İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı, modern bir çöp depolama sistemi için Avrupa'ya heyet gönderecek
Yeni Asır'ın Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisi'yle ilgili "Patlamasını mı bekliyorsunuz" başlığıyla manşetten yayınladığı "ikinci dehşet raporu" kamuoyunda yankı uyandırırken, İzmir Büyükşehir Belediyesi Harmandalı çöplüğünü kapatma kararı aldı. Çöplükle ilgili sorunların çözümü için Harmandalı'da atık depolamanın bitirilmesi gerektiğini belirten Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, bunun yerine Avrupa'daki modern katı atık bertaraf tesislerinin bir benzerini İzmir'de de kuracaklarını açıkladı. Kocaoğlu, kalıcı çözüm bulunana kadar Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisi'nin yarattığı sorunların çözümü için de çalışmalarda bulunduklarını ifade etti.
Kocaoğlu, yeni bertaraf tesisinin kuruluş çalışmalarıyla ilgili Büyükşehir Belediyesi, İZSU, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin bulunduğu bir heyet oluşturduklarını açıkladı. Kocaoğlu, heyetin Kasım ayı sonlarında bu alanda en gelişmiş teknolojiyi uygulayan ülkelerde çöp depolama ve bertarafı konusunda bir araştırma gezisi gerçekleştireceğini ifade etti.
Rapor hazırlanacak
Heyetin incelemelerinin ardından yeni kurulacak tesisle ilgili vereceği raporun kendilerine yol gösterici olacağını belirten Kocaoğlu, "İzmir'in 28 yıllık birikmiş bir çöp sorunu bulunuyor. Harmandalı'nda bir sıkıntı olduğu biliniyor. Bu sorunu kalıcı biçimde çözmek istiyoruz. Bunun için Harmandalı'nın bir çöp depoloma alanı olmaktan çıkarılması gerekiyor. Avrupa'da olduğu gibi atıkların doğrudan yok edilmesiyle ilgili bir sistem arayışı içindeyiz" dedi.
Oluşturdukları heyetin yurt dışına yapacağı geziyle ilgili planlamanın Büyükşehir Belediye Meclisi'nce de onaylandığını ifade eden Kocaoğlu, atıkların bertarafıyla ilgili olarak çeşitli teknik önerilerin gündeme geldiğini kaydetti. Kocaoğlu, "Çöpün yakılması, başka biçimde yok edilmesi ya da geri dönüşümünün sağlanması üzerine çeşitli metodlar var. Teknoloji hızla gelişiyor. Biz kent açısından en temiz, en kazançlı, en yeni teknolojiye sahip çözümü seçmeyi amaçlıyoruz" diye konuştu. Kalıcı çözüm bulunana kadar Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisi'nin yarattığı sorunların çözümü için de çalışmalarda bulunduklarını belirten Kocaoğlu, Harmandalı'ya 28 ilçeden günde 300'den fazla kamyonla çöp geldiğine dikkat çekti.
Plan nasıl işleyecek?
Büyükşehir Belediyesi yetkililerinden alınan bilgiye göre, Kocaoğlu'nun Harmandalı'nın kapatılması ve yeni tesis kurmasıyla ilgili planı şöyle işleyecek:
Oluşturulan 15 kişilik heyet, yurtdışı gezisinin ardından bir rapor hazırlayacak. Hem yeni tesisin kuruluşu hem de Harmandalı çöplüğünün nasıl değerlendirileceği bu rapor doğrultusunda belirlenecek. Heyet, yapacağı yurtdışı gezileri dönüşünde hazırladığı raporu Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu'na sunacak.
Eldeki bu veriler ışığında, evsel atıkların bertarafı için kompost ya da yakma yönteminden biri tercih edilecek ve tesis buna göre kurulacak. Yerin belirlenmesinin ardından yeni tesis kurulunca da Harmandalı'nda uzun yıllardan bu yana devam eden depolama işleminden vazgeçilecek. Yeni tesis için şu an üzerinde daha fazla durulduğu belirtilen yakma yönteminde karar kılınması halinde kentin çeşitli yerlerinden gün içinde gelen 2 bin tona yakın evsel ve tehlikeli atık yaklaşık 700-800 derece sıcaklıkta yakılacak. Dünyadaki örnekleri göz önüne alındığında yakma sırasında ortaya çıkacak olan ısıdan elektrik üretimi de söz konusu olabilecek.
Kompost yönteminde karar kılınması halinde ise, çöpler ayrıştırılacak. Evsel atıklardan gübre üretimine yönelik bir tesis kurulacak. Tesisle ilgili ayrıntılar önümüzdeki süreçte netleşecek.
Harmandalı toprakla örtülecek
Harmandalı Çöp Deponi Alanı da yeni tesisin kurulmasının ardından gaz çıkışını sağlayan 11 adet bacaya yenileri eklenerek üzeri toprakla örtülecek. Katı atıklar kontrol yönetmeliği çerçevesinde üzeri toprakla örtülen çöp deponi alanında 20 yıl süreyle hiçbir faaliyet yapılamayacak. Söz konusu alan için hazırlanacak olan peyzaj projeleri hayata geçirildikten sonra alan yeşillendirilecek ve korumaya alınacak.
Sorunları en aza indireceğiz
Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisi'nin işletmesinden sorumlu İZSU ile Büyükşehir Belediyesi yetkilileri de tesiste şu anki durumun iyileştirilmesine yönelik yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi. Tesisin rehabilitasyonu için bir proje hazırlandığını ifade eden yetkililer, tesise 3 kilometreyi aşan bir yağmur kuşaklama kanalıyla, çöp sızıntı suyu için direnaj kanalları inşa edildiğini ifade etti. Yaşanan sorunlara karşın İzmir'in Türkiye'deki hemen tüm illerden daha modern bir katı atık depolaması gerçekleştirdiğini öne süren yetkililer, geçtiğimiz haftaki yağmurda yaşanan sorunun tekrarlanmayacağını vurguladı. Yetkililer, "Bu çok şiddetli bir yağmurdu ve bu nedenle geçici bir sorun gerçekleşmiş olabilir. Ancak, çöp sızıntı suları şehir kanalizasyonuna bağlandı ve bu pis suyun doğrudan Çiğli Arıtma Tesisi'ne gitmesi anlamına geliyor" dedi.
Tıbbi, endüstriyel ve evsel atıkların çöplükte ayrı ayrı depolandığını vurgulayan yetkililer, zemin geçirimsizliği için de tabana sentetik malzeme kaplandığını ifade etti. Harmandalı çöplüğünden kaynaklanan sorunların entegre bir yöntemle çözülebileceğini kaydeden yetkililer, en somut ve kalıcı çözümün yeni bir bertaraf yöntemi bulunmasıyla gerçekleşeceğine dikkat çekti.
Ömrünü bitirdi
"Dehşet veren rapor" başlığıyla Harmandalı Çöplüğü'nün bir bombaya dönüştüğünü duyuran Yeni Asır'ın 1.5 yıl önceki haberinin ardından hiçbir önlem alınmazken, ikinci bir dehşet raporu geldi. İl Çevre ve Orman Müdürlüğü'nün hazırladığı son rapor da geçtiğimiz Pazar günü Yeni Asır Gazetesi'nde "Patlamasını mı bekliyorsunuz" başlığıyla manşetten yayınlandı. Müdürlüğün geçtiğimiz aylarda hazırladığı rapordan, 2020 yılına kadar çöp depolama ihtiyacını karşılaması umulan Harmandalı'nın ömrünü bitirdiği ve patlamaya neden olacak metan gazı birikimi olduğu sonucu çıktı. Çöp dağlarının kaydığı, metan gazı için toplama bacalarının bulunmadığı belirtilen rapor, bilim adamları tarafından "Çöplük patlayabilir" diye yorumlandı. Adeta bir bombanın üzerinde oturan Harmandalı beldesinde 4 bin kişi yaşarken, yeni hazırlanan raporda şu eksikliklere dikkat çekildi:
Depolama yapılmış alanların büyük bölümünde gaz toplama bacaları yok.
Biogaz tesisleri çalışmıyor
Geri dönüşüm ve toplama-ayırma tesisi faaliyette değil.
Çöp dağlarında çökmeler, kaymalar var
Çöpten sızan sular açıktan akıyor.
Alanda başı boş köpekler dolaşıyor.
İşletme konusunda ciddi problemler yaşanıyor
Çöp depolama alanı toplu konutlara çok yakın