini 2010'a kadar yüzde 75 oranında düşürecek, 2020'ye kadar üretim ve tüketimi tamamen bitirecek.
Dünyanın en büyük HCFC üretici ve tüketicilerinden olan Çin'in katılımıyla daha da önem kazanan anlaşmayla, ozon tabakasının korunması için süren mücadeleyle küresel ısınmayı önleme çabalarının bir arada yürütülmesi anlamına da geliyor.
Kanada Çevre Bakanı John Baird "HCFC'lerden temizlenmeyi hızlandıracak olan anlaşma küresel ısınmayla savaşta tarihi bir an olacak" dedi. Montreal Protokolü'ne üye hükümetler, pazartesi, New York'ta bir araya gelip, iklim değişikliğiyle ilgili görüşmelerini sürdürecek.