Mart 2005 ayında mimarlık dünyası 20.yy’ın iki önemli ustasını kaybetti: Büyük Britanya’dan Ralph Erskine ve Japonya’dan Kenzo Tange. İkisi de uzun ve etkili bir kariyerden sonra 91 yaşında hayata veda ettiler. Tange 2. Dünya Savaşı’nın külleri arasında strüktürel bir dinamizim ile Japonya’yı tekrar inşa etmesiyle, Erskine ise Britanya’da ve İsveç’te yaptığı insancıl kent planlamaları ile tanınmaktadır.

Kenzo Tange
1913 yılında Osaka, Japonya’da doğan Kenzo Tange, Tokyo Üniversitesi’nde kent planlaması ve mühendisliği eğitimi aldı. 1961 yılında sonradan adı “Kenzo Tange Associates” olarak değişecek olan Kenzo Tange + Urtec’i kurdu. Aynı zamanda 1974 yılındaki emekliliğine kadar Tokyo Üniversitesi’nde kent mühendisliği eğitimi verdi.

Hem modern mimarlık eğitiminde bir öğretmen olarak hem de dünyadaki mimarlara bir model olarak çok etkili olan Kenzo Tange, 1987 yılında Pritzker Mimarlık Ödülü’nü, RIBA, AIA ve Fransız Mimarlık Akademisi’nden altın madalyon aldı.

Tange’nin erken dönem fikirleri Le Corbusier’in etkisi altında oluşmuştur, bu etkiye örnek olarak “kapsamlı şehirler”(comprehensive cities)olarak adlandırılan ve hizmet ve ulaşım elemanları olarak kombine olmuş megastrüktürlerden oluşan kent felsefesi örnek gösterilebilir. Tange üzerinde etkili olan diğer isimler ise Rönesans döneminin ustalarından İtalyan sanatçı Michelangelo ve 20.yy mimarlık dünyasının en önemli isimlerinden Alman mimar Walter Gropius olarak verilebilir.

Tange, gelecek jenerasyon mimarlar üzerinde çok etkili olmuştur. 1980’lerin sonunda Kenzo’nun etkisi dünyanın dört bir yanından gelen ve Fumihiko Maki ve Arata Isozaki gibi şu anda çok iyi tanınan kişilerin de içinde olduğu 130 mimarı yanında çalıştıracak kadar genişlemişti.

Tange, uluslararası camiada dikkatleri üstüne 1946 yılında 2. Dünya Savaşı’ndan bir yıkıntı olarak çıkan Hiroshima’nın tekrar inşa edilmesi için hazırladığı nazım planı ile çekmişti. Tange’nin tasarımı 6 Ağustos 1945 tarihinde atom bombasının düştüğü yerde konumlanan bir anıtı ve müzeyi de içeriyordu.

Tange’nin tasarımları erken nasyonalistik neotradisyonalizmden geleneksel Japon mimarisine göndermeleri olan strüktürel ekspresiv modernizme evrilmişti. 1964 yılında Tokyo’da yaptığı stadyum ve St. Mary Cathedral’i ile bu evrenin doruk noktasına varan Tange’nin işleri daha soyut hale geldi.

22 Mart 2005 tarihinde 91 yaşında geçirdiği kalp krizi sonucunda ölen Kenzo’nun hayatını inceleyen Reuters Kenzo’yu şu szölerle anlatıyor;

"...Tange Japon ve batı mimarisinin estetik prensiplerini birbirine karıştıran seçkin bir markaydı..."

Erskine’nin Vasiyeti
Britanya doğumlu Ralph Erskine, Tange ile aynı yaşta, arkasında benzer bir kentsel planlama ve mimarlık mirası bırakarak hayata veda etti.

Erskine Londra’da eğitim gördü ancak esasen profesyonel yaşamını 2. Dünya Savaşı öncesinde Erik Gunnar Apslund’un işleri için gittiği İsveç’te kurdu.

Savaştan sonra Stockholm yakınlarındaki Drottningholm’da ofisini kuran Erskine, kentsel planlama, endüstriyel yapılar, okullar ve konut üzerinde büyük bir şöhret sahibi oldu. Erskine’in işleri İngiliz Toplum Planlaması ve İsveç deneyciliğinden etkilenen bir organik mimarlık ürünü olarak tanımlanabilir.

Şu anda moda olan “çevre” konusunda Erskine’in 20.yy’ın öncü mimarı olduğu söylenebilir. Erskine özellikle de soğuk iklime sahip çevrelerde deneyim kazanmıştı ve çok sevdiği Finlandiyalı mimar Alvar Aalto’nun işlerini bir parça anımsatan basit geometrik formlarda iklimlendirme kullanma konusunda bir tarz geliştirmişti.

Erskine, ancak ilerleyen zamanlarda işlerini ve etkisini kendi ülkesine, İngiltere’ye ulaştırabilmişti. 1967 yılında Clare Hall, the Cambridge Postgraduate College için bir çok bina yapan Erskine, 1990 yılında Londra’da The Ark in Hammersmith’i, 1998 yılında da güneydoğu Londra’da Greenwich Millennium Village’ı inşa etti.

Georgian Londrası’nı inşa edenlerin başarısı gibi insani yerleşim ölçeği arayışı ile Erskine kamu bahçelerinin çevresinde bulunan terasların orta yükseklik ve yüksek yoğunluktaki düzenlemelerini yeğlemişti.

Times Online’da yakın zaman içerisinde yayınlanan bir yazıda Erskine’in sözleri şöyle akatarılıyor;

“Mimarlık ve kentsel tasarım – ister makso ister mikro seviyede, ister özel bir villada ister bir ofis binasında- sadece tasarımın ve teknolojinin göstermeye değer bir parçası değil aynı zamanda insan eşitliğine, özgürlüğüne ve onuruna saygı gösteren demokratik fikirlerin bir ifadesi olmalı.”

Erskine’in etkisi genişledikçe, Avrupa, Amerika, Kanda ve Japonya’nın her yerinde dersler verdi. 1966 yılında AIA’in ve 1972 yılında da İsveç Kraliyet Sanat Akademisi’nin onur üyesi oldu. 1979 yılında “Britanya İmparatorluğu-Komutan” sıfatını, 1987 yılındaysa RIBA Mimarlık Altın Madalyonu’nu aldı.

Ralph Erskine, Tange’den 6 gün önce 16 Mart 2005 tarihinde hayata veda etti.