Çarpık yapılaşma sonucunda yıllardır yeşile hasret kalan istanbul, yeni konut projeleri sayesinde yeniden nefes almaya başladı. Son dönemde uygulamaya konulan projelerde yeşil alanlara ayrılan bölümlerin oranının yüzde 90’lara kadar ulaşması, peyzaj çalışmalarının önemini hergeçen gün artırıyor. istanbul’un silüetini değiştirecek bu gelişme çerçevesinde, tropik iklim ortamlarında görmeye alışık olduğumuz palmiyelerin de konut projelerinde kullanımı hızla yaygınlaşıyor.
Türkiye’de eksi 18 dereceye kadar dayanabilen palmiye türlerin yetiştirilmesi, özellikle istanbul’da gerçekleştirilen konut projelerinin peyzaj çalışmalarında yılda 8 bin adet palmiye kullanılmasına yol açtı. Başta Antalya olmak üzere Adana ve Mersin’deki portakal bahçeleri, 150 farklı tür palmiye yetiştirme alanlarına dünüştü. Konut projelerinin ivme kazandırmasıyla Türkiye’de yılda 6 milyon YTL’lik palmiye pazarı oluştu.
Gayrimenkul sektöründe yaşanan yoğun rekabet, peş peşe uygulamaya konulan konut projelerinde peyzaj çalışmalarına ağırlık verilmesini sağladı. Bu çalışmalarda, Afrika ve Amerika’nın kızgın çöllerini vahaya dönüştüren, zaferin simgesi olarak kabul edilen palmiyeler ön plana çıkmaya başladı. Tropik iklim ortamı yaratılmak istenen projelerde gerçekleştirilen palmiyeleştirme çalışmalarının özellikle son yıllarda hızla yaygınlaşması, yılda 6 milyon YTL’lik yeni bir pazarın da doğmasına yol açtı.
Artık ekim alanları, Akdeniz Bölgesi’ndeki tatil köylerinden, Karadeniz’in yaylalarına, istanbul’daki lüks konut projelerinden, Ege’nin parklarına kadar geniş bir yelpazeye yayıldı. Sadece istanbul’da uygulamaya konulan projelerde yılda kullanılan palmiye sayısı, 8 bini buldu. Başta Antalya olmak üzere Adana ve Mersin’deki portakal bahçeleri 3 binden fazla türü bulunan palmiyelerin yetiştirme alanlarına dünüşmeye başladı.
Kırmızı böcek sorunu
Akdeniz bölgesindeki ekim alanlarının hızla artmasında, talebin yanı sıra 1985 yılında Birleşik Arap Emirlikleri’nde görülen “kırmızı palmiye böceği” nedeniyle ithalatın yasaklanması da etkili oldu. Özellikle Antalya, Adana ve Mersin illerinde yetiştirilen ağaçlar, şimdi Türkiye’nin dört bir yanına ekilmek üzere dağıtılıyor. Bugün 500 YTL’den başlayıp, 1500 YTL’ye kadar çıkan palmiyelerin Türkiye’de üretilen türleri de 150’yi buldu.
Fiyatı 750 YTL olan 1 metre ile 3 metre arasında değişen yükseklikteki palmiyelerin yıllık satışı, 5 bin adete ulaşıyor. Bu da, Türkiye’de en fazla satışı gerçekleşen palmiye boyutunu oluşturuyor. Fiyatları 800 YTL ile 1500 YTL arasında değişen 4-6 metrelik palmiye ağaçlarını ise en fazla yeni konut projeleri tercih ediyor. Yılda ortalama 3 bin adetlik satış rakamlarının oluştuğu bu ağaçlara talep, hızla kayıyor.
Büyüyünce satılıyor
İthalatı yasaklandıktan sonra Türkiye’de çok az sayıda 4-6 metrelik palmiye ağacı aldığını söyleyen Temmuz Peyzaj’ın sahibi Adnan Budak, daha çok küçük üreticilerde bu boy ağaçların bulunabileceğini anlattı. Budak, “Türkiye’de Adana ve Antalya bölgesinde bulunan köylüler tarafından ekilen palmiye ağaçları, boyları yeterince uzayınca hemen satılıyor. Bunda da 1-2 metrelik palmiyelere de son dönemlerde talebin artması etkili oluyor” dedi. Antalya bölgesinde yapılan otellerin peyzaj çalışmalarında da palmiye ağaçlarının bulunduğunu anlatan Budak, son dönemlerde de bu ağaçlara bazı belediyelerin ilgi gösterdiğine dikkat çekiyor.
3 bin çeşiti var
Dünya genelinde 3 bin farklı türü bulunan palmiye ağacının Türkiye’de yetiştirilen tür sayısının 150’yi bulduğunu söyleyen Palmiye Merkezi sahibi Ragıp Esener, talebin özellikle soğuğa dayanıklı türler üzerinde yoğunlaştığını kaydetti. Esener, “Artık Türkiye’de de eksi 18 dereceye kadar dayanan palmiye türlerinin üretimi gerçekleşiyor” dedi. Esener konuşmasını şöyle sürdürdü: “Türkiye’de yeni yapılan konut projelerinde bu tür çok tuttu.
Özellikle istanbul’da ekilen bir çok projedeki konut fiyatlarına etkisi bile olduğu söylenebilir. Çünkü insanlar tropikal bir iklim havasının özlemini çekiyor. Palmiye ağacı bu havayı bulunduğu ortama katıyor. Son dönemlerde daha küçük boyları da ofislerde ve geniş evlerde kullanılmaya başlandı. Çabuk büyüyen türleri Türkiye’de çok tutuyor. Birde iç mekanda kullanılacak palmiye ve dış mekanda kullanılacak palmiyenin iyi ayrılması lazım.”