Dünyaki doğal alanlarının ve canlı türleri neslinin, sanayi devriminden önceki zamalara göre 1.000 kat daha hızla yok olduğu; doğal alanların aşırı kullanımı sonucu, temel yaşam kaynakları olan hava, su ve toprağın kalitesinde ciddi bozulmaların gözlemlendiği şu günlerde, Doğa Derneği, Çevre ve Orman Bakanlığı ve Bileşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye Temsilciliği yetkililerinden oluşan bir ulusal komite bu yok oluşun önüne geçebilmek için “Sıfır Yok Oluş!” kampanyasını başlattı.

Türkiye’nin Doğa Fonu
Türkiye’deki canlı türlerinin kaybında 2010 yılına kadar “Sıfır Yok Oluşa” ulaşmanın hedeflendiği kampanya kapsamında oluşturulan Doğa Fonu, Türkiye’deki uluslararası öneme sahip 305 Önemli Doğa Alanı’nı korumak için kullanılacak. Koruma çalışmaları ilk aşamada en acil 10 proje üzerinde odaklanacak, fondaki finansal kaynaklar arttıkça 305 Önemli Doğa Alanı’nın tümünün korunması için projeler uygulanacak. İlk aşamada yer alan çalışmaların tamamlanması için 1 milyon 897 bin YTL’lik bir desteğin toplanması gerekiyor.

Bugüne kadar doğayı korumaya yönelik bir dizi fon küresel ölçekte başarıyla hayata geçirildi. Türkiye’nin Doğa Fonu ise bu konuda ülke ölçeğinde yapılan ilk girişim.

Doğa Derneği, Çevre ve Orman Bakanlığı ve Bileşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye Temsilciliği yetkililerinden oluşan ulusal komite, ilk aşamada başlanacak on projenin yönlendirilmesinden ve daha sonraki aşamalarda yürütülecek proje konularının belirlenmesinden sorumlu olacak. Fona yapılan bağışların miktarı, ne kadar kaynağın hangi projelere harcandığı ve projelerin sonuçları düzenli olarak Internet üzerinden duyurulacak.

Türkiye'nin Önemli Doğa Alanları
Bugüne kadar Türkiye'de tanımlanmış 266 Önemli Doğa Alanı bulunuyor. Bu alanlar toplam 14 milyon 894 bin 169 hektarlık bir alanı kaplamakla birlikte (Türkiye yaklaşık yüzölçümünün yüzde 19'unu) bunun yaklaşık yüzde 80'inin henüz hiçbir koruma statüsü yok ve korunan alanlar da etkili bir şekilde yönetilmiyor. Tüm Önemli Doğa Alanları’nın zaman içerisinde uygun bir koruma statüsüne kavuşturulması ve Avrupa Birliği'nin Kuşları Koruma Yönetmeliği (79/409/EEC)ve Habitatları ve Türleri Koruma Yönetmeliği (92/43/EEC) kapsamında Türkiye’nin de katılması gereken Natura 2000 doğal alanlar ağına dahil edilmesi gerekiyor.



Yukarıdaki harita, Türkiye'deki Önemli Doğa Alanları'nın nihai listesini içeriyor. Türkiye canlıları ve yaşam ortamları ile ilgili çalışmalar arttıkça, haritaya yeni alanlar eklenecek. Kırmızı ile gösterilen alanlarda yeryüzünde başka hiçbir noktada yaşamayan ve bu alan içinde de nesli tehlike altında olan bir ya da daha çok canlı türü bulunuyor. Son derece özel konumları gereği bu alanlar “Sıfır Yok Oluş Alanları” olarak tanımlanıyor.

Haritada aynı zamanda tam olarak hangi bölümlerinde ne tür koruma çalışmalarının yapılması gerektiği henüz tam olarak ortaya konmamış “Ekocoğrafyaların” da sınırları sunuluyor. Türkiye’deki 5 Ekocoğrafya, içerdikleri geniş ve el değmemiş doğal alanlar, zengin yaban hayatı, nadir ve endemik canlı çeşitliliği ve çok sayıda canlının geçiş yolları üzerinde olmaları nedeniyle, yeryüzünün en özel doğa parçalarından biri. Bu alanlar bir bütün olarak Önemli Doğa Alanı kriterlerini sağlasa da, sınırları çok geniş olduğundan, söz konusu bölgenin sıkı yöntemlerle korunması olanaksız.

Öncelikli 10 Proje
Komite tarafından kampanyanın hedefine ulaşabilmesi için en acil olarak müdahele edilmesi gereken 10 proje şöyle belirlendi:

1. Urfa'nın Bozkırları: Urfa bozkırlarında 100'den az ceylan kaldı. Son ceylanlar, Türkiye'nin Doğa Fonu sayesinde yaşamaya devam edecek.

2. Anadolu Parsı'nın Keşfi: Anadolu parsının Türkiye’de yaşadığı son alanlar Türkiye'nin Doğa Fonu sayesinde keşfedilecek.

3. Antalya Makilikleri: Yüzlerce bitki ve hayvan türü dünyada yalnızca Antalya makilerinde yaşıyor. Türkiye'nin Doğa Fonu Antalya’ya özgü canlıların yok oluşunu engelleyecek.

4. Son 11 Telli Turna: Son 11 telli turna Muş'taki Bulanık Ovası'nda yaşıyor. Telli turnaların geleceği Türkiye'nin Doğa Fonu'na bağlı.

5. Fokların Son Sığınağı: Akdeniz fokunun Türkiye’deki en önemli yaşam alanlarında biri İzmir - Karaburun Yarımadası. Türkiye'nin Doğa Fonu bu bölgedeki koruma çalışmalarını başlatacak.

6. Doğu Karadeniz'in Dağları: Doğu Karadeniz Dağları, Türkiye'nin doğası en zengin bölgelerinden biri. Türkiye'nin Doğa Fonu, bölgede yaşayan boz ayı, dağ horozu gibi bayrak türlerin korunmasını sağlayacak.

7. Son 200 Orkide: Türkiye'nin Doğa Fonu, dünyada sadece Batı Toroslar'da yaşayan iki orkide türünün korunmasını ve üretilmesini sağlayacak.

8. Sultansazlığı Suyunu Arıyor : Türkiye'nin Doğa Fonu, Develi Ovası'nda damla sulama uygulamalarını teşvik ederek ülkemizin en önemli sulak alanlarından Sultansazlığı’na hayat vermeyi amaçlıyor.

9. İstanbul'un Kartalları: Avrupa'daki kartalların yüzde doksanından fazlası her yıl İstanbul semalarından geçiyor. Türkiye'nin Doğa Fonu sayesinde kurulacak “Boğaziçi Doğa Evi” İstanbul’un benzersiz zenginliğini Türkiye'ye ve dünyaya tanıtacak.

10. Doğa'nın Okulu: Ankara’da kurulacak olan merkez, Türkiye doğasının tanınıp korunması için altı yaşından yetişkin çağa kadar farklı yaş grubundan insanlara uygulamalı doğa eğitimi olanakları sunacak.

Nasıl destek verebilirsiniz?
Acilen başlatılması gereken 10 proje için SMS göndererek ve bağış yaparak destekte bulunabilirsiniz.

SMS Desteği için:
“Hedef: Sıfır Yok Oluş” kampanyasını desteklemek için "doga" yazıp Turkcell ve Avea 3057’ye kısa mesaj göndererek her kısa mesaj karşılığında Doğa Fonu’na 5 YTL’lik bağış yapabilirsiniz. Gönderdiğiniz mesaj ücreti 2 kısa mesaj (20 yeni kuruş) olarak ayrıca ücretlendirilecek. Kampanyadan sadece Turkcell ve Avea Faturalı hat sahipleri yararlanabilir.

Bağışlar için:
Doğa Derneği
T.C. Garanti Bankası Mithat Paşa Şubesi (Ankara)
Şube Kodu: 763
Hesap No: 6200305

Kampanya ile ilgli detaylı bilgiyi www.sifiryokolus.org adresinden ulasabilirsiniz.