İstanbul Teknik Üniversitesi 19-20 Kasım tarihlerinde düzenlediği bir çalıştayda, az katlı betonarme binaların olası bir depremde toptan göçmemesi için ucuz ve kolay bir güçlendirme yöntemi tanıttı.

İstanbul Teknik Üniversitesi'nin Yapı ve Deprem Mühendisliği Laboratuvarı (STEEL) ve Avrupa Yapı Değerlendirme Laboratuvarı'nın (ELSA) işbirliği ile düzenlediği "Az Katlı Binaların Toptan Göçmesini Engellemek için Önlemler" adı altında 19-20 Kasım tarihlerinde İTÜ Ayazağa Yerleşke'sinde bir çalıştay düzenledi. Bu çalıştayda ülkemizde yeterli deprem güvenliğine sahip olmayan az katlı betonarme binaların, mevcut güçlendirme yöntemlerine ek olarak binanın toptan göçmesini engelleyecek yeni yaklaşımlar tanıtıldı.

Çalıştayda ayrıca toptan göçmenin önlenmesi için yapılacak iyileştirme uygulamalarının öğretilmesi, ekonomik olarak uygulanması, bunun yasal ve eğitim boyutu ile sosyal yönleri tartışılarak bir acil eylem planı önerildi.

Çalıştay'ın açılış konuşmasını yapan İTÜ Rektörü Prof. Dr H. Faruk Karadoğan olası deprem beklentisi ve binaların güçlendirilmesi ile ilgili özetle şöyle konuştu: "Gelecek 30 yıl içinde Marmara Bölgesi'nde 7 şiddetinde bir depremin olma olasılığı %62 dolayındadır. İstanbul, İzmit, Tekirdağ, Bursa ve Adapazarı gibi büyük ölçüde sanayileşmiş kentlerin içinde bulunduğu bu bölge, ülkenin gayri safi milli hasılasının %25'ini üretiyor. Bu bölgede risk altında bulunan toplam konut ve iş yerlerinin sayısının yaklaşık 3 milyon civarında olduğunu düşünüyoruz."

Az katlı ve düşük maliyetli binaların depreme dayanıklılığı konusunda çok büyük kuşkularının olduğuna dikkat çeken Prof.Karadoğan, bu binaların tümüyle çökmesini engellemek için yan yük direnci sağlayacak bazı yaklaşımlar geliştirdiklerini ve bu sayede can ve mal kaybının minimumda tutulabileceğini belirtti.

Esnek Perde Duvarlar
Prof.Karadoğan bu yaklaşımı şöyle tanıttı: "Mevcut güçlendirme teknikleri genellikle sabit perde duvarlara müdahale edilmesi şeklinde ortaya çıkar. Ancak sabit perde duvarlara müdahale, binanın toplam esnekliğini azaltır. Bunun yerine esnek perde duvar uygulanırsa, beklenilen deprem kuvveti azalır ve inşaat maliyeti geleneksel perde duvar inşaatının altında kalır. Bu perde duvarlar, binanın içinde olacağı için burkulma riski minimal düzeyde kalır. Bu amaçla eğitilmiş bir mühendis mevcut binanın planını inceler, toprak koşullarını kontrol eder. Daha sonra olası perde duvarların olası yerini tespit eder. Bunlar her katta, birbirlerinin üzerine gelecek şekilde, tepeye kadar inşa edilir. Perde duvarlar ya çevresindeki kolon ve kirişlere entegre edilmiş, yerinde dökülmüş güçlendirilmiş betonarme duvarlardır; ya da laboratuvarlarda geliştirilmiş ve test edilmiş tekniklerden biri yardımıyla, yapısal duvarlara modifiye edilmiş yapısal olmayan bölme duvarlardır."

Ekonomik gücü olan kişilere ait evlerin, mali sorunlar çözümlendiği ölçüde, geçerli deprem yasalarına göre güçlendirilebileceğine dikkat çeken Prof. Karadoğan, ucuza çıkartılmış milyonlarca konutun veya prefabrike fabrikanın toptan göçme tehlikesine karşı kesinlikle güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Karaoğlan'a göre büyük kentler, zaman geçirmeden daha küçük parçalara bölünerek, tüm gerekli yasal önlemlerin alınmalı.