Karadeniz sahili boyunca deniz doldurularak yapılan otoyol 4.2 milyar dolar harcanarak tam 20 yılda bitti ancak...

Ancak yolun yapımına itiraz edenler haklı çıkacak gibi gözüküyor. Çünkü Karadeniz yolunu geri alıyor. Yol her fırtınada kullanılamaz hale geliyor.

Geçen Nisan’da Erdoğan tarafından açılan Karadeniz Sahil Yolu’nda sorunlar bitmiyor. Yolun bazı kesimlerinde Karadeniz’in hırçın dalgaları dolgu alanları yerle bir ederken, kimi yerlerde ise fırtınalı havalarda dalgaların yola attığı taşlar güvenli sürüş imkanını ortadan kalkıyor. Giresun’un Espiye-Tirebolu arası deniz tarafından iki kez yutuldu. Artvin’in Hopa-Sarp arasındaki yol ise dalgalar nedeniyle 4 kez yıkıldı. Geçen hafta ise Rize Çayeli Geçişi dalgalar yüzünden 2 kez trafiğe kapatılmak zorunda kaldı.

Doğa intikamını alıyor
“Deniz dolgusuyla yol yapılırsa doğa intikamını alır” diyen Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Fakültesi eski dekanı Prof. Dr. Cengiz Eruzun, denizin sahil yolunu alacağını baştan beri söylediklerini belirtti. Eruzun, “Kimse bizi dinlemedi. Bu yol ihtiyaçtan yapılmadı. Burası için en ucuz yol deniz yolu ulaşımıydı. Buraya varolan seferleri de iptal edip karayolu yapmak sömürü düzeninin parçasıdır” dedi. Cengiz Eruzun, “Yol baştan beri yanlıştı. Madem yol yapılıyor kıyıdan değil de dağ tarafından tünellerle geçsin dedik. Maliyet artıyor diye kabul etmediler. Aslında yolun uzunluğu yarıyarıya kısaldığı için maliyeti azalıyordu. Müteahitler daha çok para kazansın diye yolu uzattılar. Bilimsel veriler ışığında söylediğimiz hiçbir şeyi dikkate almadılar” ifadesini kullandı.

1995 yılından beri Karadeniz Sahil Yolu’nun yanlış olduğunu ısrarla anlatmaya çalıştıklarını belirten Prof. Dr. Eruzun, “Biz bu yolda avukat arkadaşımız Cihan Eren’i kaybettik. Bu yol için onu vurdular. Çirkin bir yol olacak dedik, dinletemedik. O yüzden Karadenizlilere müstahaktır” diyor.

Dalganın boyu, yoldan yüksek
Karadeniz Sahil Yolu yapılırken mühendislik ilkelerinin de gözardı edildiğini söyleyen Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) İnşaat Mühendisliği Bölümü Ulaştırma Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Fazıl Çelik ise “Karadeniz’de dalga 5-6 metre. Ama dolgunun boyu 4-5 metre. Birçok yerde dalgalar kumu ve çakılı yola savuruyor. Her şeyin ötesinde orada akıp giden yol için büyük bir tehlike. Bu yolun ne yol emniyeti var ne can ne de mal” dedi. Bazı yerlerde bunu önlemek için beton duvarlar inşa edildiğini anlatan Prof. Dr. Çelik, “Ama daha yüksek dalgalarla nasıl başedecekler. Yolun çok büyük bir bölümü Karadeniz’in büyük ve hırçın dalgalarına doğrudan maruz kalıyor” diye konuştu.

Ucube bir yol yaptılar
Doğu Karadeniz’in boydan boya ezilip geçildiğini söyleyen Prof. Dr. Çelik sözlerini şöyle sürdürdü: “Çok yüksek maliyetli çok çarpık bir yapılaşmaya gidildi. Mesela Ordu Bolaman virajları örneğinde olduğu gibi birçok yerde çok daha ekonomik ve fonksiyonel alternatifler vardı. Ama bütün mühendislik ilkeleri bir tarafa bırakıldı, bir tarafı deniz bir tarafı meskun mahal olan ucube bir transit trafik koridoru oluşturuldu. Kıyı yerleşimlerinin önüne utanç duvarı çekildi.”

Bu parayla 3-5 yol daha yapılırdı
Projeyi kucaklarında bulduklarını açıklayan Başbakan Erdoğan’ın, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası’ndaki konuşmasında; “Sadece eskalasyon kayıplarıyla 3-5 Karadeniz Sahil Yolu yapabilirdik; ülke böyle batırıldı!” derken, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın, “Denize paralel yol yapmak akılsızca... Proje, Karadeniz’in eşsiz tabiatını bozmuştur... Kuzey-güney kanadını tamamen öldürüyorsunuz... Proje bittikten sonra hattın bakımını yapmak daha da büyük külfet oluşturacak... Bakım için daha büyük bir kaynağa ihtiyaç var... Karadeniz Sahil Yolu yerine, o dönemde üç farklı projenin çok daha az maliyetle hayata geçirilme imkanı vardı...” ve Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe’nin “Bu projeyi yapanların eli kırılsın!” açıklamalarını hatırlatan Prof. Dr. Çelik, “Artık burası Karadeniz değil Kaya-Deniz” dedi.

Aynı yolu deniz iki kere yuttu
Güzergah tespitinde devletin değil, rantiyenin sözünün geçtiğini söyleyen Prof. Dr. Çelik, “Espiye-Tirebolu arasındaki bölgede yol dağlara sapmadan üçte bir fiyatına arkadan geçirilebilecekken kumsallar doldurularak yapıldı. Ve o yol bugüne kadar iki kez deniz tarafından yutuldu. Dış kredi ile 1997’de başlatılan inşaatın 1998’de tamamlanan 8 kilometrelik Espiye tahkimatını, 20 Şubat 1999 deniz fırtınası silip süpürdü. Yenilenen tahkimat 2002’de tekrar tahrip oldu. İşletmeye açılmış bulunan yolda bugün de tahkimatın yarısı kayıp. Hopa-Sarp Sınır Kapısı arasındaki deniz tahkimatı, dalgalarla, 4 kez yıkıldı ve yol, 4 kez ihale edilerek yeniden yapıldı. 25 tonluk tahkimat taşları bile azgın karayel fırtınaları karşısında saman çöpü gibi savruldu” dedi.

Rakamlarla Karadeniz Sahil Yolu
542 kilometrelik Sahil Yolu, Samsun’dan Sarp Sınır Kapısı’na kadar uzanıyor. İlk ihalesi 1987’de yapılan yol 20 yıl sonra açılabildi. 27 kilometre uzunluğunda 263 köprü, 41 kilometre uzunluğunda 12 tek tüp tünel, 18.5 kilometre uzunluğunda 20 çift tüp tünel yer alıyor. 6 il, 63 ilçe, 17 bucak, 9 liman, 2 havaalanından geçiyor.

Bu tabloya komİk açIklama
Karadeniz’de geçen haftalarda Çayeli Geçişi dalgalar nedeniyle ikinci kez kapandı. Bununla ilgili olarak da Karayolları 10. Bölge Müdürü Murat Boydaş, inceleme başlattıklarını açıklayarak, “Mutlaka çaresini bulacağız. Dalga yüksekliği hesaplanamadığı için sorun olmuş olabilir” dedi.

Sırada su baskınları var
Bu yol yüzünden yerleşim merkezlerinin sel baskınlarına da maruz kaldığını anlatan Prof. Dr. Çelik, “En bariz örneği Sürmene ve Rize tarafından yaşanıyor. Yüksek yol dolguları baraj görevi yapıyor, yoğun yağışla birlikte gelen toprak, kum, çakıl sıfır eğimli menfezleri tıkıyor. Bu mefezlerin içine iş makineleri giremediği için de temizlenemiyor. Seller meydana geliyor. Ve bunlar yaşanacak da” dedi.

İşimiz T dalga kıranlarına kaldı
Zaman zaman fırtına nedeniyle yola zarar gelmesini beklediklerini, ancak bu sıklıkta olmasını beklemediklerini belirten Bölge Müdürü Murat Boydaş, sahil yolu boyunca denize yapılan T mahmuzlarına (dalgakıranlar) güvendiklerini belirterek, “T mahmuzların yapıldığı yerlerde zamanla kumsal oluşacak, böylece deniz derinliği azalacağı için dalgalar kıyıya varıncaya kadar etkisini kaybedecek. Ancak bu faydaların görülebilmesi için birkaç yıl geçmesi gerekiyor” diyor. Karadeniz Sahil Yolu’nun dünyanın en uzun sahil yolu olduğunu belirten Boydaş, zaman zaman sorun meydana gelmesinin de doğal olduğunu savunuyor.