Bu gece Kanal B'de yayımlanacak "İmar Dosyası" nın konusu; "Arkeolojik tahribat" ...

Ama bu kez, sadece kültürel mirasın korunma(ma)sı sorunlarını tartışmak için değil; siyasal gündemin en gerilimli günlerinde, insanlığa "insanlık" dersi vermiş Anadolu' ya yakışır "çözüm" lerin, tarihsel yaşanmışlıklardan esinlenerek bulunabileceğini anımsamak için...

Osmanlı'dan "devrim"e...
Osmanlı, Batı'nın kan revan içinde aydınlandığı çağda, bizim ortaçağımızdaki "Anadolu bilgeliği" ne bakarak, "Aydınlanmanın asıl öncüsü biz olmalıyız" diyemedi...

Binyılların "akıl, emek ve yaratıcılık birikimleri" ne beşiklik etmiş bir ülkenin, böylesine "öğretici" bir geçmişten "beslenebilme" bilincine kavuşması da ancak "Cumhuriyet devrimi" yle mümkün olabildi...

Ne var ki yine cumhuriyetle kurulabilen "tarih ve çağdaşlık" bağlarının gelişmesini bile "demokrasi" (!) adına durduran, "karşı-devrim tahribatı" ise 1950'lerden bu yana "kesintisiz" sürüyor...

Oysa Atatürk' ün, aydınlanma bilinciyle vurguladığı; "Türkiye Cumhuriyeti'nin temeli kültürdür" sözü, bugün doruğa çıkan "rant politikaları" yla unutulmayıp her alanda rehber alınabilseydi, örneğin Bizans Sarayı' nın üzerine otel yapmak akla bile gelmez;

Pamukkale - Hierapolis' teki arkeolojik alanda "hafriyat makineleri" yle kanal kazmaya kalkışılmaz;

Osmaniye' deki antik Kastabala kentinin üzerine çimento fabrikası tasarlanmaz;

Tarihin evrensel duayeni Prof. Halet Çambel' imiz, bu aymazlığı önlemek için "torunu yaşında" ki yetkililere yalvarmak zorunda kalmazdı...

Nitekim Batı, böylesi "geri kazanılamaz" esin kaynaklarına gözü gibi bakmayı, ancak "aydınlandıktan sonra" öğrendi.

Geçmişin gelecek için en değerli güvence olduğunu, onu gözetmeyen bir siyasetin ilerlemeye değil, gerilemeye yol açacağını kavrayabilmek, "aklın" inançtan ayrılarak "özgürleşmesi" yle mümkün olabildi...

Demokratik darbeler!
İmar Dosyası'nda, tarihe bakarak bugünü ve yarını birlikte kavrayabilmemiz için, söze tarihçi Necdet Sakaoğlu başlıyor..

Osmanlı'nın arkeolojiyi "harabe" olarak görmesine; dahası "Bunların kıymetini biz değil, siz biliyorsunuz" dercesine yabancılara armağan etmesine karşılık; cumhuriyetin "miras" saymasının Atatürk sayesinde gerçekleştiğini anlatıyor.

Geçen haftalarda Pamukkale-Hierapolis'te yaşanan "özensiz" liğe zamanında müdahale eden Mimarlar Odası Denizli Şubesi'nin önceki başkanı Süleyman Boz da bu gibi örneklerde gözlenen "kamusal ihmaller"i gündeme getiriyor...

Denizli Belediye Meclisi'nin sözde demokratik hakkını kullanarak Şeyh Bedrettin Caddesi' nin adını değiştirmesine karşı açılan davada, yüksek yargının mimarlara hak vermesi ise sanki şu anlama geliyor: "Demokrasi, siyasal çoğunluğa, geçmişten gelen toplumsal değerleri yok etme hakkını vermez..."

Tarihsel kazanımların, aslında "çağdaş gelişme" bilincinin de güçlenmesine eşsiz katkılarda bulunduğunu belirten "prehistorya" (tarihöncesi) profesörümüz Mehmet Özdoğan da bunun nedenini özetle şöyle açıklıyor;

"Dünyanın, bizim yaşadığımız yıllardan ibaret olmadığını bilmek yetmiyor, 'görmek' de gerekiyor. Kültürel miras, işte bunu 'görerek kavrama' nın tek ve bir daha ele geçmeyecek kaynaklarıdır."

Peki, "kavramak" la ne kazanılacak?

İmar Dosyası'nın yanıtı şöyle:

Geçmiş birikimleri sürekli tüketerek değil, onlara yeni birikimler ekleyerek yaşamanın değeri neyse, işte onu sağlayacak... Yani, bugünkü tarih düşmanı rant projelerinden elde edilen kazancın, belki de sonsuz katı kadar ölçülemez bir zenginlik, geleceğe de armağan edilecek...

İşte böylesi bir uygarlaşma bilincinden giderek uzaklaşan gerici kafaların imar rantı düşkünlükleri, "arkeolojiyi arsalaştırma"ya kadar tırmandı.

Bu da tarihe karşı bir sözde demokratik darbe değil midir?

Yanıtı, bu gece Kanal B'de...