İstanbul'daki AKM binasının "yıkılmak istenmesi" ülke gündemindeyken, "aynı tehdit" altındaki "Antakya Adliye Binası" nın feryadını duyan bile olmadı...

Oysa tıpkı AKM gibi öncelikle "simge" değeri var ve her yönüyle Cumhuriyetin Antakya'daki "kentsel mirası" ...

Mimarlar Odası' yla birlikte duyarlı yerel basın ve sivil kuruluşlar, toplumsal belleğin bu "çok özel tanığı" nı yok etmek isteyenlere karşı "mücadele" ediyorlar ama "ulusal destek" ten yoksunlar...

Çünkü yıllardır yakınılan, İstanbul merkezli "büyük medya" nın Anadolu'ya ilgisizliği hâlâ sürüyor... Antakyalılar da soruyor: "Bu emektar kamu binamızın talihsizliği, İstanbul'da olmaması mıdır?.."

Özellikle Hatay' ın Cumhuriyet tarihimizdeki çok özel yerinden ötürü aynı geçmişi simgeleyen binalar bu kentte daha bir anlam kazanıyor. Mimarlar Odası Şube Başkanı Abdülgani Mazmanoğlu diyor ki: "Bu kenti yönetenlerin, sadece Antakyalılara değil tüm ulusa ait bir Cumhuriyet değerini yok etmeye hakları var mıdır?"

Mazmanoğlu'nun "değer" vurgulaması ne kadar da önemli...

Hatay 1939'da Cumhuriyete katıldığında, Ortadoğu'daki aşiret dünyasında kalmak yerine Anadolu'daki "çağdaş hukuk devleti" nin bir "il" i olmayı yeğledi. Adalet Binası da işte bu tarihsel kucaklaşmaya "en değerli armağan" lardan biri...

Ne var ki kent yönetimine egemen olan "değerbilmez" lik öylesi "olağanüstü" boyutlarda ki "tarih" e "arsa" olarak bakan 15 Ekim 2007 tarihli belediye meclisi kararı da "olağanüstü" toplanılarak alınmış... Bu "olağanüstü acele" ciliğin nedeni, mimarların Adana Koruma Kurulu'na "binayı kültür mirası olarak güvenceye alın" diye başvurmuş olmaları.

İşte bu girişimi de "etkisiz" kılmak için belediye meclisi adeta "yıkım toplantısı" na çağrılıyor. Dahası, yeni adliye binasına arsa bile ayrılırken, "eski" sinin yerine "çok katlı otopark" yapılması uygun görülüyor!..

'Şehircilik uzmanı' mı?
Bütün bunlar için Belediye Başkanı Mehmet Yeloğlu' nun gerekçeleri ise her yönüyle "özrü kabahatinden büyük" cinsinden...

"Resmi daireleri şehir dışına taşıyacağız" diyen başkan, aslında hiç de uygun olmayan bu fikrini hangi şehircilik uzmanına danıştı?

Örneğin, yıllarını bu kente adayarak en birikimli "Antakya uzmanı" olan Prof. Ataman Demir' in, aynı bina için Mimarlar Odası'nın "kent müzesi ve sergi sarayı" önerisini desteklemesine; hatta "Bütün arşivimi de bağışlarım..." demesine neden aldırmıyor?

Dev süpermarketlere mahalle aralarında bile izin verilirken, kent yaşamıyla bütünleşmiş toplumsal hizmetlere ait kamu binalarındaki "devlet-vatandaş buluşması" nı sanki "sakıncalı" ymış gibi kent dışına göndermek hiçbir mantığa uymuyor...

Üstelik "uygulama" da öncelikle, bir Cumhuriyet mirası yok edilerek başlıyor! Başkanın kat otoparkı savunması ise daha bir garip... "Trafiğe kapatacağız" dediği Atatürk Caddesi'ndeki adliyenin yerine herhalde "yayalar" için(!) tasarladığı otomobil binasıyla bakın nasıl övünüyor: "Apartman görünümünde olacak..." (Atayurt-16 Ekim 07)

Oysa Antakya, dünyaca ünlü "tarihsel kent kimliği" ni işte bu kişiliksiz "apartman sevdası" yla yitirdi. Geçmişin karakterli mimarisinden ilham almak yerine, kültür yoksunu tekdüze apartmanlaşmayı sürdürmek, nasıl bir "muhafazakâr" lıktır; anlayan beri gelsin...

Mimarlar Odası Hatay Şubesi İl Sağlık Müdürlüğü, Endüstri Meslek Lisesi, Arkeoloji Müzesi gibi cumhuriyet mimarlığının diğer örneklerini de "kültür mirası" saymalarını Adana Koruma Kurulu'ndan talep etmiş...

Diğer kentlerdeki, aynı dönemlere ait diğer binaların korunmaları girişimleri ise yurt düzeyindeki Mimarlar Odası birimlerince sürdürülüyor... Türkiye'nin "onur abideleri" olan bu değerlere ulusça sahiplenilmesi için, öncelikle Koruma Kurulları' yla birlikte Kültür ve Turizm Bakanlığı' nın da aynı çabaya "teşekkür" ederek "destek vermeleri" gerekmiyor mu?