Müteahhitler önceki akşam büyük bir gövde gösterisi yaptı. TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar'ı ağırladıkları gecede, büyük bir katılım göstererek mesajlarını verdiler.
Az konuştular ama birliktelikleriyle yerel yöneticiler ve Ankara'yla dolaylı bir iletişime geçtiler. TOKİ Başkanı'nın gelişiyle ilgili kulislerde neler konuşulduğuna değinmek istemiyorum. Önemli olan, sektördeki fırsatlar ve yeni dönemin stratejisi.
Son iki yılın en gözde sektörü inşaat ciddi sıkıntılar içinde. Sermaye yetersizliği yaşayan pek çok sektör gibi; müteahhitler de satışların istediği noktaya ulaşmaması sebebiyle kritik günler yaşıyor.
Başlığa çektiğim ifade Erdoğan Bayraktar'a ait. TOKİ'nin yaptıkları ve yapacakları konusundan çok oluşan yeni vizyonu paylaşmak istiyorum. Şimdiye kadar lüks konutlarla eleştirilen TOKİ yönetiminin yeni stratejisi içinde "dar gelirliye" yönelik projeler ağırlık kazanacak. Ayrıca Bayraktar, yeni dönemde 500 bin konut yapma hedefini açıkladı.
Malum TOKİ arsa zengini. Önemli projeleriniz varsa, kamu ihalelerini takip ediyorsanız TOKİ'yle yolunuz kesişecek demektir. Konut deyince mortgage akla geliyor, ama Türkiye'nin şartlarında TOKİ'nin yeri daha inandırıcı duruyor. Bu sebeple üstteki paragraftaki üç cümle, bundan sonra sektörde yer almak isteyenler için yol haritası olmalı.
TOKİ'yle çalışan 400 müteahhit var. 12-13 müteahhidin işini feshetmişler ve 30 kadarıyla da prensipte iş yapmamayı kararlaştırmışlar. Müteahhitlerin yüzde 10'u "kara liste"de. Fazla sayılmaz. Buna rağmen Bayraktar, müteahhitlerin imajını bozan maddeleri sıralama ihtiyacı duydu: Eğitimsiz, deneyimsiz, yetkin olmayan müteahhitler... Sektörün ihtiyacı olan ara elemanı bulamaması... Projenin hayata geçmesi için gerekli belge çokluğu ve sorunlar... İç göçün getirdiği aşırı talep ve izinsiz yapılar... Yapı malzemelerindeki standart eksikliği... İhalelerdeki aşırı fiyat kırımları ve tenzilatlar...
Buradaki ifadeleri iki yönlü okuyabilirsiniz: Eleştiri veya bundan sonraki stratejilerin oluşma sürecinde Bayraktar ve yönetiminin tavrı.
Başlıktaki ifade hepimizi ilgilendiriyor.
Türkiye'de her yıl 350 bin konut yapılması gerekiyor. Bunun ötesinde mevcut konutların da yenilenmesi şart. Bu da "Kentsel Dönüşüm Projeleri"nin hızlanması anlamına geliyor. Bu, çok konuşup az iş yaptığımız bir konu. Anayasal bir hak olan "barınma" çatının örtülmesi, kapının kapanması ile oluşacak bir yapıdan ibaret değildir. Sağlıklı yaşama alanı diye nitelendireceğimiz yapısı, çevresi, depreme dayanıklılığı ile oluşturulacak sosyal ortamları ifade etmeli. Bu sebeple en az yüzde 50'si olarak yenilenecek alanları genişletmeli.
Trafik yoğunluğundan, sağlıksız binalardan, çevresiz mahallelerden kurtulmanın yolu kentsel dönüşüm konusunda radikal bir üslup sergilemektir. Kararlı, iddialı ve hızlı çalışmalar yürütecek kişilerin iş başında olmasıyla mümkün olacaktır.
Şu da unutulmamalı; şimdiye kadar şehirlerimizi politikacılar bu hale getirdi. Bundan sonra şehir plancıları ve mimarların ufuk görüşlülüğü ile master projeler hayata geçmeli.
Eğer inşaatta yeni büyüme dalgası oluşturabilirsek; sadece istihdam sorunu çözülmez, pek çok sektörü sürükleyen lokomotif özelliğini de göstermiş olur. Müteahhitlerin varlığı sadece iç pazarla sınırlı değil. Dünyanın en iyi müteahhitleri arasında ciddi oyuncularımız var. İşin farklı bir yönü de şu: Çimentodan seramiğe, armatürden kapı pencere doğramasına kadar pek çok ihracat ürünümüz, yurtdışına giden müteahhitlerle yeni pazarlar bulmakta.
Müteahhitlerin gecesinde Seramik Tanıtım Grubu'nu da tanıdık. Malum sağlık gereçlerinde Avrupa'da birinci, kaplama grubunda 3. sırada. Yani dünyada seramik deyince İtalya ve İspanya'dan sonra Türkiye akla geliyor. Seramikçilerin hedefi, İtalya kadar üretim gerçekleştirebilmek ve marka değerini yükseltebilmektir. Bunun yolu da müteahhitlerle işbirliğine bağlı.
Ev alacaklardan inşaatla ilgili iş yapacaklara duyurulur. Yukarıdaki çerçevede yeni döneme bakmalarında fayda var.