İzmir Limanı özelleştirmesinde, Danıştay'dan imtiyaz sözleşmesine yönelik görüş beklenirken, Galataport'ta ikinci kez ihaleye çıkabilmek için Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nun onayı bekleniyor.

Derince Limanı da ihale lehine sonuçlanan teklif sahibiyle sözleşme imzalanmasını bekliyor. Özelleştirme hazırlıkları süren Samsun ve Bandırma limanlan da ihaleye çıkmayı beklerken, İskenderun Limanı da özelleştirme ihalesinin iptalinin ardından bekleyen limanlar arasında yer alıyor.

İzmir Limanının 49 yıl süreyle işletme hakkının verilmesi yöntemiyle özelleştirilmesi amacıyla, 3 Mayıs 2007'de yapılan nihai pazarlık görüşmeleri sonucunda en yüksek teklifi, 1 milyar 275 milyon dolarla Global-Hutchison-EİB Ortak Girişim Grubu (OGG) vermişti. Satışın, Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) tarafından onaylanmasının ardından İzmir Limanının ihale sözleşmesi, taraflar arasında paraflanarak, temmuz ayı içinde Danıştay'a sunuldu. Danıştay görüşünü bekleyen İzmir Limanı, Özelleştirme İdaresi, alıcı ve Devlet Demiryolları (TCDD) arasında sözleşme imzalanması ile 49 yıl süreyle alıcının işletimine verilecek.

Galataport Onay Bekliyor
Galataport'ta (Sahpazarı-Karaköy Kruvaziyer Liman Kompleksi) ikinci kez ihaleye çıkabilmek için, Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nun onayı bekleniyor. Türkiye Denizcilik İşletmeleri (TDİ) Genel Müdürlüğünün, Galataport ihalesi, 16 Eylül 2005'de gerçekleştirilirken, en yüksek teklif, 3 milyar 538 milyon avro (4,3 milyar dolar) ile Royal Ca-ribbien önderliğindeki konsorsiyumdan gelmişti. Galataport ihalesinde iptal kararı üzerine, Özelleştirme İdaresi yeniden imar planı hazırlayarak, bir yıl önce ikinci ihale için, Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'na başvuru yapmıştı.

36 yıl süreyle işletme hakkınını devri ihalesi gerçekleştirilen Derince Limanı ihalesinde en yüksek teklifi, 195 milyon 250 bin dolar ile Türkerler Ortak Girişim Grubu verirken, ihale ÖYK tarafından onaylandı. Derince Limanı, ÖYK onayının ardından, ihale lehine sonuçlanan teklif sahibi ile sözleşme imzalanmasını bekliyor.

Özelleştirme hazırlıkları süren Samsun ve Bandırma limanları da ihaleye çıkmayı bekliyor. Her iki limanın da 36 yıllığına işletme hakkı devri ile eş anlı özelleştirilmesi öngörülürken, limanda yer alan Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) silolarının da satışa dahil edilmesi planlanıyor. İskenderun Limanının 36 yıl süreyle işletme hakkı devri yöntemiyle özelleştirilmesine ilişkin yapılan ihalede en yüksek teklifi, 80 milyon dolar ile PSA-Akfen OGG vermiş, ihale daha sonra iptal edilmişti. İskenderun Limanı da özelleştirme ihalesinin iptalinin ardından bekleyen limanlar arasında yer alıyor.

Özelleştirmelere Karşı 7 Bin 400 Dava
İstanbul Serbest Muhasebeciler Mali Müşavirler Odası (İSMMMO), Türkiye'de geçtiğimiz 22 yılda 30 milyar dolarlık özelleştirme gerçekleştirildiğini ve bu özelleştirmelere karşı 7 bin 400 dava açıldığını bildirdi. İSMMMO'nun, Özelleştirme İdaresi, Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı ve hükümet programından yararlanarak hazırladığı "Yargı Gölgesinde Özelleştirme ve Yakın Gelecekteki Takvim" başlıklı raporu açıklandı.

Raporda, 1985-2007 arasında 29,9 milyar dolarlık varlığın özelleştirildiği Türkiye'de, özelleştirme uygulamalarına karşı, çoğunluğu çalışanlar tarafından olmak üzere 7 bin 400 dava açıldığı belirtildi. Açılan bu davaların 4 bininin halen sürdüğü ifade edildi. Devam eden davaların ana başlıkları, arsa spekülasyonu, rant yaratma, görevi ihmal, görevi kötüye kullanma, kamu kaynaklarına zarar verme, tekel ve kartel oluşturma, haksız rekabet ortamı yaratma ve vergi kaybı olarak sıralanıyor.

En Başarısız İhaleler
Rapora göre, 1985-2007 arasında Özelleştirme İdaresi Başkanlığının gerçekleştirdiği en başarısız ihaleler, SEK, Yem-Sanayi, Orman Ürünleri Sanayi A.Ş. (ORÜS) ile Sümerbank oldu. 1996 ile 1999 arasında ORÜS'ün 20 işletmesi satılırken, özelleştirme öncesinde 2 bin 342 çalışanı bulunan bu işletmelerin çalışan sayısı özelleştirmeler sonrasında 261'e düştü ve 20 işletmenin 15'i kapatıldı. Bu gibi örneklerde özel sektörün yasa ile konulan 3 yıl boyunca faaliyeti devam ettirme mecburiyeti sona erer ermez işletmeyi kapatmayı tercih ettiği belirtilen raporda, benzer durumların SEK, Sümerbank, Et-Bahk ve Yem Sanayinde de yaşandığı ifade edildi.