Milliyet'in "Tarihini gömen ülke" manşetiyle duyurduğu Sultanahmet'teki Büyük Saray kalıntıları üzerinde yapılan inşaat çalışmalarının kaçak olduğunun, yaklaşık 20 gün önce İstanbul Arkeoloji Müzesi uzmanları tarafından tespit edildiği anlaşıldı. Uzmanlar, konuyla ilgili bir rapor hazırlayıp, Koruma Kurulu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Eminönü Belediye Başkanlığı ve Tarihi Çevreyi Koruma Müdürlüğü'ne ihbarda bulundu.

İstanbul Arkeoloji Müzesi'ne Büyük Bizans Sarayı kalıntılarının bulunduğu yerde kaçak kazı yapıldığı telefonla ihbar edildi. 22 Ekim 2007'de Arkeoloji Müzesi uzmanları ihbarın yapıldığı araziye gitti. Uzmanlar, 23 Ekim tarihli raporlarında gördüklerini şöyle anlattı: "Eminönü Sultanahmet Mahallesi Serin Sokak'ta bulunan Tarım İl Müdürlüğü'nün bulunduğu araziye gidilmiştir. Yerinde yapılan incelemede oldukça geniş bir parsel içinde Bizans ve Osmanlı mimari kalıntıları ve yığma tuğla betondan yapılmış eski binalar bulunduğu görülmüş olup alanın Büyük Saray yapısının devamı niteliğinde olduğu bilinmektedir.

Parsel zemini denize eğimlidir ve kot farkı vardır. Parselin deniz tarafında hali hazırda sürmekte olan üç katlı inşaat faaliyeti bulunmaktadır. Parselde kısmi kazı yapıldığı, parsel içinde bulunan kazı toprağından anlaşılmıştır. İnşaat Büyükşehir Belediyesi tarafından Hassa İnşaat Mühendislik şirketine verildiği öğrenilmiştir. İnşaatta bulunan yetkiliye gerekli inşaat ruhsatı ve Koruma Kurulu kararı sorulduğunda kendisinde mevcut olmadığı söylenmiştir."

Yetkili kurumlara bildirildi
Uzmanların raporu 26 Ekim'de üst yazıyla 4. No'lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'na, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne, Eminönü Belediye Başkanlığı'na ve Tarihi Çevreyi Koruma Müdürlüğü'ne gönderdi. Yazıda, Koruma Kurulu'nun vereceği karar doğrultusunda işlem yapılabileceği belirtildi.

Prof. Eyice: O bina Osmanlı'dan kalma
İstanbul ve Bizans tarihi üzerine uzman sanat tarihçi Prof. Dr. Semavi Eyice de şunları kaydetti: "Yıllar önce Tarım İl Müdürlüğü misafirhanesinin bulunduğu yere gitmiştim. O bina Osmanlı döneminde aygır deposu olarak kullanılmış. Daha sonra misafirhane yapmışlar. Ancak o binanın altı çok önemli. Almanlar 1917'de orada arkeoloji çalışmaları yapmış. Bunları 1930'lu yıllarda yayınladılar. Altında Bizans Saray Kilisesi olduğunu ileri sürdüler.

Daha sonra bizde de orayla ilgili yayınlar yapıldı. Hatta bir tanesinde orada Sokullu Mehmet Paşa'nın konağı olduğu ileri sürüldü. Orası kot farkından dolayı set şeklindedir. Üst tarafında da bir tekke vardı, yıkıldı."

İzinsiz hiçbir şey yapılmamalı
Arkeoloji Müzesi uzmanları şöyle dedi: "Büyüksaray'ın uzantısı orada. Mozaik Müzesi ve Hipodrom hemen yanında. Burada yapılacak her türlü kazıdan müzenin haberi olması gerekir. O bölümde imparatorun yeraltı geçitleri ile hipodroma gittiği söylenir. Yani yeraltı dehlizlerinin olduğu söylenir. Burası tarihin göbeği. Koruma Kurulu kararı olmadan hiçbir şey yapılmamalı."

Belediye: Bina tarihi değil
Milliyet'te "Tarihini gömen ülke" manşetiyle günverilen haberde, Bizans Sarayı kalıntıları üzerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin sosyal tesis projesi kapsamında restoran yaptırdığı anlatılıyordu. Haber üzerine Belediye'den dün şu açıklama yapıldı: "Habere konu olan yapı, geçmişte betonarme olarak inşa edilmiş olup bir tarihi özellik taşımamaktadır. Binanın üzerine teras katı eklendiği, tarihi yapının çimentoyla kaplandığı ve surlara yeni kapı açıldığı yönündeki bilgiler de doğru değildir."