TBMM'de dün sabaha kadar süren görüşmelerde "İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti' hakkındaki yasa tasarısı, gergin olduğu gibi zaman zaman da gülüşmelerle geçti.

Muhalefetin eleştirileri sonucu Atatürk Kültür Merkezi'nin yıkılması, şimdilik kurtuldu.

CHP'nin ısrarlı baskısı ve girişimiyle, bütçesinin KİT Komisyonu tarafından denetlenmesi ve AKM'nin amacının dışında kullanılmaması koşuluyla, diğer boş parsellerin de eklenerek Kültür, Tabiat Varlıkları Kurulu kararı ve görüşleri doğrultusunda 'kültür ve sanat değeri korunarak' yenilenmesi noktasında tasarı üzerinde anlaşma sağlandı.

Görüşmeler sırasında en içerikli konuşma CHP İstanbul Milletvekili Çetin Soysal tarafından yapıldı. Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi'nin yıkılarak 'Kongre Vadisi'ne dönüştürülmesine kalkışılmasının ve AKM'nin yıkılmasının arkasında 'rant' hesapları olduğunu vurgulayan Çetin, "Bu zihniyetin sanattan ve korumacılıktan anladığı iddia edilemez" dedi.

"İstanbul rant politikalarına kurban edilemez. Bu kentin soygun ve talan düzeni ile yeşil alanları yok edilmemeli, plan tadilleri ile yoğunluklar artırılmamalıdır. Sadece asfalt, beton ve kiremitten ibaret bir kent olmamalı, görsel kirliliğe kurban edilmemelidir."

Çetin, İstanbul'un Büyükşehir Belediyesi'nden geçen imar planları ile çarpıcı veriler ortaya koydu; daha önce 'Avrupa Kültür Başkenti' seçilmiş kentlerdeki gelişmeyi anlatırken, 2008 için seçilen Liverpool'un tam dört yıldan beri hazırlandığını belirterek, bizdeki çalışmaların geç kaldığını vurguladı.

Görüşmelerin en renkli kişisi bağımsız milletvekili Kamer Genç'ti; CHP ve DSP'liler kadar kürsüye çıktı... Yasadaki 'sakat' konuları eski bir parlamenter olarak eleştirdi, önergeler verdi.

Zaman zaman AKP'lileri kızdırdı, "Sizin zamanınızda İstanbul'un kimyası bozuldu" dedi. DSP'li Hasan Macit, "Yıkıcılık size yakışmıyor" derken, eski Bakan Atila Koç'un AKM'nin masrafları konusunda kamuoyunu yanıltan bilgiler verdiğini söyledi.

En çok tartışılan konu da Avrupa Kültür Başkenti ile oluşturulacak kurumun yönetimi, mali kaynakları ve idari yönetimi üzerindeki endişeler oldu: Şeffaf olunacak mı; ihaleler nasıl yapılacak? Yönetim bürokrasiye boğulacak mı; STK'ların rolü ne olacak? Büyükşehir, Özel İdare, İSO ve İTO buraya nasıl kaynak aktaracak? İstanbul'un 'yenilenmesi' ile ilgili hazırlıklar için 200 milyon dolar yetecek mi?

Bu konuda çok şey söylenebilir... Ama sonuçta muhalefetin bastırması sonucu bir uzlaşı sağlandı. Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, 12 saat süren bu yorucu çalışmanın "İstanbul ve Türkiye için çok önemli olduğunu" söyleyerek teşekkür etti.

Sanatın ayıbını önledik
'Avrupa Kültür Başkenti' yasası ile bir 'ajans' kurulacak; yönetimi bakanlık, vilayet, büyükşehir ve iki STK'dan oluşan bir yönetimden oluşacak. Danışma Kurulu ve Yürütme Kurulu'nun kimlerden oluşacağı daha sonra ilan edilecek. Gelir kaynakları da Büyükşehir, İl Özel İdaresi İTO, İSO ile devlet ve bakanlık fonlarından karşılanacak. Ayazağa'da inşaatı yarım kalan Kültür Merkezi ile Rami Kışlası'nın İstanbul Kütüphanesi ve Kültür Merkezi'ne dönüştürülmesi projesi de yasaya dahil edildi. CHP Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu'na göre "Türkiye'nin bir ayıbını engelledik. Bakanın son andaki anlayışı ile bir sanat eserinin TBMM kararıyla yıkılmasına engel olduk."