Paris, çok büyük görünen küçük bir kenttir. Çünkü “intro muros” yani eskiden var olan surlar arası diye adlandırılan ve 75 posta koduyla başlayan 20 bölgeye ayrılan şehir, 10 bin 540 hektar yüzölçümlü bir yerleşim alanına karşılık, yüzyıldır artmayan (ya da artırılmayan) nüfusuyla son sayıma göre 2 milyon 144 bin 700 kişi tarafından “mesken” tutulur. Paris’i çevreleyen ve nüfusu 9 milyona ulaşan banliyö kentlerinden her gün 5 milyon insan Paris’e gelir, çalışır ve gece banliyölere döner.

2,5 milyonluk Paris, her gün gelip giden 5 milyon çalışan dışında her yıl ortalama 20 milyon turisti ağırlar. 2006 yılı turist sayısı 21 milyon 700 bine ulaşmıştır.

Başka bir deyişle, küçücük Paris’i ziyaret eden turist sayısı bütün Türkiye turist sayısının iki katıdır.

İstanbul, görüntüsü ve nüfusuyla çok büyük bir kenttir. 5 bin 512 kilometrekare yüzölçümüyle nüfusu tahminen 11 milyon olup, rivayete göre 14 milyona vurmak üzeredir. Evrensel şehircilik mantığına göre en azından iki ayrı “il” idaresine ayrılması gereken bu muhteşem şehir, iktidarını genişletmek hırsıyla yönetilmesi olanaksız uzaklıkları sınırlarına katan çapsız zekâlar sayesinde obezleştirilmiş, altyapısı nüfusu da, rant yapılaşmasını da taşıyamaz hale gelmiş, hantal ve tıknefestir.

İstanbul, sakil gösteriş merakları dışında hiçbir kent kültürü ve zaten herhangi bir kültür birikimi olmayan yöneticilerin keyfiyetinde bu yıl “çok arttı” diye sevine sevine hepi topu 5 milyon 400 bin turist ağırlamıştır. Yani dört kat büyük olduğu Paris’ten dört kat azını.

Kendisini “biraz mimar” olarak tanımlayan İstanbul BŞB Başkanı, bu sütunda yıllardır konu ettiğim bir “yare”ye ilaç olmak için kolları sıvadı ve sokaklara levha, kapılara numara takmaya başladı. Niyet, vallahi iyi. Üstelik, sokak levhalarının dizaynı da ne yaptığını bilen zevkli insanlar, Bülent Erkmen ve Aykut Köksal’a hazırlatılmış, o da güzel. Gel gör ki, levhaları herhalde Bülent ve Aykut beyler tek tek yazacak değil, takacak da değiller, işte işler bu noktada karışmış. Levhaların yazım, basım ve takım durumları, yani uygulama hangi “taşekafaron”a verildiyse, izan ve imla hak getire denilmiş, ama hak getirmeyince kültür, nereye sürsün düldül:

Nuru Ziya Sokak, olmuş size Nur-i Ziya...

Çiftevav Sokak, Çiftevay Sokak olaraktan naralanmakta...

Kâşane Sokak, Keşhane Sokak diye, kafayı bulmak isteyenlere yol gösteriyor...

Ama en acısı, Latinceden Türkçeye tıp sözlüğünün dil ustası Doktor Nurettin Ali Berkol’un başına gelenler.

“Dr. Nurettin Ali Berkol Çıkmazı”, “Nr. Ali Berkol Çıkmazı”na dönüşerek, biçare hekimin doktorluk unvanı numaralandırılmış, adı da sünnet edilmiş.

Bunlar sadece benim gördüklerim, kimbilir daha neler, neler var.

İstanbul’un Belediye Başkanı “biraz mimar” olunca, eh, taşekafaronları da “biraz cahil” çıkıyor bittabi. Ama bak, hece kesmek konusunda hiç hata yapmamışlar. Şöyle ki: Dudu Odaları Sokağı “Dudu Oda-ları Sokağı” diye yazılmış. “Büyük Parmakkapı”, parmağının yarısı ayrılıp (zafer işareti yapıyordu herhalde) “Büyük Par” ve “Mak Kapı” diye açılmış sizlere. Daha neler var, neler...

Geçen gün dolaştım, bazı levhalardaki yanlışları düzeltmişler. Örneğin durup dururken “şeyh”likle taltif edilen “Şehbender Sokak”, aslına kavuşmuş. Dudu Oda-ları da sökülmüş, daha yenisi konulmamış.

Zaten konulsa ne olacak?

Çünkü sokakların ismini doğru yazamayanlar, levhalarını da doğru yere çakacak değiller. Sokak levhalandırması, sokağın başında, sonunda ve her kavşakta yapılır. Oysa İstanbul’da, bir sokağın başına koyuyorlar, bitiyor. Daha çok bekleriz, “kahveciden sağa dön, kebapçıyı karşına alıp sola sap” tarifelerinin kadük olmasını.

Biraz cahil ve biraz mimar, tabii ki herşeyi biraz eksik, biraz çarpık yapar.